Buhara Komünist Partisi, 1918 yılında Rus İmparatorluğu'na bağlı olan Buhara şehrinde kurulan siyasi parti. Cedidizm (terakkiperver) hareketinden yola çıkarak, N. Husainovym, A. Aliyev, N. Kurbanovym, A. Turaevym ve arkadaşlarının öncülüğünde kurulmuştur. Başlangıçta bolşeviklere karşı bir hareket iken, bir süre sonra Sovyet sistemine dahil olmuştur.
Parti, 1920 yazında Komintern'in ikinci kongresine istişare heyeti yollamıştır.[1]
16-18 Ağustos 1920 tarihinde gerçekleşen dördüncü parti kongresinde, silahlı devrimin Buhara işçilerine onaya sunulması kararı alındı. Bundan sonra Türkistan Komünist Partisi'nin Merkez komitesi Buhara'daki devrime yardımcı olmaları için silahlı savaşçılar yollama kararı aldı. Başkaldırı 23 Ağustos günü Sakar-Bazar'da başladı. Bir ay boyunca, Buhara'nın toprakları Mihail Frunze komutasındaki Kızıl Ordu birliğinin yardımı ile devrimci güçler tarafından kuşatıldı. 14 Eylül 1922 günü Bütün Buhara Devri komitesi (Geçici hükûmet) kuruldu. 8 Ekim günü, Buhara Komünist Partisi öncü güç olduğu Bütün Buhara Halk Kongresi, Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti'ni ilan etti.
1 Şubat 1922 tarihinde, Buhara Komünist Partisi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nini üyesi oldu. 1924 yılında Sovyet Orta Asya sınırları yeniden çizildiğinde, Buhara Komünist Partisi kapatıldı ve şubeleri Özbekistan ve Türkmenistan Komünist Partileri arasında paylaştırıldı.[2]
Kaynakça
