Eugen Berthold Friedrich Brecht, kısaca Berthold ya da Bert Brecht, (10 Şubat 1898, Augsburg, Bavyera, Almanya - 14 Ağustos 1956, Doğu Berlin), Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmenidir.
20. yüzyıl Alman şiirinin ve tiyatrosunun en önemli isimleri arasında kabul edilir. Eserleri uluslararası alanda da saygı ile kabul görmüş ve ödüllendirilmiştir. Daha önce Erwin Piscator tarafından adı konulan "epik tiyatro",[1] diğer bir ifadeyle "diyalektik tiyatro"’ fikrini geliştirdi ve eserleriyle sahneye koydu. Brecht, kendisini (Walter Benjamin’e söylediği gibi) "komünist" olarak tanımlıyordu.[2]
Hayatı
Çocukluğu ve gençliği
Şairin Augsburg’daki doğduğu ev. Bugün Brecht Evi(Brechthaus) adı altında müze olarak kullanılmaktadır.
Berthold Brecht, 10 Şubat 1898'de Augsburg'da dünyaya geldi. Achern doğumlu olan babası Berthold Friedrich Brecht, Haindl'sch Kağıt Fabrikası’nda yönetici olarak çalışıyordu. Annesi Sophie Brecht, Brezing doğumluydu. Gençliğinde "Eugen" olarak çağrılan Brecht, daha sonra "Berthold" veya "Bert" adını kullandı.
Annesi, utangaç ve marazlı bir çocuk olan Eugen'i sürekli kollamak zorundaydı. İlkokuldan sonra, 1908 – 1917 yılları arasında liseyi Peutinger'de tamamladı. Liseyi, savaş nedeni ile uygulamaya konulan, kolaylaştırılmış sınav sonucu bitirdi.
Savaş çığlıklarının atılmaya başladığı zaman, daha okulda iken Horatius’un "Dulce et decorum est pro patria mori" (Anavatan için ölmek hoş ve onurludur) sözü üzerine yazdığı bir kompozisyonda “Anavatan için ölmek hoş ve onurludur” sözü yalnızca boş kafalıların rağbet ettiği bir propaganda sloganıdır.” cümlesi ile savaşa karşı tavrını net bir şekilde koymuştur. Bu nedenle okuldan atılmakla cezalandırılması gündeme gelmişti. Babasının hatırı ve din dersi öğretmeninin araya girmesi ile bu cezadan kurtuldu.[3]
Üniversite yılları
Berliner Ensemble önündeki Fritz Cremer tarafından yapılan Brecht heykeli
1917'den 1918'e kadar Münih'teki Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde doğa bilimi, tıp ve edebiyat okudu. 1918 yılında Augsburg askeri hastanesinde sıhhiye askeri olarak görevlendirilmesinden dolayı öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kaldı. 1919 yılında derslere girmemek için bir başvuru yaptı ve kabul edildi. Daha sonra da okul etkinliklerine çok nadir olarak katıldı. 29 Kasım 1921 yılında okuldan kaydı silindi. 1921-22 yıllarında Berlin'de bir felsefe fakültesine kaydoldu, fakat öğrenime başlamadı.
1916 yılında, büyük gençlik aşkı "Bi" diye çağırdığı, Paula Banholzer'le tanıştı. Bu ilişkiden 3 Nisan 1919 yılında oğlu Frank Banholzer, Kimratshofen'da dünyaya geldi. Çocuğa, Brecht'in çok önem verdiği şair Frank Wedekind'in adını verdiler. Küçük Frank ilk üç yılını Kimratshofen'de geçirdi. Sonraları değişimli olarak büyükanne, Brecht'in yeni sevgilileri Marianne Zoff ve Helene Weigel çocukla ilgilendiler. Brecht'in oğlu II. Dünya Savaşı’nda diğer cephelerin yanı sıra doğu cephesinde görevlendirildi. Frank Banholzer, 13 Kasım 1943 tarihinde Rusya Porchow’da, ordu sinemasına yapılan bir bombardıman sonucu öldü.[4]
Sürgün öncesi başarılar
1920 yılında annesi vefat etti. Aynı yıl, çok değer verdiği, tanınmış kabaretist Karl Valentin’le tanıştı. Birlikte yaptıkları çalışmalar Brecht’in ilerideki başarılarını önemli ölçüde etkiledi. 1920 yılından itibaren tiyatrocularla ve edebiyatçılarla ilişkileri geliştirmek için sık sık Berlin’e gitti. Orada başkalarının yanı sıra, zaman zaman evini paylaştığı, Arnolt Bronnen’le tanıştı ve ismini "Bertolt" olarak değiştirdi. 1924 yılında Berlin'e yerleşti. Önceleri Max Rheinhardt'ın Berlin Alman Tiyatrosu'nda, Carl Zuckmayer’le birlikte dramaturg olarak, Münih Oda Tiyatrosu’nda da kendisi sahneye oyunlar koyarak çalıştı. Gecede Trampet Sesleri oyunu ile 1922 yılında Kleist Ödülü’nü aldı ve oyuncu ve opera sanatçısı Marianne Zoff ile evlendi. Bir yıl sonra 12 Mart’ta kızları Hane Hiob dünyaya geldi. Kısa bir zaman sonra da ileride evleneceği ve 1924 yılında, ikinci oğlu Stefan Brecht’i doğuran sevgili "Helli"'si Helene Weigel ile tanıştı. Üç yıl sonra Marianne Zoff'dan boşandı. Helene Weigel'le evlenmesinden sonra 1929 yılında kızı Barbara Brecht Schall dünyaya geldi.
