Ümit Davala (d. 30 Temmuz 1973, Mannheim), Türk teknik direktör, eski millî futbolcu ve futbol yorumcusu.
Futbol kariyeri
İlk yılları
Ümit Davala, futbola doğduğu şehrin iki büyük takımından biri olan VfR Mannheim altyapısında 1981'de başladı. 17 yaşında ASV Feudenheim altyapısına geçti. Burada geçirdiği iki sene sonra Türkspor Mannheim'a transfer oldu. Burada iki sene boyunca yerel seviye liglerde ilk futbolculuk deneyimlerini yaşadı. 1994'te 20.000 Mark karşılığında Yeni Afyonspor'a transfer oldu.[1]
14 Ağustos 1994'te Alanyaspor ile oynanan 2. Lig maçı ile Türkiye'deki futbol kariyerine başladı. 25 Eylül 1994'te Eskişehirspor maçında galibiyeti getiren golü kaydederek ilk golünü atmış oldu. Bu takım ile yükselme grubuna kalmayı başardı. Devre arasında yükselme grubuna kalan bir başka takım olan İstanbulspor'a transfer oldu. İstanbulspor'da kaydettiği 5 golle takımın grup ikincisi olarak 1. Lig'e çıkmasını sağlayan isimlerden oldu.
1 Ekim 1995'te Denizlispor karşısında forma giyerek ilk kez birinci seviye ligde forma giydi. 29 Ekim 1995'te ise Kayserispor'u 1-0 yendikleri maçta tek golü kaydederek, 1. Lig'deki ilk golünü attı. Ancak sezon içinde takıma gelen yeni teknik adam Herbert Neumann tarafından tercih edilmedi. Devre arasında Diyarbakırspor'a kiralanması ile 2. Lig'e geri döndü. Burada yükselme grubu play-off'larına kaldılar. Ancak final maçında Zeytinburnuspor'a 1-0 yenilerek 1. Lig'e çıkamadılar. Davala, final maçında 90 dakika forma giymişti.
Galatasaray
Davala, 1996-1997 sezonunda Fatih Terim'in Galatasaray'ın başına gelmesiyle İstanbulspor'dan transfer edildi ve buradaki performansı ile Türk futbolunun önemli oyuncularından biri durumuna geldi. Defans, orta saha ve Forvet (futbol)|forvet olarak oynayabilen Davala, bu dönemde genel olarak orta sahanın sağında oynadı ve Galatasaray'da 4 şampiyonluk ve 2000 yılında UEFA Kupası ve UEFA Süper Kupası'nı kazanma başarısını gösterdi.
Galatasaray kariyeri 10 Ağustos 1996'daki Vanspor maçıyla başladı. Davala sahaya ilk 11'de çıkıp 90 dakika forma giymişti. 23 Ağustos 1998'de Kocaelispor ile oynanan lig maçında beraberliği getiren golü atarak, Galatasaray formasıyla ilk golünü atmış oldu. 12 Eylül 1996'da Constructorul Chişinau ile oynanan UEFA Kupa Galipleri Kupası maçı ile ilk kez UEFA seviyesinde bir maça çıkmış oldu. Sezon sonunda kariyerinin ilk lig şampiyonluğunu yaşamış oldu. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı Kupası maçında Kocaelispor'u uzatmalarda 2-1 yenerek kupayı kazanırlarken, Davala takımının normal süre içerisindeki golünü atan isimdi.
1997-1998 sezonunda kariyerinde ilk kez UEFA Şampiyonlar Ligi gruplarında mücadele etti ve 6 maçta da sahaya ilk 11'de çıktı. 11 Şubat 1998'de Gaziantepspor ile oynanan Türkiye Kupası maçında sakatlanarak sezonu erken kapattı. Sezon sonunda Galatasaray ile bir şampiyonluk daha yaşadı. 1998-1999 sezonunda Juventus ile oynanan Şampiyonlar Ligi grup maçında gol atmayı başardı. Ligi bir kez daha şampiyon bitiren Galatasaray'ın bu başarılı sezonunda 25 maçta forma giymişti. Bu sezon ilk kez Türkiye Kupası şampiyonluğu da yaşadı. 5 Mayıs 1999'da oynanan final maçı rövanşında Beşiktaş'ı deplasmanda 2-0 yendiler ve bu maçta iki golü de Davala kaydetti.
