Türkiye'deki büyükşehir belediyelerinin amblemleri

Türkiye'deki büyükşehir belediyelerinin amblemleri, Türkiye'de yer alan büyükşehir belediyelerinin amblemlerinin açıklamalarının bulunduğu bir listedir.

Belediye	Amblemin açıklaması	Ref
Adana Büyükşehir Belediyesi	Amblemdeki renkler ilin yer aldığı Akdeniz Bölgesi'nin bol narenciye ve pamuk üretimini, köprü ile saat ise ilin sembolleri olan Taşköprü'yü ve Büyük Saat'i simgelemektedir.	[1]
Ankara Büyükşehir Belediyesi	Başkent olduktan sonra hızlı bir sosyal, ekonomik, siyasal, askerî ve kültürel gelişime sahne olan Ankara'yı tanıtan amblemde Atakule'ye eklenmiş iki minare ile hilal ve üç yıldız yer almaktadır. Amblem kentin dönüşümünde temel etken olan cumhuriyetin çağdaş uygarlığı temel alan felsefesi ve dayandığı değerlere işaret etmektedir.	[2][3]
Antalya Büyükşehir Belediyesi	Mengü Ertel tarafından 1975'te Antalya kelimesinin ilk harfi olan "a" harfinden faydalanılarak tasarlanan amblemdeki mavi renk Akdeniz'i, ortasındaki turuncu yuvarlak ise Antalya'da bolca yetiştirilen portakalı simgelemektedir. Turuncu yuvarlağın etrafındaki zigzaglı desen Güneş'i simgelerken altından geçen beyaz çizgi ise zigzag deseni ile birleştiğinde palmiyeyi nitelemektedir.	[4]
Aydın Büyükşehir Belediyesi	Aydın Büyükşehir Belediyesinin ambleminde yer alan efeler kentin ve ulusun kurtuluşunu, yiğitliğin ve birlikteliğin oluşturduğu kahramanlığı simgelemektedir. Amblemde ayrıca şehrin önemli gelir kaynakları olan incir ve zeytin yaprakları yer almaktadır. Belediyenin kuruluş yılı olan 1881 de amblemin tam ortasına yerleştirilmiştir. Bu sayede elde edilen güneşe benzeyen imge yurtta ve Ege Bölgesi'nde Aydın'ın özellikle turizm dahil tüm değerleriyle güneş gibi parladığını göstermektedir. Tasarımcı Seyfi Güloğlu'nun hazırladığı bu amblem belediyenin yaptığı anket ile seçilmiştir.	[5]
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin düzenlediği bir yarışma sonucu seçilen Medyasoft tarafından hazırlanan amblem "b" harfi üzerine işlenen iki renk ve figürden oluşmaktadır. Mavi renkle yazılan kısım Balıkesir'in hem Ege Denizi hem de Marmara Denizi'ne kıyısı olmasını çağrıştırmakta, yeşil renkten oluşan kısım ise şehrin tarım ve ormancılıktaki rolünü betimlemektedir. Üst kısımdaki efe figürü hem efe kültürünü hem de kuş cennetindeki kuşları temsil etmekte, alt kısımda yer alan zeytin dalları ise huzur, barış ve birliği simgelemektedir.	[6][7]
Bursa Büyükşehir Belediyesi	Amblemin üstündeki sivri dağlar Uludağ'ı, yanlardaki minareler Ulu Camii'yi, ortadaki kubbe biçimindeki yapı Yeşil Türbe'yi ve amblemin alt kısmındaki iki insan ise kılıçkalkan ekibini simgelemektedirler. Bunların etrafındaki on iki yıldız ise Avrupa Birliği bayrağının yıldızlarından esinlenilmiştir.
Denizli Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin ambleminde Denizli'nin simgesi olan Denizli horozu yer almaktadır. Horozun altına yerleştirilen havuz ise Pamukkale'yi simgelemektedir.	[8]
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi	Belediye, ambleminde Diyarbakır Kalesi'nin surlarını ve bu surlarda yer alan çift başlı kartal figürünü kullanmaktadır. Bu figür kentin zengin kültürel tarihini simgelemektedir.	[9]
Erzurum Büyükşehir Belediyesi	2009 yılında yenilenen amblem keskin çizgiler ile tamamen Selçuklu motifleri temel alınarak hazırlanmıştır. Amblem Çifte Minareli Medrese, iki tarafta kalenin uçları, ortada kümbetin oluşu ile geçmeli olan ibarelerde de modern bir kenti ifade eden alt geçit üst geçiti simgeleyen motiflerden oluşturulmuştur. Amblem Erzurum’un tarihi ve kültürel yönlerine dikkat çekmektedir.	[10]
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi	Eskişehir Büyükşehir Belediyesinin amblemi iç içe geçmiş iki "E" harfinden oluşmaktadır. Fırça darbeleriyle oluşmuş küçük "e" harfi düzensiz ve çarpık şehirleşmeyi yani eski Eskişehir'i, büyük "E" harfi ise düzenli ve planlı şehirleşmeyi yani yeni Eskişehir'i simgelemektedir.	[11]
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin ambleminin arka kısmında Gaziantep silüeti yer almaktadır. Amlem silüete eklenen "Büyükşehir Gaziantep" ve "Gaziantep Büyükşehir Belediyesi" yazılarıyla da tamamlanmaktadır.	[12]
Hatay Büyükşehir Belediyesi	Belediye geçici olarak Antakya Belediyesinin zeytin dalı ve yapraklı adlı logosunu kullanmaktadır. Zeytin dalı formundan oluşan logonun merkezindeki çizgi serbestlik hissi oluşturmakta, iki yanındaki şekil ve renkler çeşitli anlamlara göndermek yapmaktadır.[13]
İstanbul Büyükşehir Belediyesi	Amblemde yer alan minareler, camileri ve şehrin tarihsel dokusunu, yedi üçgen şehrin yedi tepe üzerine kurulu olduğunu ve üstü sur olan alttaki iki parça ise şehrin iki yaka üzerine kurulu olduğunu belirtmektedir.