1920'li yılların ikinci yarısında Brecht artık inançlı bir komünistti ve çalışmaları da politik amaçlarına uygun hale geliyordu. Hiçbir zaman Alman Komünist Partisi üyesi olmadı. Politik düşüncelerine paralel olarak 1926 yılından itibaren epik tiyatro da gelişiyordu. Peter Suhrkamp ile birlikte, 1930 yılında kaleme aldıkları Mahagony Şehrinin Yükselişi ve Düşüşü Operası İçin Notlar makalesi tiyatro teorisi ile ilgili çok önemli bir yazıdır. Kurt Weill ile birlikte yapılan müzikal drama çalışmaları, epik tiyatronun gelişmesine çok önemli katkılarda bulunmuştur.
Brecht, eserleri ile toplumsal yapıyı şeffaf hale getirmeyi, özellikle yapının değiştirilebileceğini göstermek istiyordu. Ona göre edebi metinler bir işe yaramak zorundaydı.
Brecht'in marksist düşünceleri, gerek Karl Korsch, Fritz Sternberg ve Ernst Bloch gibi dogmatik olmayan parti dışı marksistlerin, gerekse resmî komünist parti çizgisinin etkisi altındaydı. Bir dizi marksist öğretiye dayalı oyunlar ortaya çıkmıştı. O yıllarda yazılan eserler Hegel ve Marx’ın eserlerinin etkisi altındaydı. 1927 yılında yayınlanan toplu şiirleri Bertolt Brecht’in Dua Kitabı (Bertolt Brechts Hauspostille) genelde o zamanlarda yazılan metinlerden oluşuyordu. 1928 yılında Brecht, Weimar Cumhuriyeti’nin tiyatrodaki en büyük başarılarından birisi olan, Kurt Weill’in müziklerini yaptığı Üç Kuruşluk Opera’nın, 31 Ağustos 1928 tarihinde yapılan ilk gösteriminin gururunu yaşadı.
Dünya çapında bir üne kavuşan ve birçok tiyatroda sahnelenen oyun yanlış anlamaya kurban gitti. Toplumu eleştirmek için yazılan oyun, Brecht’i eleştirmek isteyenlerin işine yaradı. Başka araştırmacılar, özellikle 1928 yılında yazılan şekli ile oyunun toplumu eleştirmede fazla keskin olmayan bölümlerine vurgu yaparak yanlış anlaşılma tezini ortadan kaldırdılar. İlerideki gözden geçirmelerde Brecht, Üç Kuruşluk Opera filmi için yazılan, fakat yapımcılar tarafından reddedilen senaryoda ve 1934 yılında yazdığı Üç Kuruşluk Roman’da eleştiri dozunu artırdı.
1928 yılında, oyunları ve şarkıları için önemli bir besteci olacak olan Hanns Eisler ile tanıştı. Bu tanışmadan iyi bir dostluk ortaya çıktı ve ikisi 20. yüzyılın en önemli şair – besteci çiftini oluşturdular.
Sürgünde yaşam
1933 yılının başlarında "Tedbir" (Die Maßnahme) adlı oyun polis tarafından yasaklandı. Düzenleyiciler vatana ihanetten mahkemeye verildiler. 28 Şubat günü, Reichstag yangını’ndan bir gün sonra Brecht, ailesi ve arkadaşları ile birlikte Berlin’i terk etti ve Prag, Viyana ve Zürih üzerinden, yazar Karin Michaelis’in davetine uyarak, beş yıl kalacağı Danimarka Fünen’deki Skovsbostrand’a kaçtı. Aynı yılın mayıs ayında Brecht’in eserleri naziler tarafından yakıldı. 1935 yılında vatandaşlıktan çıkarıldı.
1938 yılında Galilei’nin Yaşamı yazıldı. Oyun yazmanın dışında Brecht, Prag Paris ve Amsterdam’daki çeşitli sürgün gazetelerine de makaleler yazıyordu. 1939 yılında Danimarka’yı terk etti. Stockholm yakınlarındaki bir çiftlik evinde bir yıl yaşadı ve 1940 yılı Nisan ayında Helsinki’ye geçti. Brecht sürgünde hükûmeti, devleti ve toplumu hiçbir zaman açıkça eleştirmedi. Alttan alta, dozunda ve kendi inançlarına zarar vermeden eleştirdi.
Ailesi ile birlikte yaz boyunca kalmak üzere, Finlandiyalı yazar Hella Wuolijoki’nin daveti üzerine gittiği Marlebäck’da, Wuolijokis’in metinlerine dayanarak "Bay Puntilla ile Uşağı Matti"yi yazdı. 1941 yılında Moskova üzerinden Trans Sibirya Ekspresi ile Vladivostok’a, oradan da Sovyetler Birliği’nin doğusundan gemi ileKaliforniya’ya gitti. Senarist olarak çalışmak istedi ise de, o iş olmadı. Politik işler yapması olanaksızdı. Daha sonra Amerika’daki sürgün yıllarında gerçekleştirdiği tek tiyatro eserinde başrolü oynayacak olan Charles Laughton ile birlikte, ilk gösterimi 9 Eylül 1943'te Zürih Tiyatrosu'nda gerçekleşen "Galilei’nin Yaşamı"nı sahneye koydu.