1999-2000 sezonu Galatasaray için de Davala için de unutulmaz bir sezon oldu. UEFA Şampiyonlar Ligi'de Milan'a deplasmanda bir gol atan futbolcu, grupların son maçında kendi sahalarında AC Milan karşısında yine forma giydi. Milan ile üçüncülük mücadelesi veren Galatasaray, 86. dakikada Hakan Şükür ile durumu 2-2 yapmıştı ancak bu sonuç Galatasaray'a yetmiyordu. 90. dakikada ise Galatasaray bir penaltı kazandı. Davala, penaltıyı gole çevirerek Galatasaray'ı Avrupa arenasında tuttu. UEFA Kupası üçüncü turunda Bologna'ya elerlerken, Galatasaray'a turu getiren gol yine Davala'dan geliyordu. 17 Mayıs 2000'de Arsenal ile oynanan final maçında sahaya çıktı ve 120 dakika sahada kaldı. Galatasaray'ın üçüncü penaltısını kullanan Davala başarılı oldu. Penaltılarda 4-1'lik üstünlük kuran Galatasaray, bir UEFA organizasyonunu kazanan ilk Türk takım oluyordu. Ancak bu kupa takımın tek başarısı değildi. Ligi yine birinci bitiren takım, Türkiye profesyonel lig tarihinde ilk kez 4 sene üst üste şampiyon olan futbol takımı oldu. Türkiye Kupası'nda ise Antalyaspor'u uzatmalarda 5-3 mağlup ederlerken, Davala maçın ilk golünü attı.
25 Ağustos 2000'de Real Madrid ile oynanan Süper Kupa maçında sahaya çıkarak bir kez daha bir Avrupa finali yaşadı ve rakiplerini uzatmalarda yenerek bir kupa daha kazandılar. Aynı sezon Şampiyonlar Ligi'nde çeyrek finale kalmayı başaran takım ile Real Madrid'e bir gol de çeyrek finalin ilk maçında attı. Gruplarda da Paris Saint-Germain FC'i 1-0 yendikleri maçta galibiyeti getiren golü atmıştı. Ancak uzun bir süre sonra lig ve kupada başarılı olamadılar.
2001-2002 sezonuna da Galatasaray'da başladı. 3 lig maçında 2 gol kaydedip, UEFA Şampiyonlar Ligi elemelerinde 4 maçta 1 gol kaydetti. Galatasaray ile bir kez daha gruplara kalan futbolcu, 1 grup maçında forma şansı buldu.
Milan
2001-2002 sezonuna Galatasaray'da başlamasına rağmen Eylül ayında 2001-02 Serie A sezonunda eski hocası Fatih Terim'in çalıştırdığı İtalya'nın Milan kulübüne transfer oldu. Ancak bu takımda fazla forma şansı bulamayan Davala, Terim'in görevden alınmasından sonra daha da az forma şansı bulup sezonu 10 maçta forma giyerek kapattı. Galatasaray ile Avrupa maçına çıktığı için UEFA Kupası'nda yarı finale çıkan AC Milan'ın bu başarısında forma giyememiş oldu.
Son yılları
2002-2003 sezonu öncesinde AC Milan'ın Dario Simic transferi karşılığında bir başka İtalyan devi Internazionale'e geçti. Ancak daha Inter forması giymeden Galatasaray'ın başına tekrar geçen Terim'in isteği ile eski takımı Galatasaray'a kiralandı. Burada tekrar UEFA Şampiyonlar Ligi gruplarında oynama şansı yakalasa da önceki başarılarını tekrarlayamadılar.
