Bornova Anadolu Lisesi (BAL), Bornova, İzmir'de bulunan, üç dil eğitim yapan bir anadolu lisesidir. İzmir Koleji adıyla bir Maarif Bakanlığı Koleji olarak kurulan okul,[1] önce İzmir Anadolu Lisesi, daha sonra bugünkü adını almıştır.
Tarihi
Okul yerleşkesinde eğitimin başlangıcı
Okulun bugün tesislerinin bulunduğu alan 1950'lere kadar, Fransız asıllı varlıklı bir levanten olan Edmond Giraud'nun İzmir'in Bornova kazasına 2 kilometre uzaklıktaki 220 dönümlük çiftliğiydi. 1950'li yılların başında, İzmirli 50 dolayında tanınmış iş adamı, İzmir'de eksikliği hissedilen yabancı dil ile eğitim veren yatılı bir okulu şehirlerine kazandırmak amacı ile bir araya geldiler. Görüşmeler sonunda Giraud, arazisini içindeki tarihi köşkü, korusu ve güvercinliğiyle birlikte, bir okul yapılması koşuluyla, 26 Mart 1953 tarihinde sembolik bir bedelle Ege Koleji T.A.Ş.'e devretti ve kendisi de şirket ortağı oldu. Arazi üzerine, zengin bitki örtüsü korunarak derslikler, yatakhaneler, yemekhane ve konferans salonu inşa edildi. Böylece, 1953-1954 öğretim yılında "Bornova Anadolu Lisesi" eğitim ve öğretime başladı. Okula ilk yıl 38 yatılı erkek öğrenci kaydoldu.
Zamanın başbakanı Adnan Menderes ve Millî Eğitim bakanı Celal Yardımcı'nın, Ege Üniversitesi'nin temelini atmak üzere Bornova'ya geldiklerinde ziyaret ettikleri Özel Ege Koleji, Adnan Menderes'in tercihi doğrultusunda İzmir Koleji (İK) için uygun görüldü. Millî Eğitim Bakanlığı, araziyi ve okulu Özel Ege Koleji T.A.Ş.'den satın aldı ve Özel Ege Koleji, İzmir Koleji'ne dönüştürülmüş oldu.
İzmir Koleji; Diyarbakır, Eskişehir, İstanbul/Kadıköy, Konya ve Samsun Kolejleri ile birlikte Türkiye'nin ilk altı Maarif Bakanlığı Koleji arasında 22 Ekim 1955'te öğretime başlamıştır.
Okulun eğitimci kadrosunda İngilizce-Türkçe ağırlıklı verilen eğitimin gereği olarak Türk öğretmenlerinin yanı sıra çok sayıda yabancı uyruklu (İngiliz, Amerikalı vb.) öğretmen yer almıştır. 1957 yılında ABD ile yapılan ikili kültür anlaşması gereği çok sayıda yabancı uzman ve barış gönüllüsü de 1970'lı yıllarına başlarına dek öğretmen olarak çalışmıştır.
Karma eğitime geçiş ve gündüzlüler
İlk 10 yıl sadece yatılı erkek kabul eden İzmir Koleji, 1964-1965 öğretim yılından itibaren Orta Öğretim Genel Müdürlüğü kararı ile kızları da kabul eden karma öğretime başladı. Bu yıldan başlamak üzere gündüzlü kız ve erkek öğrenciler de okula kabul edilmeye başladı.
İAL ve BAL
1975 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı kararı gereğince yurt çapındaki Maarif Bakanlığı Kolejleri'nin adlarının "Anadolu Lisesi"ne dönüştürülmesi üzerine okulun adı "İzmir Anadolu Lisesi" (İAL) olarak değiştirildi. 1976-1977 öğretim yılında ise, İzmir'de başka Anadolu Liseleri açılması üzerine, "Bornova Anadolu Lisesi" (BAL) adını aldı.[3]
1979-1980 öğretim yılı başında, o yıla dek İzmir İnönü Lisesi binalarında öğretim gören Almanca Anadolu Lisesi öğrencileri de okulda öğretime başladılar ve böylece BAL, İngilizce ve Almanca Bölümleri olmak üzere iki bölüme ayrıldı ve yine aynı dönemde Almanca Bölümü'ndeki kız öğrencilerin bir kısmı yatılı öğrenci olarak kabul edildi. Bu durumda yatakhane kapasitelerinin dolmaya başlaması sonucu, aileleri İzmir içinde oturan yatılı öğrenciler gündüzlüye geçirildi.
1997-1998 öğretim yılından itibaren Fransızca bölümünün de açılması sonucu, Bornova Anadolu Lisesi 3 yabancı dilde eğitim vermeye başladı.
Okulun sosyal ortamı ve kültürel gelenekleri
Okulun görece şehirden uzak ve kapalı yerleşkesi, kendine özgü ortamıyla yatılılık, hazırlık-orta-lise sürekliliğiyle kesintisiz uzunca bir eğitim süresi özel bir sosyal ortam oluşmasına katkıda bulunmuştur.