ABD’de komünist parti üyesi olmakla suçlandı ve 30 Ekim 1947 tarihinde "Amerika'ya Karşı Etkinlikleri Soruşturma Komisyonu" tarafından sorgulandı.[5] Hâlen komünist partiye üye olup olmadığı sorusuna Brecht "hayır" cevabını verdi ve Almanya'da da komünist parti üyesi olmadığını beyan etti. Bir gün sonra, New York'ta Galilei’nin Yaşamı oyununun galası oynarken, Paris üzerinden Zürih'e geçti. Kendisini kabul eden tek ülke olması nedeni ile İsviçre’de bir yıl kaldı. Batı Almanya’ya girmesine izin verilmedi. Şubat 1948 tarihinde "Sofokles’in Antigonu" oyunu İsviçre'de Chur Devlet Tiyatrosu'nda ilk kez sahnelendi. 12 Ekim 1950 tarihinde Brecht ve Weigel Avusturya vatandaşlığına kabul edildiler. Aynı ay içerisinde Brecht'in uzun yıllar birlikte çalıştığı arkadaşı Kurt Weill, New York'da öldü.
Berlin’e dönüş
Ortamın değerlendirilmesi
Bert Brecht (soldan ikinci) Kültür Birliği Barış Gösterisi 1948
Savaştan hemen sonra arkadaşları Brecht'e, Almanya'ya dönmesi ve oyunlarını kendisi sahneye koyması için baskı yapıyorlardı. Ama o bekliyor ve ortamı değerlendiriyordu. Sovyetler Birliği tarafında kalan bölgede, 1948 yılında, birçok tiyatronun açılması ve Berlin Halk Sahnesi'nin yenilenmesi de bitince Ekim 1948'de Brecht, Alman Demokratik Cumhuriyeti Kültür Birliği'nin daveti ile, Zürih'den Salzburg ve Prag üzerinden Berlin'e doğru gitmek üzere yola çıktı. Batı tarafında kalan bölgeden geçmesi hala yasaktı. Berlin'e gelir gelmez hemen önemli sanatçılar ve yöneticilerle ilişki kurdu. Brecht'in çalışmalarına çok değer veren Alexander Dymschitz Sovyet askeri idaresinin başındaydı ve Brecht'in yapacaklarına olumlu bakıyordu. Politik kararlarına çok güvendiği Jacob Walcher ile tekrar buluşması, politik tartışmalar için bir uzmanla karşılaşması Brecht'i çok mutlu etmişti. Brecht önceleri kamuoyuna politik açıklamalar yapmaktan kaçındı. Bekledi ve izledi. Dönüşümün itici gücünün işçi sınıfından değil de yukarıdan geldiğini tespit etmişti. Berlin'deki ilk yıllarında, Brecht daha tam anlamıyla kabul görmemişken, yayıncılarla pazarlıklar gündeme geldi. Biraz bekledikten sonra yayın işlerini düzene soktu: Peter Suhrkamp tarafından, Denemeler (Versuche) ve Toplu Eserler (Gesammelten Werke) yayınlanacak ve lisans sahibi, Alman Demokratik Cumhuriyeti – Aufbau Yayınevi olacaktı. Sahne oyunlarının hakları Basel'daki Reiss Yayınevinde kalacaktı. Aufbau Yayınevi Brecht'in şiirleri ile de ilgileniyordu.[6]
Brecht için önemli olan tekrar tiyatroda çalışmaktı. Wolfgang Langhoff'un, Alman Tiyatrosu'nda kendi eserlerini sahneleme teklifini hemen kabul etti. Böylece Berlinli arkadaşlarının, sanatçıları bir Berlin Tiyatrosu'nda toplama amacına da ulaşıyordu. Erich Engel'in, 1949 yılında Berlin'e gelmesi ile birlikte Brecht hemen Cesaret Ana ve Çocukları oyununu sahnelemeye başladı. Oyunun ilk gösterimi, Brecht, Engel ve başrol oyuncusu Weigel için görülmemiş bir başarıydı. Oyun bir taraftan basında övülürken diğer taraftan ileride, kültür sorumluları ile ortaya çıkacak olan çatışmaların da başlangıcını oluşturuyordu. Jdanov ’un 1948 yılında Sovyetler Birliği’nde başlattığı, biçim tartışmalarının Almanya Demokratik Cumhuriyeti sanat ve kültür çalışmalarına da yansıması umudu ile, halka yabancı kültür çöküşü gibi, soru işaretleri ile dolu kavramlar açıkça kamuoyu önüne çıkarılıyordu.[7]
Kalan işlerini düzene sokmak ve Berlin’deki yeni çalışmaları için oyuncu ayarlamak üzere Zürih’e geldikten kısa bir süre sonra, Paris komünü tarihi üzerine kapsamlı çalışmalar yaptı. Norveçli yazar Nordhal Grieg’in "Bozgun" isimli oyunundan esinlenerek yazdığı "Komün Günleri" oyununun metinleri Nisan 1949'da bitmişti; fakat Brecht sonuçtan çok memnun kalmadığı için oyunun sahnelenmesini ileri bir tarihe attı. 24 Mayıs 1949 tarihinde Zürih'den ayrıldığında, diğerlerinin yanı sıra, Therese Giehse, Benno Besson ve Teo Otto ile sözleşmeler yapmıştı.