2003-2004 sezonunda ise Bundesliga takımı SV Werder Bremen kiralanarak uzun bir aradan sonra Almanya'ya geri döndü. Burada defansın sağında oynatılan futbolcu, özellikle ilk yarıda takımın değişmez elemanlarındandı. Sezonun son haftalarında kırmızı kart cezası nedeniyle takımının şampiyonluk mücadelesinde etkili olamasa da Bremen ile Bundesliga şampiyonluğu yaşadı. Ayrıca Almanya Kupası'nı da kazanarak büyük bir başarı göstermiş oldular. Sonraki sezon Bremen'e transfer oldu ancak sakatlıklar nedeniyle düzenli olarak forma giyemedi. Kariyerindeki son Şampiyonlar Ligi maçlarına bu dönemde çıktı.
2005-2006 sezonuna DFL-Ligapokal'da, Bundesliga'nın ilk haftası ve UEFA Şampiyonlar Ligi ön elemesinde forma giyerek başlasa da geçirdiği sakatlıklar nedeniyle forma şansı bulamadı ve sezon arasında 33 yaşındayken aktif futbol hayatını sona erdirdi.
Millî takım kariyeri
2002 FIFA Dünya Kupası'nda 3. olan Türkiye millî futbol takımında oynadı ve oldukça başarılı bir turnuva geçirdi. 2002 FIFA Dünya Kupası sırasında çok kritik maçlar olan Japonya ve Çin maçlarında attığı goller ve çeyrek finalde İlhan Mansız'ın Senegal'e attığı goldeki asistiyle bu turnuvadaki başarının en önemli oyuncularından biri oldu.
7 kez Türkiye U-21 44 kez de Türkiye A Milli olmak üzere toplam 51 kez millî formayı giymiş, bu maçlarda 6 gol atmıştır.
Futsal kariyeri
Türkiye Futsal Teknik Direktörü Ömer Kaner tarafından 2006-2007 sezonunda kadroya alınmış ve Türkiye millî futsal takımı'nda görev yapmıştır.
Teknik direktörlük kariyeri
Ümit millî futbol takımı antrenörlüğü yapmıştır. 2008-2009 sezonu için Galatasaray'da Teknik Direktör Michael Skibbe'nin yardımcılığını yapmaktaydı fakat 10 Ekim 2008 tarihinde Galatasaray SK yönetimi Edwin Boekamp ve Ümit Davala ile nedensiz bir şekilde yollarını ayırdı. 2011-2012 sezonundan itibaren Galatasaray'da Fatih Terim'in yardımcılığını yaptı. Fatih Terim'in Galatasaray'dan gönderilmesinin ardından 1 Ekim 2013'te istifa ettiğini duyurmuştur. 22 Aralık 2017 tarihinde Fatih Terim'in yardımcı antrenörü olarak yeniden Galatasaray'da görev almaya başlamıştır. 1 Haziran 2021 yılında Galatasaray'dan ayrıldı.
Müzik kariyeri
Müzikle de ilgilenen Ümit Davala, 2004 yazında Ufuk Yıldırım prodüktörlüğünde rap tarzında bir müzik albümü çıkardı.
Ümit Davala'nın 2004 yılında rap tarzında çıkan albümün klip şarkısı Kayahan'ın şarkısı "Bir Aşk Hikayesi"'nin rap haline dönüştürülerek düzenlenmiş hali oldu. Ümit Davala'nın bu albümünün satışları yurt içinde ve yurt dışında 100 bini geçti. Yeni çıkartmayı düşündüğü albümde iki parçanın kendisine ait olacağını belirtiyor.[2]
Siyasi kariyeri
Davala, 2006 yılında AK Parti'ye üye oldu ve bir dönem partinin İzmir teşkilatında yöneticilik yaptı.[3]
TV yorumculuğu
Eylül 2021 tarihinde Ümit Davala'nın Tivibu Spor'da yorumcu olacağı bildirildi.[4]
Başarıları
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta
Ümit Davala ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