Her sene eğitim yılı sonunda düzenlenen Ayran Günü, okulun geleneksel şenliğidir.
Okulun tarihinde çeşitli spor dallarında yer alan çok sayıda başarı arasında şunlar sayılabilir:[4]
Takım/öğrenci
Yarışma/karşılaşma
Skor/derece
Tarih
Voleybol
Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası
1.
1983
Voleybol
Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası
1.
1984
Voleybol
Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası
4.
1985
Voleybol
Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası
1.
1986
Voleybol
Liselerarası Dünya Voleybol Şampiyonası
5.
1986
Voleybol
Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası
2.
1987
Voleybol
Ortaokullar Türkiye Voleybol Şampiyonası
1.
1987
Erkek Voleybol
MEB İzmir İl Turnuvası
1.
2011
Erkek Voleybol
İzmir Anadolu Liseleri Voleybol Şampiyonası
1.
2011
Erkek Voleybol
İzmir Anadolu Liseleri Voleybol Şampiyonası
1.
2012
Kız Voleybol
MEB İzmir İl Turnuvası
3.
2012
Erkek Masa Tenisi
İzmir İl Birinciliği
Şampiyon
2020
Erkek Masa Tenisi
Türkiye Şampiyonası Grup Maçları
Dördüncü
2020
Bornova Anadolu Lisesi Türkiye'de "UltimateFrizbi" takımına sahip tek lisedir, bu yüzden turnuvalarda takım üyeleri üniversite öğrencileriyle maç yapmaktadırlar.
1969'da beste dalında İzmir Koleji dördüncü oldu. Yarışmada dereceye giren parçalar Sayan Plak tarafından basılıyordu (bu uygulama 1970'te terkedildi). O yıl basılan 45'liğin bir yüzünde İzmir Koleji, diğer yüzünde icra dördüncüsü Ankara Fen Lisesi vardı.[5][6]
1969'da Hesitation ile icra dalında birinci oldu.
1970 yılında İzmir Koleji icra dalında birinci, beste dalında ikinci oldu. İleride 21. Peron grubunu kuracak olan Andreas Wildermann'ın (klavye) başını çektiği grupta Ömür Şölendil (solist), Alper Özmen (solo gitar), Faik Günvar (ritm gitar), Faik Gürsu (bas gitar), Mustafa Polat (flüt-trompet), Hulki Davas (bateri) yer alıyordu.
Sonuncusu 1999 yılında düzenlenen bu yarışmanın dışında, daha sonraki dönemde şu etkinlikler gerçekleşti:
2008 yılında İzmir Amerikan Kolejinin düzenlediği 1. Liselerarası Müzik Yarışması'nda Zafer Sernikli, Berk Sivrikaya, Birant Göçeli, Alp Alptekin, Çeral Efe Aracı ve Cemre Mavioğlu'nun yer aldığı Xenon adlı grupla temsil edilen BAL, beste dalında ikinci olurken, Çeral Efe Aracı en iyi bas gitarist ödülünü aldı. Aynı yarışmanın ikinci kez düzenlendiği 2010 yılında ise Cemre Mavioğlu en iyi kadın vokal ödülünü kazandı.
Okulun müzik öğretmeni Naci Önöz sözleri de kendisine ait olan okul marşını 1965'te bestelemiştir. Okulun isim değişikliği uyarınca güncellenmiş sözleri şöyledir:
Selam Bornova Anadolu Lisesi
Yürekten saygı sana
Durmadan bıkmadan
Işık tuttun sen bana (x2)
Göklere değer başımız
Dillerde marşımız
Geriliğe saldıralım
Aydınlığa varalım (x2)
Selam Bornova Anadolu Lisesi
Yürekten saygı sana
Durmadan bıkmadan
Işık tuttun sen bana
Mezunlar topluluğu
İzmir Koleji ve Bornova Anadolu Lisesi mezunları kurdukları dernek (BALMED) ve vakıfla (BALEV) hem kendi aralarındaki dayanışmayı sürdürmekte hem de okullarının gelişmesini desteklemektedirler.
^Emiroğlu, İbrahim (1995). "Resmi Kolejlerin (Anadolu Liselerinin) Yasal Dayanakları ve İlk Uygulamaları". Bornova Anadolu Lisesi: 40. Yıl Anısına (1. bas.). İzmir. s. 27. ISBN975-95118-0-0.
^Temelkuran, Ece; Evin, Salih; Coral, Mehmet; Wilderman, Andreas; Mavitan, Bihrat; Uluğ, Yiğiter; Yazgan, Yankı; Eroğlu, Mehmet; Atilla, A.Nedim; Sert, Selehattin (2004). BAL'ın 50 Yılı "İpekli Kuyu Höyüğünden Bornova Anadolu Lisesine". Stil Matbaası - İstanbul: Bornova Anadolu Lisesi Eğitim Vakfı - BALEV. ss. 119-132. ISBN975-98817-0-5.|erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)
^Münir Tireli. Bir Metamorfoz Hikâyesi - Türkiye'de grup müziği: 1957-1980. İstanbul: Arka plan Yayınları, 2005.