Jin Shuren (Çince: 金樹仁; pinyin: Jīn Shùrén; 1883-1941), 1928-1933 yılları arasında Sincan valisi olarak görev yapan bir Çinli savaş ağası. Yaklaşık beş yıl süren egemenliği, yolsuzluk, baskı ve aksamadan kaynaklanan istikrarsızlık ile karakterize edildi. Etnik ve dini çatışmalar yoğunlaştı ve rejimine karşı sayısız isyanla ve nihayetinde çöküşüyle sonuçlandı.
Jin, Çinlilere dağıtılmak üzere için yerel Türk topraklarına el koydu, ancak bu toprakları kişisel arkadaşlarına dağıttı. Bu nedenle, Uygurların yanı sıra Han Çinlilerin de hedefi olmasına neden oldu. Jin ayrıca Han Çinlileri'ni Türklere (Uygurlar gibi) karşı kayırdı ve Uygurlar ile Çinliler arasındaki etnik çatışmaları yoğunlaştırdı.
Nisan 1933'te Jin'in Beyaz Rus birlikleri saf değiştirerek Sincan'da isyanı teşvik etti, hükümdarlığını sona erdirdi ve kendisini Sovyetler Birliği'ne kaçmaya zorladı. Kendisinin yerine Sheng Shicai geçti. Jin, onay almadan Sovyetler Birliği ile bir silah anlaşması imzaladığında Kuomintang (KMT) bu olaya tepki gösterdi. Tungan General Ma Zhongying, KMT ile ittifak kurarak Ulusal Devrimci Ordusu'nun 36. Tümeni ile Jin'i devirmesi emredildi. Ancak Jin, Albay Pavel Pappengut komutasındaki Beyaz Rus birlikleri tarafından Birinci Urumçi Muharebesi'nden (1933) sonra devrilmişti. Ekim 1933'te Çin'e döndüğünde Kuomintang yönetimi tarafından tutuklandı, Mart 1935'te mahkemeye çıkarıldı ve 3,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak 10 Ekim 1935 tarihinde affedildi ve ertesi gün hapisten çıktı.[1]
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
Wikimedia Commons'ta
Jin Shuren ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
