1897-1899 Belçika Antarktik Keşif Gezisi, Antarktika bölgesindeki ilk kış gezisiydi. RV Belgica'da Adrien de Gerlache de Gomery önderliğindeki bu gezi, Belçika'nın ilk Antarktik keşif gezisiydi ve Antarktik Keşiflerin Kahramanlık Çağı'nın ilk seferi olarak kabul edilir. Üyeleri arasında, daha sonra Kuzey ve Güney Kutuplarını fethetmeye çalışacak olan kaşifler Frederick Cook ve Roald Amundsen de vardı.
1896'da, yoğun bir lobi faaliyeti döneminin ardından Adrien Victor Joseph de Gerlache de Gomery, Norveç yapımı balina avcılığı gemisi Patria'yı satın aldı ve kapsamlı bir onarımın ardından geminin adını Belgica olarak değiştirdi.[1] Gerlache, ulusal bir abonelik düzenlemek için Brüksel Coğrafya Derneği ile birlikte çalıştı, ama keşif gezisini ancak Belçika hükûmetinin iki büyük sübvansiyon lehine oy vermesi ve bunu devlet destekli bir girişim haline getirmesi sonrasında donatabildi.[2] Norveç'ten Roald Amundsen, Romanya'dan Emil Racoviţă ve Polonya'dan Henryk Arctowski'nin de dahil olduğu çok uluslu bir mürettebatla Belgica, 16 Ağustos 1897'de Anvers'ten yola çıktı.
Keşif gezisi Antarktika'ya giderken Madeira, Rio de Janeiro ve Montevideo'yu ziyaret etti. Belgica, büyük bir Belçikalı topluluğun yaşadığı Rio'da özellikle coşkuyla karşılandı. Buradaki keşif gezisine Amerikalı Frederick Cook katıldı. Brezilyalılar da Belçika'nın bilimsel girişimiyle çok ilgilendiler. Rio Tarih ve Coğrafya Derneği, keşif gezisinin bilim adamlarına ve görevlilerine üyelik teklifi sunulan özel bir toplantı düzenledi.[3][4] Birkaç hafta sonra Amundsen Montevideo'da günlüğüne hiç bu kadar çok güzel kadını "aynı anda tek bir yerde" görmediğini yazdı.[5]
Ocak 1898'de Belgica, Graham Land kıyılarına ulaştı. 22 Ocak'ta Carl Wiencke fırtına nedeniyle denize düştü ve boğuldu.[6] Wiencke Adası onun onuruna adlandırıldı. Graham Land kıyısı ile batıdaki uzun adalar dizisi arasında seyreden Gerlache, geçide "Belgica Boğazı" adını verdi; daha sonra onun onuruna Gerlache Boğazı olarak yeniden adlandırıldı. Birkaç adanın haritasını çıkarıp adlandırmak için yirme kez karaya çıktıktan sonra, keşif gezisi 15 Şubat'ta Güney Kutup Dairesi'ni geçti.[7]
28 Şubat'ta Weddell Denizi'ne girmenin bir yolunu bulamayan Gerlache'nin keşif gezisi, I. Peter Adası yakınında Bellingshausen Denizi'nin buzunda mahsur kaldı. Gerlache'nin, gemisini kış için buzun içinde dondurmak amacıyla kasıtlı olarak buz kütlesinin derinliklerine doğru yelken açmış olması muhtemeldir.[8] Mürettebatın Belgica'yı kurtarma çabalarına rağmen, Antarktika kışı boyunca mahsur kalacaklarını hemen anladılar.
Belgica seferinin donanımı yetersizdi ve gemideki herkese yetecek kadar kışlık giysi yoktu. Yiyecek kıtlığı vardı, çeşit de yoktu. Penguenler ve foklar avlandı ve kış başlangıcından önce etleri depolanarak bölge yaban hayatından yoksun bırakıldı. Mevcut malzemeler uyarlanarak sıcak giysiler yapıldı. 21 Mart 1898'de Cook şunları yazdı: "Sonsuz bir buz denizinde hapsolduk. Benzer durumda olduğumuz gerçek ve hayali tüm masalları anlattık. Karanlık yavaşça ilerledikçe zaman üzerimize ağır bir yük bindiriyor."[9] Birkaç hafta sonra, 17 Mayıs'ta, kutup gecesinin sürekli karanlığı başladı ve 23 Temmuz'a kadar sürdü.
