Minsk anlaşmaları

AGİT Minsk Grubu ile karıştırılmamalıdır.

Minsk Protokolü sonrasındaki anlaşma tarafından oluşturulan tampon bölgesinin haritası.

Minsk anlaşmaları, Rusya destekli silahlı ayrılıkçı gruplar ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasındaki Donbas Savaşı'nı sona erdirmeyi hedefleyen bir dizi uluslararası anlaşmadır.^[1] Anlaşmaların ilki olan Minsk Protokolü, Ukrayna, Rusya ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı'ndan (AGİT) oluşan Ukrayna Üçlü Temas Grubu tarafından, Fransa ve Almanya liderlerinin arabuluculuğuyla hazırlanmıştır.^[2][3][4] Anlaşma, Normandiya Formatı'nda yapılan kapsamlı görüşmelerin ardından, Belarus'un Minsk kentinde 5 Eylül 2014'te imzalanmıştır. Anlaşma, Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) ve Lugansk Halk Cumhuriyeti (LPR) liderleri tarafından da imzalanmış ve bölgedeki çatışmaları sona erdirmeyi amaçlamıştır. Bu anlaşma, daha önce yapılan birçok girişimi takiben acil bir ateşkes uygulamayı öngörmüştür.

12 Şubat 2015'te imzalanan^[5] gözden geçirilmiş ve güncellenmiş Minsk II anlaşması, çatışmayı durduramadı.^[6] Anlaşma, ateşkesi, ağır silahların cepheden çekilmesini, savaş esirlerinin serbest bırakılmasını, Ukrayna'da Donbas'ın belirli bölgelerine özyönetim veren ve devlet sınırının kontrolünü Ukrayna hükûmetine geri veren anayasal reformu içeren bir önlem paketinden oluşmaktaydı. Anlaşmanın imzalanmasından sonra çatışmalar yatışsa da, hiçbir zaman tamamen sona ermedi ve anlaşmanın hükümleri hiçbir zaman tam olarak uygulanmadı.^[7]

2022 yılının başlarında, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilim artarken, Rusya, 21 Şubat 2022'de DPR ve LPR'yi resmen tanıdı.^[8] Bu kararın ardından 22 Şubat 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Minsk anlaşmalarının "artık var olmadığını" ve Ukrayna'nın çöküşünden sorumlu olmadıklarını açıkladı.^[9] Bunun ardından Rusya, 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etti.^[10]

Kaynakça

1. Galeotti, Mark (2019). Armies of Russia's War in Ukraine. Elite 228. Oxford: Osprey Publishing. s. 31. ISBN 9781472833440. 
2. "Ukraine ceasefire agreement signed in Minsk". CCTV America. 30 Kasım 2001. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
3. "Chairperson-in-Office welcomes Minsk agreement, assures President Poroshenko of OSCE support" (Basın açıklaması). Bern: Organization for Security and Co-operation in Europe. 5 Eylül 2014. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
4. "OSCE Chief Monitor in Ukraine urges all sides to allow monitors to carry out duties safely" (Basın açıklaması). Organization for Security and Co-operation in Europe. 15 Eylül 2014. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
5. "Ukraine crisis: Leaders agree peace roadmap". BBC News. 12 Şubat 2015. 4 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
6. "Poroshenko vows Kyiv will recapture militants-controlled areas". Interfax-Ukraine (İngilizce). 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
7. "Almost entire 'gray' zone in Donbas liberated by Ukraine without Minsk deal breach – adviser". UNIAN. 27 Aralık 2018. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
8. Roth, Andrew; Borger, Julian (21 Şubat 2022). "Putin orders troops into eastern Ukraine on 'peacekeeping duties'". The Guardian. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
9. "Ukraine conflict: Biden sanctions Russia over 'beginning of invasion'". BBC News (İngilizce). 23 Şubat 2022. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 
10. Sarkar, Alisha Rahaman; Marcus, Josh; Giordano, Chiara (24 Şubat 2022). "Dozens dead and airports bombarded after Putin invades Ukraine - live". The Independent. 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023.