*Số trận ra sân và số bàn thắng ở câu lạc bộ tại giải quốc gia
Johan Cruyff (phát âm tiếng Hà Lan: [ˈjoːɦɑn ˈkrœy̆f-]ngheⓘ) (phát âm gần như Craif), tên đầy đủ: Hendrik Johannes Cruyff (thường được viết là Johan Cruyff ở bên ngoài Hà Lan) (sinh 25 tháng 4 năm 1947 tại Amsterdam – 24 tháng 3 năm 2016 tại Barcelona), là một cố cầu thủ và huấn luyện viênbóng đá người Hà Lan. Khi là cầu thủ, ông từng giành giải thưởng Quả Bóng Vàng ba lần (1971, 1973 và 1974)[1]. Cruyff là một trong những thành viên nổi tiếng nhất của triết lý bóng đá có tên Bóng đá tổng lực do Rinus Michels tạo ra.[2][3][4]. Trong thập niên 1970, bóng đá Hà Lan phát triển từ một nền bóng đá ít tên tuổi trở thành một thế lực.[5][6] Cruyff dẫn dắt đội tuyển Hà Lan vào đến chung kết Giải bóng đá vô địch thế giới 1974 và đoạt được danh hiệu Quả bóng vàng dành cho cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu đó[2]. Cruyff thành thạo năm ngoại ngữ[7].Với biệt danh "Thánh Johan", ông được coi là cầu thủ Hà Lan xuất sắc nhất mọi thời đại và là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử bóng đá thế giới.
Tại cấp độ câu lạc bộ, Cruyff khởi nghiệp tại Ajax. Ông đã cùng câu lạc bộ 8 lần vô địch quốc gia và giành ba Cúp C1 châu Âu. Năm 1973 ông chuyển đến FC Barcelona và lập Kỷ lục chuyển nhượng cầu thủ bóng đá mới. Ông có được danh hiệu La Liga cùng đội bóng ngay mùa đầu tiên và giành Quả bóng vàng châu Âu năm đó. Sau khi giải nghệ vào năm 1984, Cruyff cũng có nhiều thành công trong sự nghiệp huấn luyện viên với Ajax và FC Barcelona. Sau này ông vẫn là một cố vấn có ảnh hưởng ở hai câu lạc bộ. Con trai ông Jordi cũng là một cầu thủ chuyên nghiệp.
Tháng 10 năm 2015, Cruyff, từng nghiện hút thuốc nặng, bị chẩn đoán mắc ung thư phổi[8]. Ông qua đời vì bệnh này ngày 24 tháng 3 năm 2016 tại Barcelona[9].
Danh hiệu
Cầu thủ
Club Ajax Amsterdam: (1964-1973, 1981-1983)
Vô địch Eredivisie (Giải Hà Lan): 1966,1967,1968,1970,1972,1973,1982,1983
Vô địch Cúp Hà Lan (KNVB): 1967,1970,1971,1972,1983
^Hà Lan lần đầu xuất hiện tại một VCK World Cup vào năm 1934. Sau lần thứ 2 năm 1938, phải tới năm 1974 họ mới trở lại. Như Simon Kuper nói (trong "Holland, a Country of Clubs"): "Việc hầu hết mọi người Hà Lan đều chơi bóng không hoàn toàn lý giải cho thành công của quốc gia này. Cho tới thập niên 1970 bóng đá Hà Lan vẫn rất tầm thường. Họ đôi lúc vẫn thua Luxembourg, và coi Bỉ là đối thủ cạnh tranh chính."
^Chaplin, Mark (ngày 27 tháng 8 năm 2014). “European football in the 1970s”. UEFA.org. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 8 năm 2015.
Barend, Frits; Van Dorp, Henk: Ajax, Barcelona, Cruyff: The ABC of an Obstinate Maestro. Translated from the Dutch by David Winner and Lex Van Dam. (Bloomsbury Publishing, London, 1999)
Burns, Jimmy: Barça: A People's Passion. (Bloomsbury Publishing, 2011)
Burns, Jimmy: La Roja: How Soccer Conquered Spain and How Spanish Soccer Conquered the World. (Nation Books, 2012)
Casanovas, Josep María: Cruyff, una vida por el Barça. (Ediciones B, 1973, ISCOND-400-6710-0)
Conde Esteve, Justo: La cruyffcifixión del «mini-dios» Núñez. (Edimestre Serveis Editorials, 1996, ISBN 84-87888-20-8)
Cruijff, Johan; de Boer, Sytze: Johan Cruijff uitspraken. Een biografie in citaten. (Uitgeverij Schuyt Nederland, 2013, ISBN 9789081797412)
Cruyff, Johan: Mis futbolistas y yo. (Ediciones B, 1993, ISBN 84-406-3999-6)
Cruyff, Johan: Me gusta el fútbol. (RBA Libros, 2002)
Cruyff, Johan: Fútbol. Mi filosofía. (Ediciones B, 2012)
Ghemmour, Chérif: Johan Cruyff, génie pop et despote. Préface par Michel Platini. (Editions Hugo Sport, 2015)
Hiddema, Bert: El Cruijff. (Amsterdam: Uitgeverij Pandora Pockets, 2002)
Hiddema, Bert: Cruijff! Van Jopie tot Johan. (Amsterdam: Uitgeverij L.J. Veen, 2006)
Hunter, Graham: Barça: The Making of the Greatest Team in the World. (BackPage Press, 2012)
Jensen, Ric (2014). Looking at the Extraordinary Success of the 'Clockwork Orange': Examining the Brilliance of Total Football Played by the Netherlands. [Special Issue: Heroes, Icons, Legends: Legacies of Great Men in World Soccer] (Soccer & Society, Volume 15, Issue 5, 2014)
Kuper, Simon: Football Against the Enemy. (Orion Publishing Group, 1994)
Kuper, Simon: Ajax, the Dutch, the War: Football in Europe during the Second World War. (Orion Publishing Group, 2003)
Richards, Ted: Soccer and Philosophy: Beautiful Thoughts on the Beautiful Game (Popular Culture and Philosophy). (Open Court Publishing, 2010)
Riera, Josep; Roca, Miquel: Van Barça: el Futbol Club Barcelona i Holanda, més que una relació. (Cossetània Edicions, 2007)
Schots, Mik; Luitzen, Jan: Wie is Johan Cruijff. Insiders duiden het Orakel. Maar Cruijff heeft zelf het laatste Woord. (Uitgeverij Arbeiderspers, 2007, ISBN 9789029564755)
Schulze-Marmeling, Dietrich: Der König und sein Spiel: Johan Cruyff und der Weltfußball. (Verlag Die Werkstatt GmbH, Göttingen, 2012)
Wilson, Jonathan: Inverting the Pyramid: The History of Football Tactics. (Orion Books Limited, 2010)
Winner, David: Brilliant Orange: The Neurotic Genius of Dutch Football. (Bloomsbury Publishing, London, 2000)
Winsemius, Pieter: Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Over Cruijff en leiderschap. (Amsterdam: Uitgeverij Balans, 2004)
Liên kết ngoài
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Johan Cruyff.
