Terörle mücadele operasyon bölgesi (Ukraynaca: Зона проведення антитерористичної операції, romanize: Zona provendennya antiteroristiçnoy operatsiy) veya ATO bölgesi[1] (Ukraynaca: Зона АТО, romanize: Zona ATO) medya, çeşitli yayınlar, Ukrayna hükûmeti, AGİT[2] ve diğer yabancı kurumların[3] bir kısmı Rus askerî kuvvetleri[4][nb 1] ve Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolü altında olan Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk oblastlarını[7] tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. ATO bölgesinin önemli bir kısmını Ukrayna'nın işgal altındaki toprakları oluşturmaktadır.[8]
Tarihçe
20 Şubat 2018'de Ukrayna CumhurbaşkanıPetro Poroşenko, ATO bölgesinin statüsünü terörle mücadele operasyonundan "ulusal güvenlik ve savunmayı sağlamak ve Rusya Federasyonu'nun Donetsk ve Luhansk'taki silahlı saldırganlığının önüne geçilmesi ve caydırılması için önlemler alma" olarak değiştirdi.[9] Böylelikle ATO bölgesinin ismi JFO bölgesi (Joint Forces Operation, Ukraynaca: Операція об'єднаних сил, ООС, romanize: Operatsiya ob'yednanih sil, Türkçe: Müşterek Kuvvetler Harekâtı) olarak değişti.[10]
Askerî idari bölünme
ATO bölgesinin resmî sınırları, Kasım 2014'te Ukrayna Parlamentosu Verhovna Rada tarafından onaylanan yerler ve coğrafi koordinatlar listesi ile tanımlandı.[11]
Bölge koşullu olarak beş sektöre (Ukraynaca: сектор, romanize: sektor) bölünmüştür: A, B, C, D ve M.[12][13]
Sektör C – Donetsk Oblastı'nın kuzey bölgeleri (Bahmut ve Debaltseve şehirleri) ile Luhansk Oblastı'nın batı bölgeleri
Sektör D – Luhansk Oblastı'nın güney bölgeleri ve Donetsk Oblastı'nın doğu bölgeleri (24 Ağustos'taki 2014 Rusya işgalinden sonra tüm Ukrayna kuvvetleri geri çekildi)
Sektör M – Donetsk Oblast'ının güney bölgeleri (Mariupol çevresi)
Kültür ve toplumdaki etki
28 Aralık 2015'ten beri "Brattia Ukraintsi" (Ukraynalı Kardeşler) şarkısı ATO'nun resmî marşıdır.[14]
^Rusya'nın 2022'de Ukrayna'nın işgali öncesinde Ukrayna'nın Donbas bölgesindeki Rus kuvvetlerinin varlığına ilişkin resmî tutumu belirsizdi: Resmî organlar Ukrayna'daki "düzenli silahlı kuvvetlerin" varlığını reddetse de Rusya birçok kez ülkedeki "askerî yetkililerin" varlığını doğruladı ve genellikle Rusya'nın Ukrayna'daki "Rusça konuşan nüfusu korumak için" bunu yapmaya "zorlandığı" örtmecesi kullanıldı.[5][6]
^The Interpreter, Putin'in 12 Ekim 2016'da canlı bir çağrı oturumu sırasında söylediklerinden alıntı yaptı:
"Zorlandığımızda, Rusça konuşan nüfusu Donbas'ta savunmak zorunda kaldım, Kırım'da yaşayan insanların Rusya Federasyonu'nun bir parçası olma arzusuna cevap vermek zorunda kaldım, anında Rus karşıtı politikalar ve yaptırımlar uygulamaya başladılar.""Putin Claims Russia Was 'Forced To Defend Russian-Speaking Population In Donbas'", The Interpreter, 12 Ekim 2016, 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Mart 2023