Sarıçiçek, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Sarıçiçek köyünün eski adı Hertvisi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Hertvisi (ხერთვისი), iki akarsuyun birleştiği noktada arada kalan yeri ifade eder.[4][5] Bu yer adı Türkçeye Hertvis olarak girmiştir. Nitekim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Hertvis (خرتوس) olarak geçer.[6] Ancak daha sonra bu yer adı "Hertus", "Hırtuz" olarak da yazılmıştır. Ruslar da 1886 yılındaki nüfus tespiti sırasında köyün adını Hertvis (Хертвис) olarak kaydetmiştir.[7]
Hertvisi, Gürcistan'ı oluşturan tarihsel Samtshe bölgesinin yerleşim yerlerinden biriydi. Osmanlılar Hertvisi, birleşik Gürcistan Krallığı'nın ardından bu bölgeye hakim olan Samtshe Atabeyliği'nden 16. yüzyılın ikinci yarısında ele geçirmiştir. Varlığı bilinen kilise de bu dönemden kalmış olmalıdır.[8]
Hertvisi köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus tespitinde Hertvis (Хертвисъ) adıyla kaydedilmiş olan yerleşim, Ardahan sancağının Poshov kazasının Badela nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Nüfusu, 28'i erkek ve 27'si kadın olmak üzere, 8 hanede yaşayan 55 kişiden oluşuyordu. Köy halkının tamamı Türk olarak yazılmıştır.[9] Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896’da 59 kişiye, 1906’da da 84 kişiye yükselmişti. Bu tespitlerde de nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[10]
Hertvisi, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükûmeti Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Hertvisi köyü Türkiye'ye bırakıldı.[11]
Hertvisi, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasının Cilvana nahiyesine bağlıydı.[6] 1935 genel nüfus sayımında "Hertus" olarak yazılmış olan köy, ayni idari konuma sahipti ve nüfusu 113 kişiden oluşuyordu.[12] Hertvisi veya Hertvis, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Sarıçiçek olarak değiştirilmiştir.[13] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte resmî kayıtlarda "Sarıçiçek (Hırtuz)" biçiminde bir süre daha kullanılmıştır.[14]
Coğrafya
Sarıçiçek, Ardahan il merkezine 105 km, Posof ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[15]
Nüfus
Kaynakça
- ^ "Saricicek, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Sarıçiçek Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 192 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5.
- ^ ""ხერთვისი", Büyük Gürcüce-İngilizce Sözlük". 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 762.
- ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები (2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2021, s. 125. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9746-3-2
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 356". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2024.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, ISBN 9786052100271.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 172" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 675". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021.
- ^ a b "Sarıçiçek Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
