Kara Mehmet Paşa (d. ? - ö. 10 Ağustos 1684), Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet adamı.
Mehmet Paşa, Bostancı Ocağı'nda büyümüştür.[1] Rumeli Beylerbeyi görevindeyken, Saint Gotthard Muharebesi sonrasında imzalanan Vasvar Antlaşması dolayısıyla, 1665 yılında Avusturya İmparatoru'nun huzuruna çıkan Osmanlı heyetinin başkanlığını yapmıştır.[2][3] Elçiliğinden hem Osmanlı hem de Avrupa kaynaklarında bahsedilmiştir. Klasik anlamda düzenlenen ilk sefâretnâme, Kara Mehmet Paşa tarafından yazılmıştır. Elçilik alayının Viyana'ya girişi, korteje tanık olan Johann Martin Lerch tarafından yapılan bir gravürde ele alınmıştır.[4]
Mehmet Paşa, 1682-1683 yılları arasında Diyarbakır Beylerbeyi olarak görev yaptı.[5] Bu görevdeyken Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın idaresindeki Avusturya seferine katıldı. İkinci Viyana Kuşatması'nda yaşanan bozgundan sonra Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından Osmanlı Ordusu'nu takip eden düşmanın önünü kesebilmesi için Ciğerdelen (Štúrovo)'e gönderilmiş, burada yapılan Ciğerdelen Muharebesi'nde ilk düşman saldırısını püskürttükten sonra ikinci saldırıda yenilmiştir. Daha sonra Budin Beylerbeyi görevine getirilen Mehmet Paşa, 1684 yılındaki Budin Kuşatması'nda ölmüştür.
Ayrıca bakınız
Kara Mehmet Paşa'nın tafsilatlı biyografisi ve sefaretnamesinin geniş değerlendirmesi için ayrıca bakınız: A. Çağrı Başkurt, Vallahi canım, ben Rumeli Beylerbeyiyim!, Avrupa'da İlk Muhteşem ve Mükemmel Elçilik Alayının Hikâyesi: Kara Mehmed Paşa ve Viyana Elçiliği(1665), İstanbul, 2020
Kaynakça
- ^ Kolçak, Ö., Habsburg Elçisi Walter Leslie'nin Osmanlı devlet yapısına dair gözlemleri(1665), Tarih Dergisi, Sayıː 54, Sayfaː 55-89, İstanbul-2012 4 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-02-03
- ^ Ercan, Y., Napoleon İstilası Sırasında Bir Türk Diplomatının Gözü İle Viyana Şehri 11 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Osmanlı Araştırmaları IV, İstanbul-1984.
- ^ Gemici, N., Evliya Çelebi'ye göre II. Viyana Muhasarası'nda Kırım Hanı'nın yanlış tutumunun sebepleri, Türkiyat Mecmuası, Cilt:26/1, Sayfa: 131-146, 2016. 4 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Aktan, Berkin (2019). "Kara Mehmed Paşa'nın Viyana Elçiliği (1665)". Journal of Turkish Studies. Cilt 51. s. 147-176.
- ^ Yılmazçelik, İ., Osmanlı Hakimiyeti süresince Diyarbakır Eyaleti Valileri (1516-1838) 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 1, s. 233-287, 2000
.png){kind=small}
