Tsalka

Tsalka, (Gürcüce: წალკა, okunuşu: "ts'alk'a"; 1932'dan önce Barmaksız^[1]), Gürcistan'ın güneyinde, Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nin merkezi olan bir kenttir. Modern şehir, 19. yüzyılın başında Türkiye'nin doğusundan, özellikle Pontus bölgesinden ve özellikle Erzurum ilinin (Hinis Belediyesi - Parmaksız) Parmaksız köyünden bölgeye göç eden Rumlar tarafından kurulmuştur. Geçmişte tamamen Yunan şehriydi. 27'si Rum olmak üzere yaklaşık 48 köyün bulunduğu, geri kalanında Ermeniler, Azeriler ve Gürcülerin yaşadığı Chalka idari bölgesinin başkentidir.^[2]

Tarihçe

Eski adı Edzani'dir (ეძანი). Daha geç dönemde Barmaksız adı verilmiştir. 1932'den itibaren Tsalka adını taşımaktadır. Eski Tsalka kenti baraj suları altında kalmıştır. 10-15. yüzyıllar arasında Tsalka bir piskoposluk merkeziydi.^[3]

Tarihsel olarak Trialeti olarak anılan bölge, 1830 yılında, Chalka adını aldığı 1930 yılına kadar Türkçede parmaksız anlamına gelen Parmaksız adıyla anılmıştır. Bu bölgede yaklaşık 200 yıldır günümüze kadar Erzurum, Kars, Bayburt, Trabzon, Argyroupoli ve Ardahan köylerinden gelen Rum - Pontuslular yaşamaktadır. Geçmişte şehrin ve çevre köylerin çoğunluğunu oluşturuyorlardı, ancak şimdi Yunanistan, Rusya ve Kıbrıs başta olmak üzere göç nedeniyle nüfusları önemli ölçüde azaldı.

Nüfus

Tsalka bölgesinde 1979'da 30.811 Rum (Urum), 1989'da yaklaşık 50.000, 2005'te bu sayı 1.500'e ulaşırken, 2014 yılında yapılan son nüfus sayımında 1.292'ye daha düşüş görüldü. 1991'de eski SSCB'deki Yunanlıların yurt dışına seyahat etmelerine izin verildi. Pontusluların tarihi anavatanları Yunanistan'a kitlesel göçü başladı.

Kentin nüfusu 2.326 kişiden oluşur. 2014 nüfus sayımına göre nüfusunun %47'si Gürcü, %38'i Ermeni, %7'si Urum ve %7'si Azeri'dir.