Brecht'in İsviçre'de bulunduğu süre içerisinde, Helene Weigel, Brecht'in kendi tiyatrosunun kurulması için gerekli altyapı çalışmalarına başlamıştı. Bu girişim, Wilhelm Pieck, Otto Grotewohl ve Sovyet askeri idaresi yöneticisi Alexander Dymschitz tarafından güçlü bir şekilde desteklendi. Almanya Birleşik Sosyalist Partisi'nin (SED) Politbürosu "Helene Weigel Ensemble"’si kurulması için 29 Nisan 1949 tarihinde gerekli mercilere, 1 Eylül 1949’da oyun çalışmalarına başlama yetkisi ile, bilgi vermişti.[8]
Helene Weigel’in tiyatro yöneticisi olması Brecht’in yararınaydı. Bir yandan bürokrasi ile uğraşmayacaktı, diğer yandan da Weigel’in onu kendi hırsları nedeni ile uzlaşmalara zorlamayacağından emindi. İlk yıllarda kadro, sürgündeki oyuncular ve yönetmenlerle yurt içindeki genç yeteneklerden oluşuyordu; fakat Soğuk Savaş bu alanda da etkili olmaya başladı. Sözler yerine getirilmemeye başladı. Brecht’in beklediği Peter Lorre gibi sanatçılar Berlin’e gelmediler. Teo Otto gibi biçim açısından anlaşamadığı sanatçılar birlikte çalışmayı sonlandırdılar.
ADC’deki tiyatro çalışmaları
Berliner Ensemble, Cesaret Ana Provası. Yönetmen Manfred Wekwerth, 1978
1949 yılında ADC’nin kurulması ile birlikte bir Sanat Akademisi kurulması da gündeme geldiğinde, Brecht kendi düşüncelerini burada hayata geçirmeyi denedi. "Akademi kesinlikle üretici olmalı, temsili kalmamalı" diyordu. 1950 yılında Alman Sanat Akademisi'ni diğer sanatçılar ve aydınlarla birlikte kurdu. Usta oyuncular konusunu da gündeme getirmişti. Brecht daha adı konmamış Berliner Ensembleda, Benno Besson, Peter Palitzsch, Egon Monk ve diğer öğrencilerle çok sık bir arada olmaktan hoşlanıyordu. 1950 yılının başlarında, hayatı boyunca sempati duyduğu şair Jakob Michael Reinhold Lenz'in Lala (Der Hofmeister) oyununu yeniden yazdı. 15 Nisan 1950 tarihinde yapılan gala, ensemblenin, Brecht'in yaşadığı zamanlarda gördüğü en büyük başarısıydı ve bu oyunla birlikte Brecht, ilk defa kamuoyu tarafından yönetmen olarak da kabul görüyordu.[9] 1950'li yılların başında SED ilkesel temel kararlar aldı. Buna göre Sosyalizm’in inşası en temel görev oldu [,,] .[10] Aynı zamanda sanatta biçem tartışmaları da hız kazandı. Brecht bu konuda dikkatli davranıyordu ve teorik tartışmalara katılmıyordu. Daha çok kendi yolunda küçük adımlarla ilerliyordu. 1950/51 yıllarında, izleyicisinin kendisinden istediği Didaktik Tiyatro ile uğraşıyor, Ana oyununun yeniden sahnelenmesine hazırlanıyordu. Bu sahnelemeye yapılan, daha çok uyarı anlamına gelen lütufkar eleştiriler, bir kez daha Brecht’in özel bir konumda olduğunu ve ADC’de sanat çalışmalarının keyfine vardığını, açıkça gösteriyordu. Paul Dessau gibi diğer sanatçılar biçemle ilgili ithamları çok açık bir şekilde hissediyorlardı. 17 Mart 1951 yılında galası yapılan Lukullus'un Sorgulaması operası doğrudan tartışmaların içine girdi. Halk Eğitim Bakanlığı’nın kasıtlı olarak dağıttığı biletler yoluyla bir fiyaskonun organize edildiği çok açıktı. Plan başarısızlıkla sonuçlandı. Oyunla ilgili tartışmalara yüksek mevkilerdeki devlet adamlarının da karışmasına rağmen, Brecht çok dikkatli davrandı ve sürekli uzlaşma yolları aradı. 7 Ekim 1951 tarihinde Demokratik Alman Cumhuriyeti 1. Sınıf Devlet Ödülü’nü aldı. 1952 yılında, daha sonra da sıkça deneyeceği, oyunların önce Berlin dışında oynanması uygulamasına, Eski Faust’u (Urfaust) genç oyuncularla birlikte Potsdam’da sahneleyerek başladı. 2 Temmuz 1952 tarihinde Helene Weigel ile birlikte Buckow’da bir eve taşındı. Övünerek "Ben şimdi yeni bir sınıfa aitim. Kiracıların sınıfına" diyordu.[11] Bu evde Eylül 1953 tarihine kadar Buckow Ağıtları şiirleri ve Turandot veya Aklayıcılar Kongresi oyunu üzerinde çalıştı. Bu zaman içerisinde, sürekli değişen sevgilileri ile sorunlar yaşadı. Helene Weigel geçici olarak Rheinhardstraße 1 numaraya, Brecht ise Chausseestraße 125 numaralı eve taşındı. Tiyatrodaki işlerini de ihmal etmeye başlayan uzatmalı sevgilisi Ruth Berlau da, Brecht için artık yük olmaya başlamıştı. 1953 yılında PEN Yazarlar Kulübü (Doğu – Batı) başkanı seçildi.