İzmir Büyükşehir Belediyesi	Amblemde kullanılan ve İzmir'in sembolü olan tarihî İzmir Saat Kulesi İzmir'in geçmişini ve aydınlık geleceğini simgelemektedir.
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi	Amblem Kahramanmaraş Kalesi'nin burçları ile Kurtuluş Savaşı'nda gösterilen başarılar nedeniyle şehre verilen İstiklal Madalyası'ndan oluşmaktadır.	[14][15]
Kayseri Büyükşehir Belediyesi	Kayseri'de çok sayıda bulunması nedeniyle Kayseri'nin "kümbetler şehri" olarak bilinmesini sağlayan kümbet figürü ile birlikte Kayseri'nin en önemli simgelerinden biri olan Erciyes Dağı belediyenin ambleminde kullanılmıştır.	[16][17]
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi	Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin ambleminde ilin üç sembolü kullanılmıştır. Sanayi kenti olan Kocaeli'yi simgeleyen sanayi çarkı, ilde bulunan Atatürk Anıtı ve tarihî Kocaeli Saat Kulesi bu üç semboldür.	[18]
Konya Büyükşehir Belediyesi	Büyük Selçuklu Devletine başkentlik yapmış olan Konya'nın büyükşehir belediyesi ambleminde Selçukluların simgesi olan çift başlı kartal kullanılmıştır. Amblem, Konya'nın tarihî geçmişini simgelemektedir.	[19]
Malatya Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin ambleminde şehirde çokça yetiştirilen kayısı ve yaprağı ile üzerlerinde Malatya Kalesi surları yer almaktadır.
Manisa Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin amblemi ilin simgesi olan Manisa lalesi, üzüm ve asma yaprağından oluşmaktadır. 1978 yılında kabul edilen logoda üzümün yer almasının nedeni ise Manisa'nın %85'lik üretim değeri ile Türkiye'de en fazla üzüm yetiştirilen il olmasıdır.	[20]
Mersin Büyükşehir Belediyesi	Abdullah Taşçı'nın hazırladığı ve 6 Haziran 1975'te kabul edilen belediye ambleminde yer alan dalga motifleri hem Mersin kelimesinin baş harfi olan "m"yi, hem de Akdeniz'i ifade etmektedir. Dalgaların üzerinde yer alan turuncu daire ise hem Güneş'i hem de Mersin'de yaygın olarak yetiştirilen portakalı simgelemektedir.	[21]
Muğla Büyükşehir Belediyesi	Ağustos 2014 tarihinde sonuçlanan beş aylık bir yarışma sonucunda belediye meclis üyelerinin oylarıyla seçilen amblem "m" harfinden oluşan bir kalp motifi ve yıldızlardan oluşmaktadır. Bu motif sevgi, hoşgörü ve güleryüzü temsil etmekle birlikte şansın sembolü olan dört yapraklı yoncayı da çağrıştırmaktadır. Logonun orta kısmında bulunan yıldız Selçuklu döneminde kullanılan bir motif olmakla birlikte logonun etrafındaki diğer 13 yıldız ise Muğla'nın ilçelerini sembolize etmektedir. Kullanılan renkler ise özgürlüğü, doğayı, gökyüzünü ve denizi simgelemektedir.	[22]
Ordu Büyükşehir Belediyesi	ordulogosunuseciyor.com üzerinden yapılan bir anket sonucu oyların %41'ini alarak seçilen amblem "o" harfinden oluşmaktadır. Mavi ve yeşil renkten oluşan amblemde Ordu'nun denize olan kıyısı ile ormanlarına atıfta bulunulmuştur. Ayrıca amblemin sağ üst kısmında yer alan fındık ağacı yaprağı da şehirde bol bulunan fındıklıklara gönderme yapmaktadır.	[23]
Sakarya Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin ambleminde Justinianus Köprüsü sembol olarak kullanılmıştır. Köprü, Sakarya'da cumhuriyeti ve çağdaşlığı simgeleyen ilk semboldür.	[24]
Samsun Büyükşehir Belediyesi	Amblemde Samsun'un simgesi olan Onur Anıtı ortaya koyulmuştur. Onur Anıtı'nın arkasında yer alan ışınlı turuncu Güneş figürü Kurtuluş Savaşı'na atıfla yeniden doğuşu, altında yer alan dalgalı mavilik Karadeniz'i, kurdelede yer alan defne yaprakları ise barışı simgelemektedir. Amblem, Atatürk'ün doğumunun 100. yılı kutlamaları çerçevesinde 18 Şubat 1981 tarihinde açılan yarışma sonucunda seçilerek kullanılmaya başlanmasına karşın 2010 yılında tescil edilmiştir.	[25][26][27]
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi	Amblemin üst tarafındaki minareler Şanlıurfa'nın camilerini temsil ederken, logonun altındaki balıklar Balıklıgöl'ü temsil eder.
