22-нче армия (22 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). Хәрәкәттәге армия
Армия 1941 елның июнендә Урал хәрби округы (УрХО) дивизиялар нигезендә ике укчы корпус составында (51-нче һәм 62-нче; бөтенесе алты укчы дивизияләр. 1941 елның 13 июнендә барлык УрХО дивизияләре Көнбатыш аерым хәрби округка күченешкә директиваны алдылар.
1941 елның июлендә армия эчендәге 51-нче һәм 62-нче укчы корпуслары, артиллерия һәм башка оештырылмалар белән Вязьма районында саклану чиген әзерләгән, Неликвидова, Белый, Дорогобуҗ буйлап, аеруча Смоленск, Вязьма якларын көчәйткән.
9 июльдә 3-нче танк төркеме Көнбатыш Двина һәм Днепр елгалары чигәне якын килде Полоцктан Жлобинга хәтле фронтында, Көнбатыш фронтның 20-нче һәм 22-нче армиялар ялганышы саклануын ертып, Витебскны басып алды һәм Көнбатыш Двина елгаласының төньяк ярында Десна янында плацдармны алды.
11 июльне 3-нче танк төркеме Көнбатыш фронтның 22-нче һәм 20-нче армиялар ялганышын саклаун ертып һәм Витебск шәһәрен басып алды. 2-нче танк төркеме Могилевтан төньяграк һәм көньяграк Днепр аша чыкты.
12 июльне Көнбатыш фронтның 22-нче, 19-нче һәм 20-нче армиялар һөжүмгә күчтәләр Витебскны азат итәргә дип бурыч белән. 3-нче танк төркеме
15 июльдә Резерв Армияларының Фронтына кушылган. 21 июльдән 29 июлене бирле Көнбатыш фронты гаскәрләрә белән бергә Белый, Дорогобуҗ, Ельняны дошманнардан саклаган.
Дошманга икә контрудар китердә:
30 июльдә 22нче армия Резерв фронтка тапшырылды. Оңа кушылып август - сентябрь айларында 1941нче елның Ельня операциясендә катнашты. Ельня районында дошманга җиңелу китердә һәм Ельня чыгынтын бетерде. Соңыннан 24нче армия Ельня шәһәреннән көнбатышрак һәм көньяк-көнбатышрак саклау фронтын тотты.
Октябрьның беренче яртысында армияның гаскәрләре Алман купле көчләре фланг сугу өстеннен тарафыннан боҗрага чолгап алындылар.
Икенче тапкыр 1941 елның 8 декабрендә оештырылган.
Өченче тапкыр 1942 елның 20 маендә оештырылган.
Беларус • 1-нче Беларус • 2-нче Беларус • 3-нче Беларус • Брянск • Волхов • Воронеж • Ерак Көнчыгыш • 1-нче Ерак Көнчыгыш • 2-нче Ерак Көнчыгыш • Дон • Байкал арты • Кавказ арты • Көнбатыш • Кавказ • Калинин • Карелия • Кырым • Курск • Ленинград • Можайск саклау сызыгы • Мәскәү саклау зонасы • Мәскәү резерв • Орёл • Балтика буе • 1-нче Балтика буе • 2-нче Балтика буе • 3-нче Балтика буе • Диңгез буе гаскәрләр төркеме • Резерв • Резерв армияләр • Төньяк • Төньяк-Көнбатыш • Төньяк Кавказ • Сталинград • Дала • 1-нче Украин • 2-нче Украин • 3-нче Украин • 4-нче Украин • Үзәк • Көньяк-Көнчыгыш • Көньяк-Көнбатыш • Көньяк
Көнчыгыш • Кавказ арты • Көнбатыш • Мәскәү • Төньяк • Үзәк • Көньяк-Көнбатыш • Көньяк
Балтыйк • Төньяк • Тын океан • Кара диңгез
Азак • Амур • Ак диңгез • Идел • Днепр • Дунай • Ильмень • Каспий • Ладога • Онега • Пинск • Төньяк Тын океан • Чудское
Диңгез буе • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 (1, 2) • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • |45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • Хәлиткеч һөҗүм ясый торган: 1 • 2 • 3 • 4 • 5
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6
1-нче бомбардировка • 1-нче истребительләр • 2-нче истребительләр • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • Махсус эш йөкләнгән: МЭА-1 • МЭА-2 • МЭА-3
1-нче истребительләр • Бакы • Байкал арты • Ленинград • Мәскәү • Амур буе • Диңгез буе
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Махсус • 1 • 2 (1, 2) • 3 • 4 (1, 2) • 5 • 6 (1, 2, 3) • 7 • 8 (1, 2) • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 (1, 2) • 18 • 19 • 20 • 21 (1, 2) • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 (1, 2) • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 88 • 89 • 90 • 91 • 92 • 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 99 • 100 • 101 • 102 • 103 • 104 • 105 • 106 • 107 • 108 • 109 • 110 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 121 • 122 • 123 • 124 • 125 • 126 • 127 • 128 • 129 • 130 • 131 • 132 • 133 • 134 • 135 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • Җиңел укчы: 1 • 2 • Тау укчы: 3 • Җиңел тау укчы: 126 • 127
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12
1 (1, 2) • 2 (1, 2) • 3 (1, 2) • 4 • 5 • 6 (1, 2) • 7 (1, 2) • 8 • 9 (1, 2) • 10 (1, 2) • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 (1, 2) • 30 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9
Отдельный • 1 • 2 (1, 2) • 3 • 4 • 5 (1, 2) • 6 (1, 2) • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 8
Истребительләр: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 1 • Штурм: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 1 • Бомбардировка: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 6
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • Гвардия: 8