Sıçramalı evrim (aşağıda), morfolojik durağanlıklar ile çok nadir olarak görülen evrimsel değişimlerin patlamalarını kapsar.
Sıçramalı evrim veya kesintili denge, çoğu türlerinjeolojik tarihlerinde "staz" adı verilen ve bazen milyonlarca yıl süren "durağanlık" veya "yavaşlama" dönemleri boyunca ancak çok az bir evrimsel değişim geçirip genelde "durağan" kaldıklarını öne süren bir evrimsel biyoloji kuramıdır. Önemli bir evrimsel değişiklik olduğunda sıçramalı evrim kuramı, bu değişimlerin ve kladogenez olarak adlandırılan jeolojik anlamda hızlı türleşme ve dallanma olayların çok nadir olarak görüldüklerini öne sürer. Kladogenez, bir türün yavaş yavaş başka bir türe dönüşmesi yerine bir türün iki farklı türe ayrıldığı bir süreci ifade eder.[1]
Sıçramalı evrim çoğunlukla, evriminanagenez olarak adlanırılan tüm soy çizgileri boyunca yavaş yavaş değişimlerle kademeli ve düzgün bir şekilde gerçekleştiğini öne süren filetik gradualizm teorisinin karşıtı olarak gösterilir. Bu görüşe göre, evrim, genellikle düz ve sürekli bir şekilde görülüyor.
1972 yılında paleontolog Niles Eldredge ve Stephen Jay Gould bir dönüm noktası olan çalışmalarını yayınlayarak bu teoriyi geliştirmişler ve buna sıçramalı evrim ismini koymuşlardır.[2] Onların bu çalışması Ernst Mayr'ın coğrafi türleşme teorisi,[3]Isador Michael Lerner'in gelişimsel ve genetik homeostazi (dengeleşim) teorisi[4] ve bunların yanı sıra kendi ampirik araştırmaları üzerine kurulmuştur.[5][6] Eldredge ve Gould, çoğunlukla Charles Darwin'e atfedilen gradual aşama ve kademelerin fosil kayıtlarda pratik olarak görülmediklerini ve fosil türlerin evrim tarihleri boyunca durağan bir staz döneminin hakim olduğunu öne sürmüşlerdir.
^Gould, S. J. (1969). "An evolutionary microcosm: Pleistocene and Recent history of the land snail P. (Poecilozonites) in Bermuda". Bull. Mus. Comp. Zool. Cilt 138. ss. 407-532.
