Köyün adı, 1530 ve 1926 yılı kayıtlarında da Çatin olarak geçmektedir.[5][6]
Coğrafya
Konum
Köyün güneyinde Aksaray, doğusunda Nevşehir, kuzeyinde Kırşehir yer alır. Daha küçük yerleşim birimleri olarak; Köyün doğusunda Ozancık köyü, batısında Cumali köyü, kuzeybatısında Salarıgödeler köyü, güneyinde Yanyurt köyü, kuzeyinde ise Kümbet köyü vardır.[7][8]
İklim ve bitki örtüsü
Köyün iklim ve bitki örtüsü İç Anadolu Bölgesi'nin tipik, karakteristik iklimi olan karasal iklim hakimdir. Kışları soğuk ve kar yağışlıdır. İlkbaharla birlikte yağmur, yazla birlikte kuraklık hakimdir. Gür ve çok olmamakla birlikte yer yer ağaç topluluklarına rastlanır. Özellikle köyün güneyindeki bozulmuş meşelikler göze çarpan ağaçlık bölgelerdir.[8][9]
Yeryüzü şekilleri
Köyün yeryüzü şekilleri genel olarak İç Anadolu Bölgesi'nin ortalama yükseltisine sahiptir. Köyün yerleşim alanı ile arazisi aşırı olmamakla birlikte az engebelidir. Düzlüklerin yoğun olduğu yerler köyün doğusundaki "çöl" denilen arazilerin bulunduğu bölgelerdir ki buralar köyün en önemli ve büyük tarım arazileridir. Köyün etrafındaki önemli yükseltiler; "Kartalkaya" ile "Ekecik" dağlarıdır. Akarsuyu olmamakla birlikte, köyün güneyinde orta büyüklükte bir gölet vardır.[8][9]
Köy, Aksaray'a 40 km'lik, Nevşehir'e 50 km'lik, Kırşehir'e 67 km'lik ve ilçe merkezi olan Ortaköy'e 15 km'lik asfalt yolla bağlıdır.[10][24] Ayrıca köyün sınırları içerisinden geçen numaralı Ankara - Tarsus otoyolunun[25] köye en yakın girişi olan Bozkır gişesine 18.6 km'lik[26] asfalt yolla bağlı olan köy ulaşımla ilgili herhangi bir zorlukla karşılaşmamaktadır.
İçme suyu
Köyün içme suyu ilk olarak 1946 yılında köyün güneyinde bulunan Kartalkayası eteklerindeki Palas Pınarı denen pınardan deposuz olarak caminin ön tarafına kadar getirilmiş ve iki oluklu bir çeşme yapılmıştır. Sonraki yıllarda yakındaki pınarlar da katılarak bir depoda toplanan su evlere dağıtılmıştır. Şu anda su yaklaşık 4 km mesafeden içme suyu deposuna cazibeli olarak akmakta olup depodan 2 km sonra da köye gelmektedir.[24]
Sulama sistemi
Köyün güneybatısında 1978 yılanda yapımına başlanarak 1981 yılında faaliyete geçen sulama göletine bağlı yaklaşık 15 km sulama kanalı altında kalan arazilerde sulu tarım yapılmakta iken Aksaray İl Özel İdaresi tarafından 2012 yılında kapalı sistem sulama tesisatı yapılarak suyun kullanımında su israfı tamamen giderilmiştir.[24]
Köylerin altyapısının desteklenmesi projesi
2006 yılında köylerin altyapısının desteklenmesi projesi kapsamında kanalizasyon yapılarak köydeki evlerin tamamı şebekeye bağlanmıştır. 2007 yılında köy camisi etrafına yaklaşık 4.500 m² kilitli parke taşı döşetilmiş ve etrafı ağaçlandırılarak güzel bir görünüm sağlanmıştır. Kilitli parke taşı yapımı her yıl yapılmaya devam ederek köy içi ulaşım yollarına da tamamen parke taşı döşenmiştir.[24]
Eğitim
Okul, 1951 yılında ilkokul olarak yapılmış olup aynı yıl planlı ve iki derslikli binasında öğretime başlamıştır.
1963/1964 öğretim yılında mevcut binanın yetersiz kalmasından dolayı iki derslikli ek bina yapılarak aynı yıl faaliyete geçmiştir.
1977 yılında köy halkının katkılarıyla ortaokul olarak yapılan bina, ortaokulun 1981 yılında geçici olarak köy konağına taşınmasından sonra köy halkı tarafından "körük" olarak adlandırılan demirci atölyesine dönüştürülerek bir müddet burada hizmet vermiştir. Köy konağı ise ortaokulun 1988 yılında tamamlanan beş derslikli binasına taşınmasından sonra bir müddet kooperatif olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise kooperatif faaliyet göstermemektedir. Ortaokul 1988/1998 yılları arasında bu binada hizmet vermiştir.
1990/1991 öğretim yılında mevcut İlkokul ve Ortaokul birleştirilerek Çatin İlköğretim Okulu adını almıştır.
Okul mevcut binalarda İlköğretim Okulu olarak çalışmalarına devam ederken Ekim 1997’de şu anda kullanılmakta olan binaya taşınmıştır. Bina, 5700 m² arsa içinde kurulu 16 derslikli, kaloriferli, kanalizasyonu ve köy şebekesine bağlı bina içi kullanımlı su şebekesi olan 3 katlı modern bir binadır. 2012 yılında 4+4+4 eğitim sisteminden dolayı okul ilk ve ortaokul diye iki kısma ayrılmış olup 5. sınıflar okul bünyesinde ortaokul kısmına dahil edilmiştir. Ortaokulun öğrenci sayısının düşmesi sebebiyle 2018 - 2019 eğitim öğretim yılında taşımalı eğitim kapsamına girerek komşu köyümüz olan Ozancık köyündeki Ozancık Ortaokuluna taşınmıştır. Okul, Çatin İlkokulu adı ile mevcut binada eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir.[24]
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Bölgede karasal iklim şartlarının hakim olmasından dolayı tahıl (buğday, arpa v.b.) tarımı yaygındır. Sulanabilen arazilerde kabak yoğun olarak yetiştirilir. Bunların haricinde fasulye, mısır, fiğ, yonca, nohut, ayçiçeği ve yulaf gibi tarım ürünleri de yetiştirilir. Köyün güneyindeki göletin varlığı bağlık, bahçelik arazilerin ve yoncalıkların sürekli sulanabilmesini sağlamaktadır. Ekonomik değeri fazla olmamakla birlikte bağ ve bahçe tarımı da yapılır. Üzüm, elma, kayısı yetiştirilen diğer ürünlerdir. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği büyük sürüler halinde arazilerde yaylalarda yapılır. Köyün en büyük ekonomik girdilerinden birisi de büyükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. Köyde düzenli olarak süt toplanarak özel şirketlere satılmaktadır.[7][27][28]
^ab"5393 sayılı Belediye Kanunu"(PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından(pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
^abc"Çetin Köyü". YerelNet.org.tr. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1997). "1997 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1985). "1985 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1980). "1980 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 17 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1975). "1975 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1970). "1970 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1965). "1965 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1960). "1960 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1955). "1955 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1950). "1950 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1945). "1945 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1940). "1940 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
^Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1935). "1935 Genel Nüfus Sayımı"(PDF). tuik.gov.tr. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