Son yılları
Ocak 1954'te ADC Kültür Bakanlığı kuruldu ve Johannes R. Becher bakan oldu. Eski idari yapı ortadan kalkınca, sanatçılarla yöneticiler arasındaki gerginlikler de yok oldu. Biçem tartışmalarına son verildi. Brecht bu değişimi sevinçle karşıladı ve sanatçı arkadaşlarını bu yeni şansı kullanmak için çağırdı.[12] Mart 1954'te Berliner Ensemble, Schiffbauerdamm Tiyatrosu'na taşındı. Aynı yıl Brecht Alman Sanat Akademisi Başkan Yardımcısı oldu. 18 Aralık 1954 tarihinde Halklar arası Barış ve Anlaşma Stalin Ödülü'nü aldı. 1955 yılında, arka planda yükselen doğu batı yüzleşmelerinin yapıldığı, batı Berlin'deki tartışma akşamlarına katılıyor, Savaş Alfabesi’ni yayınlamakla uğraşıyor ve bunlara paralel olarak tiyatrosunun yöneticilerine yeni oyunlar için fikirler veriyor, planlar yaptırıyordu. Yaşamının son zamanlarında Brecht çok çalışıyordu. Her yıl iki oyun sahneye koyuyor, tiyatronun diğer yönetmenlerinin sahneye koyduğu oyunların hemen hemen tümünde görev alıyor, onlara yardımcı oluyor ve yazarlık işinin her türlüsünde ürün veriyordu. 1954 ve 1955 yıllarında Paris’te iki oyun oynadılar ve uluslararası bir tiyatro haline geldiler. 1955 yılında katıldıkları Paris Festivali’nde Kafkas Tebeşir Dairesi oyunu ile ödül kazandılar. Bu muhteşem başarı tiyatro yöneticilerini harekete geçirmişti: Brecht, hiçbir risk almaksızın sahnelenebilir.
Ölüm
Brecht ve Weigel’in mezarları
1956 yılının Mayıs ayında Brecht grip oldu ve Berlin’deki Charité hastanesine yatırıldı. Dinlenmek için 1956 yazını Berlin’e 50 km uzaklıktaki Schermützelsee gölünde geçirdi. 12 Ağustos 1956 günü kalp krizi geçirdi. 14 Ağustos 1956 günü saat 23:30 da Berlin’de, bugün Brecht Evi olan Chausseestraße 125 numarada öldü.[13] 17.Ağustos günü çok büyük bir kalabalığın, çok sayıda politikacıların ve kültür camiasından sanatçıların katılımı ile toprağa verildi. Törende hiçbir konuşma yapılmadı.[14] Mezarı, 1971 yılında ölen eşi Helene Weigel’in mezarı ile birlikte Dorotheenstadt mezarlığında yan yanadır ve onur mezarı statüsündedir.
Çalışmalar
Oyunlar
Brecht, oyunlarını genelde sahnelemelerinden etkilenerek biçimlendiriyordu. Böylece basılı metinler, en azından sürgünden önceki zamanlardaki sahnelemelere göre ortaya çıkıyordu. Bu deneyimler metinlere yansıyordu. Brecht, 1918 – 1933 yılları arasında sahnenin sağladığı olanaklar çerçevesinde çeşitli sanatsal deneyler yaptı. Almanya’yı terk etmek zorunda kaldıktan sonra bu tutumunu değiştirdi. Bazı istisnalar dışında sahnelenip sahnelenmeyeceğine bakmaksızın sadece üretiyordu. "İkinci Dönem" olarak adlandırılan bu evrede Brecht kendi tarzını, "Epik Tiyatro"’sunu oluşturdu. Oyunlarının yeniden elden geçirilmesi gündemdeydi. Brecht, değişen politik koşulları oyunlarına yansıtıyordu. Burada Galilei’nin Yaşamı’nın Amerikan versiyonu, gerek başrol oyuncusu Charles Laughton’un replik ve sahne yetenekleri, gerekse II. Dünya Savaşı’nda atılan Amerikan atom bombasının yarattığı, topluma karşı bilim adamlarının sorumluluğu sorusunun ertelenmesi açısından, örnek olarak gösterilebilir. Savaştan sonra Avrupa’ya döndüğünde, diğer yazarların eserlerinin de üzerinde çalıştığı tiyatro çalışmalarına ağırlık verdi.
Brecht, 48 oyun ve yedi tanesi oynanabilir durumda olan yaklaşık 50 oyun taslağı yazdı. Küçük işlerin dışında Baal Brecht’in ilk oyunuydu. Bunu 1919’da, eleştirel bir oyun olan Gecede Trampet Sesleri oyunu izledi. En büyük başarısı, Üç Kuruşluk Opera 1928 yılında ortaya çıktı. Kurt Weill’in müziği olmasaydı bu başarı elde edilemezdi. 1930 yılında Mahagonny Şehrinin Yükselişi ve Çöküşü oyunu Leipzig’de izleyicilerin karşısına çıktığında, büyük bir ihtimalle politik karşıtlarının kışkırtmaları sonucu yapılan ayaklanma benzeri gösteriler yüzünden, Almanya’nın en büyük tiyatro skandallarından birisi ortaya çıktı. Brecht’in sürgündeki oyunları klasik "tiyatro kurumu"[15] çerçevesinin dışına çıkmazken, operaları ve öğretici oyunları avangard olarak değerlendirilir.
