İkinci sınıf vatandaş, vatandaşlığı ve hukuken güvenceye alınmış hakları bulunmasına karşın devlet tarafından sistematik olarak ayrımcılığa uğrayan kişidir.[1]
Kölelerin, kanun kaçaklarının ve suçluların aksine ikinci sınıf vatandaşların yasal ile medeni hakları ve sosyoekonomik fırsatları mevcut olsa da yetki sahibi üst merciler tarafından kötü muamele veya ihmallere maruz kalırlar. Bu bağlamda haklarının kullanılması engellenir ya da hak arama süreci bürokrasi kullanılarak uzatılır. Fiili ikinci sınıf vatandaşlığın görüldüğü durumlar insan hakları ihlalidir.[2][3][4]