Gerlache, depolanan penguen ve fok etini beğenmedi ve başlangıçta tüketimini yasaklamaya çalıştı, ancak sonunda teşvik etti.[10] Bazı kişilerde iskorbüt belirtileri görülmeye başladı. Gerlache ve Yüzbaşı Georges Lecointe o kadar hastalandılar ki vasiyetlerini yazdılar. Mürettebattan iki tanesi akıl hastalığı belirtileri göstermeye başladı ve genel olarak moralleri son derece kötüydü. Teğmen Danco kalp rahatsızlığı nedeniyle hastalandı ve 5 Haziran'da öldü.[6] Danco Adası onun onuruna adlandırıldı. Bu noktada, "Belçika'ya geri döneceğini duyurarak" gemiden ayrılan Belçikalı bir denizci de dahil olmak üzere birçok kişinin akıl sağlığını kaybettiği bildirildi.
Gerlache ve Lecointe'nin iskorbüt nedeniyle rollerini yerine getirememesi nedeniyle Cook ve Amundsen komutayı devraldı. C vitamini eksikliğinden kaynaklanan iskorbüt hastalığının gerçek nedeni 1920'lere kadar keşfedilmemişti, ancak Cook, Kuzey Kutbu'nda Robert Peary ile yaşadığı deneyimler nedeniyle çiğ etin iskorbüt için olası bir tedavi olduğuna ikna olmuştu. Dondurulmuş penguen ve fok etini aldı ve her adamın her gün biraz yemesi konusunda ısrar etti. Gerlache bile eti yemeye başladı ve adamlar yavaş yavaş sağlıklarına kavuştular. Artık çiğ et ve organların az miktarda C vitamini içerdiği bilinmektedir.[4]
Bunu birkaç ay süren zorluklar izledi. İlkbahar ve yaz geldiğinde bile gemiyi ve mürettebatını buzun pençesinden kurtarma girişimleri başarısız oldu. Ocak 1899'a gelindiğinde Belgica hâlâ yaklaşık 2,1 metre kalınlığındaki buzun içinde sıkışıp kalmıştı ve buzda bir kış daha mahsur kalma olasılığı gerçek görünüyordu. Yaklaşık yarım mil uzakta açık su görülebiliyordu ve Cook, açık suyun Belgica'nın buzdan kaçmasına izin vermesi için hendekler açılmasını önerdi. Bitkin mürettebat, kanalı oluşturmak için patlayıcı toniti ve çeşitli araçları kullandı. Sonunda 15 Şubat'ta, önceki haftalarda açtıkları kanaldan yavaş yavaş ilerlemeye başladılar. 11 km'yi kat etmeleri neredeyse bir ay sürdü ve 14 Mart'ta buzu temizlediler. Sefer 5 Kasım 1899'da Anvers'e döndü. Koşullar ağır olmasına rağmen, keşif gezisi yine de bir yıllık meteorolojik gözlemler de dahil olmak üzere bilimsel veriler toplamayı başarmıştı.
Anvers'te keşif gezisinin dönüşü yürekten memnuniyetle karşılandı. Özel bir komite aylardır şenlikleri planlıyordu.[11] Bu çağdaki kutup keşif gezileri için alışılmış olan eve dönüş kutlamaları ulusal ve bölgesel gurur duygularıyla yapıldı. Belçika topraklarına yeniden ayak bastıkları gün La Brabançonne marşı çalındı ve birçok evden ulusal bayrak dalgalandığı görüldü. Belçika devleti, Gerlache ve adamlarını Leopold Kraliyet Nişanı'na layık görerek onurlandırdı ve Anvers belediyesi, adamları madalyalarla ve adlarını şehrin Altın Kitabına yazarak onurlandırdı.[12]
Keşif ekibi birçok önemli kişiyi içeriyordu:
İstifa eden veya işten çıkarılan personel:[5]
|soyadı1=
We are imprisoned in an endless sea of ice, and find our horizon monotonous. We have told all the tales, real and imaginative, to which we are equal. Time weighs heavily upon us as the darkness slowly advances.
Moreover, Gerlache had sampled the animals, badly prepared by cook Louis Michotte, and found them so disgusting that he tried to ban them from the Belgica.