Elisabeth Hauptman, Brecht'in, oyun yazmak için "Karşısında canlı ve onunla birlikte çalışan"[16] birisine ihtiyaç duyduğunu söyler. Brecht'in talebesi Manfred Wekwerth de şairin, bir yerlerde bir şeyler bulduğunda, onu değiştirmek ve yeniden yaratmakta usta olduğunu biliyordu. "O’nun için önemli olan bir şeyler yapmak değil, başka bir şeyler yapmaktı".[17] Talebeleri ile birlikte çalışmak ve çok sıkı bir işbirliği yapmak, aslında kendisi olaya hakim olan Brecht için olağan bir durumdu her zaman. Bu çalışma tarzı nedeniyle, Brecht'in ölümünden sonra birkaç efsane ortaya çıkmıştı. Diğer taraftan Brecht, modern tiyatronun sunduğu tüm olanakları oyunlarının tasarımında kullanıyordu. Burada da bu işin uzmanlarından yardım alıyordu.
Şiirler
Çok sık alıntı yapılan "400 (Dörtyüz) Genç Şair Üzerine Kısa Bir Bildiri (Kurzer Bericht über 400 (vierhundert) junge Lyriker)" başlıklı yazısında Brecht, bir şiirin “kullanım değeri” olması gerektiği üzerine görüşlerini açıklıyordu. “[..] Bu tür sadece lirikten ibaret eserler abartılıyor. Bu eserler, bir düşüncenin ya da duygunun asıl mânâlarından çok uzaklaşıyorlar.”[18] Brecht, şiire yüklediği bu işlev ve anlamı, yazdığı tüm şiirlerine yansıttı. Brecht'in şiirleri olağanüstü kapsamlıydı. "Großen kommentierten Berliner und Frankfurter Ausgabe" başlıklı kitabında, bazıları değişik şekillerde de yazılmış, yaklaşık 2300 şiir vardı. Açıkça görülüyor ki, Brecht için her önemli olay ve düşüncelerin şiir formunda yansıtılması neredeyse bir gereksinmeydi. Ölümünden kısa bir süre önce bile yirmi yeni şiir yazmıştı.[19] Şiirleri, kafiyesiz metinlerden, çift kafiyeli klasik destanlara kadar uzanan bir çeşitliliğe sahipti. Türkiye'de şiirlerini besteleyen sanatçılar arasında Arif Kemal de vardır.
Eserleri
Oyunlar
Oyun
Yazıldığı Yıl
İlk Yayınlandığı Yıl
İlk Gösterim Tarihi
"İncil 3 sahnelik bir oyun" (Die Bibel. Drama in 3 Scenen) Yılmaz Onay tarafından Türkçeye tercüme edildi).
1913
1914 Augsburg'da yayınlanan Die Ernte isimli okul dergisi
Brecht, eserlerinin çoğunu birçok kez yeniden gözden geçirip değişiklikler yaptığı için eserlerin yazıldığı yıllar sadece ilk yazılan tarih olarak görülmelidir. Araştırmalarda, kesin olduğundan şüphe duyulan tarihlerin yanına soru işaretleri konmuştur.
Şiirler
Şiir kitapları
Sıra No
Şiir Derlemeleri
Şiir Sayısı
Yazıldığı Yıl
İlk Basıldığı Yıl
Yeniden Düzenlendiği Tarih
1.
Bert Brecht ve Arkadaşlarının İcra Edilmeye Uygun Şarkıları (Lieder zur Klampfe von Bert Brecht und seinen Freunden)
7 (8)
1918
1988 GBA
2.
Kasideler (Psalmen)
19 (23)
1920
1960
1922
3.
Bertolt Brecht'in Dua Kitabı (Bertolt Brechts Hauspostille)
48 (52)
1916–1925
1926 Kiepenheuer PD (Özel Basım)
1937, 1956
4.
Augsburg Soneleri (Die Augsburger Sonette)
13
1925–1927
1982
5.
Üç Kuruşluk Opera'nın Şarkıları (Die Songs der Dreigroschenoper)
17 (20)
1924–1928
1928 Kiepenheuer
1937, 1946-48
6.
Şehirde Oturanların Okuma Kitabından (Aus dem Lesebuch für Städtebewohner)
10 (21)
1926–1927
1930 Denemelerde (in Versuche)
1938
7.
Devrim Hikâyeleri (Geschichten aus der Revolution)
2
1929–1931
1933 Denemelerde (in Versuche)
8.
Soneler (Sonette)
12 (13)
1932–1934
1951, 1960, 1982
9.
İngiliz Soneleri (Englische Sonette)
3
1934
10.
Koro için Şarkı Sözleri (Lieder Gedichte Chöre)
34 (38)
1918–1933
1934 Editions du Carrefour
11.
Hitler – Koro Şarkıları (Hitler-Choräle)
4
1933
Koro için Şarkı Sözleri kitabı içinde bulunmaktadır (in Lieder Gedichte Chöre enthalten)
12.
Çin Şiirleri (Chinesische Gedichte)
15
1938–1949
13.
Çalışmalar (Studien)
8
1934–1940
1951 Denemelerde (in Versuche)
14.
Svendborg Şiirleri (Svendborger Gedichte)
93 (108)
1934–1938
1939
15.