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi	Belediyenin amblemi 2014 yılında açılan yarışma ile belirlenmiş ve seçici kurul tarafından Tarık Yazar'ın hazırladığı amblem seçilmiştir.	[28]
Trabzon Büyükşehir Belediyesi	Trabzon Belediyesi logosu için iki farklı sembolün logo içerisinde kullanıldığı görülmektedir. Bunlar kayık ve denizi betimleyen dalga görselleridir. Kayık görseli yöre insanının geçim kaynaklarından balıkçılığı ve kayık kültürünü simgelemektedir. bordo mavi renkleri şehrin renklerini simgelemektedir.
Van Büyükşehir Belediyesi	2014 yılında yenilenen amblemde Van Gölü ve Güneş olmak üzere iki öğe yer almaktadır. Turizme atıfta bulunulan amblemdeki renkler Van kedisinin göz renkleri dikkate alınarak hazırlanmıştır.	[29]

Kaynakça

1. Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 22 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 8 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
2. Demirtaş, Evin (26 Ocak 2014). "19 yıllık Ankara amblem savaşı!". Ankara: milliyet.com.tr. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
3. Arcak, Evren (Haziran 2010). "Ankara'nın Logosu". enverarcak.blogspot.com. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
4. Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından 1995 numaralı bilgi edinme 25 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap.
5. "AYDINLILAR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ'NİN LOGOSUNU BELİRLEDİ". milliyet.com.tr. 5 Ağustos 2014. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
6. "Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Yeni Logosunu Arıyor". balikesir.bel.tr. 30 Mayıs 2014. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
7. Yaman, Coşkun (20 Temmuz 2014). "İşte Balıkesir'in yeni logosu". Balıkesir: hurriyet.com.tr. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
8. "KURUCU BAŞKAN OLMAK ZOR ZANAAT". drttv.com.tr. 8 Temmuz 2014. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
9. "Diyarbakır Surları". zaman.com.tr. 1 Temmuz 2007. 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
10. "ERZURUM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNİN LOGOSU YENİLENDİ". erzurumweb.com. Eylül 2009. 31 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
11. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 4 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
12. "Büyükşehir, Logosunu Yeniledi..." gaziantephaberler.com. 18 Nisan 2012. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
13. "İŞTE ANTAKYA BELEDİYESİ'NİN YENİ LOGOSU". antakya.bel.tr. 3 Mart 2012. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
14. "İstiklal Madalyası". kahramanmaras.bel.tr. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
15. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından 3822 numaralı bilgi edinme 25 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 19 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
16. Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
17. Önür, Tuncay (9 Nisan 2007). "Kümbetler şehri: KAYSERİ". turkiyegazetesi.com.tr. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
18. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 13 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
19. "KONYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ AMBLEMİ". konya.bel.tr. 25 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
20. Manisa Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
21. "MERSİN (BELEDİYE) AMBLEMİ". mersin.bel.tr. 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
22. Avcı, Kayber (13 Ağustos 2014). "Muğla Büyükşehir Belediyesi logosunu belirledi". zaman.com.tr. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2014. 
23. "Ordu Logosunu Seçti…". ordu.bel.tr. 26 Mayıs 2014. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
24. Etçioğlu, Erkal (27 Aralık 2009). "Sakarya Köprüsü'nün sembol olarak ilk kullanımı". sakaryayenihaber.com. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
25. "11.10.2010 MECLİS KARARLARI". samsun.bel.tr. 12 Ekim 2010. 17 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 
26. Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından bilgi edinme 23 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. başvurusuna verilen cevap 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
27. Yıldırım, Mücahit (2018). "Samsun'un belediye logolarında kullanılan coğrafi sembollerin analizi". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 11 (61). s. 377. doi:10.17719/jisr.2018.2928. ISSN 1307-9581. 
28. "Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi kurumsal logo yarışması sonuçları". facebook.com/tdagbld. 18 Temmuz 2014. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
29. "Van Büyükşehir Belediyesi'nin logosu belirlendi". milliyet.com.tr. 12 Haziran 2014. 7 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014.