Margarete Steffin Şiirleri (Steffinsche Sammlung)
23 (29)
1939–1940
1948 Aufbau
1942, 1948
16.
Hollywood Ağıtları (Hollywoodelegien)
9
1942
1988 GBA
17.
Sürgün Şiirleri (Gedichte im Exil)
17
1936–1944
1988 GBA
1949, 1951
18.
Savaş Alfabesi (Kriegsfibel)
69 (86)
1940–1945
1955 Eulenspiegel
1944, 1954
19.
Alman Taşlamaları (Deutsche Satiren)
3
1945
1988 GBA
20.
Çocuk Şarkıları/Yeni Çocuk Şarkıları (Kinderlieder/neue Kinderlieder)
9/8
1950
1953 Aufbau
1952
21.
Buckow Ağıtları (Buckower Elegien)
23
1953
1964
22.
Bakır Alımı Oyunu Şiirleri (Gedichte aus dem Messingkauf)
7
1935–1952
1953 Denemelerde (in Versuche)
Kaynak: Bertolt Brecht: Große kommentierte Berliner und Frankfurter Ausgabe. Suhrkamp 1988-1999.
Parantez içinde verilen sayılar, daha sonraki basımlarda eklenen ya da çıkarılan şiirlerin sayısını gösterir. Tarihler, derlemedeki şiirlerin yazıldığı zaman aralıkları, ileriki zamanlarda yapılan değişiklikleri, tamamlamaları ve şair tarafından eski şiirler kullanılarak yapılan yeni düzenlemelerin yapıldığı yılları gösterir.
Kaynakça
^Marianne Kesting: Das Epische Theater Türkçesi: Yılmaz Onay: Epik Tiyatro Adam Yayınları.
^Frank Banholzer: Erich Unglaub: Brechts Landkarten. Kitap: Augias 63 (2003), Sayfa: 19–31 (PDF 12 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
^University of Southern California – Feuchtwanger Memorial Library: Bertolt Brecht’s Appearance Before the HUAC[1] 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^Werner Mittenzwei: Das Leben des Bertolt Brecht oder der Umgang mit den Welträtseln. Suhrkamp, Frankfurt/M 1989 II Sayfa: 279 dan itibaren
Statue of Caesarius made by Ernemann Sander in Königswinter-OberdollendorfCaesarius of Heisterbach (ca. 1180 – ca. 1240), sometimes erroneously called, in English, Caesar of Heisterbach,[1] was the prior of a Cistercian monastery, Heisterbach Abbey, which was located in the Siebengebirge, near the small town of Oberdollendorf, Germany. Life Born about 1170 at or near Cologne, he was educated at the Cathedral School, where he studied the theology of St. Ambrose, St. Augustine, St. J...
هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2023) موقع ايواريضن موقع اليونيسكو للتراث العالمي موقع ايواريضن، موقع يحتوي آثار حوافر الديناصورات من نوع ميغالوسوريبوس الدولة المغرب النوع Global Geopark المنطقة...
Leo Belgicus (1617) von Pieter van den Keere, 45 × 36,8 cm, Universitätsbibliothek Leiden Der Leo Belgicus (lateinisch für Löwe von Belgica) war seit dem 16. Jahrhundert ein beliebtes Motiv der niederländischen Kartografie. Inhaltsverzeichnis 1 Grundidee 2 Fortleben 3 Beispiele 4 Verwandte Motive 5 Literatur 6 Weblinks Grundidee Den ersten Leo Belgicus, gestochen von Frans Hogenberg, veröffentlichte der österreichische Chronist Michael Aitzinger 1583 in seinem Geschichtswerk De Leone B...
Cet article est une ébauche concernant l’histoire et une personnalité italienne. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. François II de Modène Le jeune duc François II de Modène. Titre Duc de Modène et Reggio 16 juillet 1662 – 6 septembre 1694(32 ans, 1 mois et 21 jours) Prédécesseur Alphonse IV Successeur Renaud III Biographie Dynastie Maison d'Este Nom de naissance Francesco ...
F/A-18F Super Hornet of No. 1 Squadron, 2013 This is a list of Royal Australian Air Force aircraft squadrons. The Royal Australian Air Force (RAAF) was formed in 1921 and traces its lineage to the previous Australian Flying Corps that served during World War I. The list also includes those squadrons that were under Australian and British operational control during World War II, and squadrons that were operated jointly by the RAAF and the Netherlands East Indies. Squadrons RAAF units formed un...
For other songs of this name, see Amerika (disambiguation) § Music. 2004 song by Rammstein AmerikaSingle by Rammsteinfrom the album Reise, Reise B-sideWilder WeinMein Herz brenntremixesReleased6 September 2004Recorded2003StudioEl Cortijo (Málaga, Spain)Length3:46LabelUniversalSongwriter(s)Richard KruspePaul LandersTill LindemannChristian LorenzOliver RiedelChristoph SchneiderProducer(s)Jacob HellnerRammsteinRammstein singles chronology Mein Teil (2004) Amerika (2004) Ohne dich (2004) A...
2017 book by Angela Saini Inferior First edition (US)AuthorAngela SainiCountryUnited KingdomPublished30 May 2017PublisherFourth Estate Books (UK)Beacon Press (US)ISBN978-0-8070-7170-0 (Hardcover) Inferior: How Science Got Women Wrong and the New Research That's Rewriting the Story is a 2017 book by science journalist Angela Saini. The book discusses the effect of sexism on scientific research, and how that sexism influences social beliefs.[1][2] Inferior was launched in June 2...
American fashion model and actress Nancy DonahueNancy Donahue, 2009Born (1958-02-16) February 16, 1958 (age 65)Lowell, Massachusetts, United States[2]OccupationActressYears active1978–presentParentDick Donahue (father)RelativesJoseph Donahue (brother)Daniel Donahue (uncle)Modeling informationHeight5 ft 9 in (1.75 m)[1]Hair colorblonde[1]Eye colorgreen[1] Websitehttp://www.nancydonahue.com/ Nancy Donahue (born February 16, 1958) is an ...
У Вікіпедії є статті про інших людей із таким прізвищем: Бережний. Щодо інших людей з таким самим іменем та прізвищем див. Бережний Сергій. Бережний Сергій МихайловичНародився 20 липня 1949(1949-07-20)Одеса, Українська РСР, СРСРПомер 3 серпня 2011(2011-08-03) (62 роки)Санкт-Петербург, Росі...
FoxFoxOriginMeaningFox. In Ireland, the surname is mainly a translation of Mac a'tSionnaigh (son of the Fox)Region of originEnglandOther namesVariant form(s)Lane Fox, Vos, Voss, FuchsFrequency Comparison:[1] Fox is a surname originating in England and Ireland. The derivation is from the Middle English fox, itself coming from the Old English pre 7th century fox. The surname first appears on record in the latter part of the 13th century, with the first recorded spelling in 1273 to be th...
Murillo, El retorno del hijo pródigo, Washington D. C., National Gallery of Art. La parábola del hijo pródigo es el término popular que describe una de las parábolas de Jesús de Nazaret recogida en el Nuevo Testamento, específicamente en el Evangelio de Lucas, capítulo 15, versículos del 11-32. Junto con la parábola de la oveja perdida y la parábola de la moneda perdida conforma una trilogía que recibe la denominación tradicional de parábolas de la misericordia —o parábo...
Unfree peasant class of Tsarist Russia A Peasant Leaving His Landlord on Yuriev Day, painting by Sergei V. Ivanov The term serf, in the sense of an unfree peasant of tsarist Russia, is the usual English-language translation of krepostnoy krest'yanin (крепостной крестьянин) which meant an unfree person who, unlike a slave, historically could be sold only together with the land to which they were attached. However, this stopped being a requirement by the 19th century, and se...
Albicidin Names IUPAC name 4-[[4-[[4-[[(2S)-3-cyano-2-[[4-[[(E)-3-(4-hydroxyphenyl)-2-methylprop-2-enoyl]amino]benzoyl]amino]propanoyl]amino]benzoyl]amino]-2-hydroxy-3-methoxybenzoyl]amino]-2-hydroxy-3-methoxybenzoic acid Identifiers CAS Number 96955-97-4 3D model (JSmol) Interactive image ChemSpider 32821621 PubChem CID 78322514 InChI InChI=1S/C44H38N6O12/c1-23(22-24-4-14-29(51)15-5-24)39(54)46-27-10-6-26(7-11-27)41(56)50-34(20-21-45)43(58)47-28-12-8-25(9-13-28)40(55)48-32-18-16-30(35(52)37(...
Proposed bridge or tunnel connection between Russia and Alaska Bering Strait bridge redirects here. For the ancient dry land region, see Beringia. North Pole view of the Bering Strait A Bering Strait crossing is a hypothetical bridge or tunnel that would span the relatively narrow and shallow Bering Strait between the Chukotka Peninsula in Russia and the Seward Peninsula in the U.S. state of Alaska. The crossing would provide a connection linking the Americas and Eurasia. With the two Diomede...
Canadian ice hockey player and coach Ice hockey player Alain Vigneault Vigneault in April 2009Born (1961-05-14) May 14, 1961 (age 62)Quebec City, Quebec, CanadaHeight 5 ft 11 in (180 cm)Weight 200 lb (91 kg; 14 st 4 lb)Position DefenceShot RightPlayed for St. Louis BluesCoached for Montreal CanadiensVancouver CanucksNew York RangersPhiladelphia FlyersNHL Draft 167th overall, 1981St. Louis BluesPlaying career 1981–1984Coaching career 1986–202...
Private school in Singapore, Singapore Waseda Shibuya Senior High School早稲田大学系属早稲田渋谷シンガポール校Address57 West Coast RoadSingapore 127366SingaporeCoordinates1°17′46.7″N 103°45′58.6″E / 1.296306°N 103.766278°E / 1.296306; 103.766278InformationTypeHigh SchoolEstablishedApril 1991; 33 years ago (1991-04)PrincipalHikota Koguchi[1]LanguageJapaneseAffiliationWaseda University, Tokyo, JapanWebsitehttp...
Santa Cecilia Osnovni podaci Država Meksiko Savezna država México Opština Tenango del Valle Stanovništvo Stanovništvo (2014.) 102[1] Geografija Koordinate 19°02′33″N 99°38′06″W / 19.04245°N 99.63487°W / 19.04245; -99.63487 Vremenska zona UTC-6, leti UTC-5 Nadmorska visina 2883[1] m Santa CeciliaSanta Cecilia na karti Meksika Santa Cecilia je naselje u Meksiku, u saveznoj državi México, u opštini Tenango del Valle. Prema proce...
.png)
