Bdelloidea (/dɨˈlɔɪdiə/), tatlı suda ve nemli toprakta bulunan bir tekerlekli hayvan sınıfıdır. Tür olarak; içeri çekilebilir kafalarının üzerinde ikiye ayrılmış halde, gelişmiş taçlar bulunmaktadır. Yüzerek veya sürünerek hareket ederler.
Bdelloidea (Yunancaβδέλλα, bdella, "sülük") tüm dünyada tatlı su habitatlarında bulunan rotifer'in bir sınıf'ıdır. 450'den fazla tanımlanmış tür bdelloid rotifer (veya 'bdelloid') vardır,[1] esas olarak morfoloji temelinde birbirinden ayrılırlar.[2] Bdelloidleri ilgili rotifer gruplarından ayıran temel özellikleri, yalnızca partenogenetik üreme ve herhangi bir yaşam evresinde kuruma kaynaklı uyku hali (anhidrobiyoz) durumuna girerek kuru, zorlu ortamlarda herhangi bir aşamada hayatta kalma yeteneğidir.[3] Fosil kanıtlarıyla 25 milyon yıl öncesine uzanan benzersiz aseksüel geçmişleri nedeniyle genellikle "antik aseksüeller" olarak anılırlar.[4] Bdelloid rotiferler, tipik olarak 150 ila 700 µm uzunluğunda mikroskobik organizmalardır.[3] Çoğu çıplak gözle görülemeyecek kadar küçüktür ancak özellikle parlak ışıkta az büyütmeli bir el merceği aracılığıyla bile küçük beyaz noktalar olarak görünürler. Haziran 2021'de biyologlar, Sibiryapermafrost'ta 24,000 yıl donduktan sonra bdelloid rotiferlerin eski hallerine geldiklerini bildirdiler.[5]
Sınıflandırma ve tanımlama
Bdelloidea, filumRotifera'nın bir sınıf'ıdır ve üç takımdan oluşur: Philodinavida, Philodinida ve Adinetida.[6] Bu takımlar dört familya ve yaklaşık 450 tür olarak ayrılmıştır.[7] Bu organizmalar eşeysiz olduklarından, tür'ün verimli döller oluşturabilen bir organizma grubu olarak genel tanımı uygulanamaz, bu nedenle bu organizmalardaki tür kavramı moleküler ve morfolojik verilerin karışımına dayanır. DNA çalışmaları, çeşitliliğin orijinal morfolojik sınıflandırmaların önerdiğinden çok daha büyük olduğunu göstermektedir.[8][9]
Bdelloidler, sınıflandırma için önemli olan birçok özelliğin beslenme ve emekleme ile ilgili olması nedeniyle, ancak canlıyken gözle tanımlanabilirler; ancak ölü bireylerde bdelloidlerin genetik olarak tanımlanması mümkündür. Bir kez korunduğunda, bireyler analizi kısıtlayan "bloblara" dönüşürler.[10] Şu anda, ikisi tarihli olarak kabul edilen üç morfolojik tanımlama metodolojisi vardır: Bartoš (1951)[11] ve Donner (1965).[7] Üçüncü yöntem, 1995 yılında Shiel tarafından geliştirilen bir teşhis anahtarıdır.[10]
Morfoloji
Bdelloidlerin vücudunun üç ana bölgesi vardır: baş, gövde ve ayak. Bitişikteki resim, ilgili türlere bağlı olarak aynı şekilde adlandırılsalar da vücut bölümlerinin nasıl çok farklı olabileceğini göstermek için her bir alanı göstermektedir. Bdelloidler tipik olarak, geri çekilebilir bir kafa üzerinde iki parçaya bölünmüş, iyi gelişmiş bir koronaya sahiptir.
Bdelloidlerin bazı tanımlanabilir özellikleri şunları içerir:
Bdelloid sindirim ve üreme sistemleri vücutlarının gövde bölümlerinde bulunabilir ve mide organlar içinde en görünür olanıdır. Bazı jener, (Habrotrocha, Otostephanos ve Scepanotrocha)'da, bdelloid aslında midede dışkı olarak salınacak olan farklı küresel topakların görünümü ile tanımlanabilir. Bu peletler ayırt edici bir özelliktir, çünkü diğer tüm cinsler gevşek malzeme olarak dışkı salar.[3]
Çoğu bdelloid, yemek yerken ayağını geri çeker, ancak ayağı olmayan dört cins vardır: Adineta, Bradyscela, Henoceros ve Philodinavus. Bu, yalnızca nasıl beslendiklerini değil, aynı zamanda nasıl süründüklerini de etkiler; örneğin Adineta ve Bradyscela kayarken diğer cins döngüler.[3]
Hayvanlar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Bdelloidea ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
^Donner, Josef (1965). "Ordnung Bdelloidea (Rotatoria, Rädertiere)". Bestimmungsbücher zur Bodenfauna Europas, volume 6. Berlin: Akademie Verlag. OCLC6733231. and Segers, Hendrik (2007). "Annotated checklist of the rotifers (Phylum Rotifera), with notes on nomenclature, taxonomy and distribution". Zootaxa. 1590: 3-104.Abstract 18 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^abDonner, Josef (1965). Ordnung Bdelloidea. Akademie-Verlag. s. 297. ISBN9789031908851.
^Kaya, Murat; Herniou, Elisabeth A.; Barraclough, Timothy G.; Fontaneto, Diego (2009). "Inconsistent estimates of diversity between traditional and DNA taxonomy in bdelloid rotifers". Organisms Diversity & Evolution. 9 (1): 3-12. doi:10.1016/j.ode.2008.10.002.
^Fontaneto, Diego; Kaya, Murat; Herniou, Elisabeth A.; Barraclough, Timothy G. (2009). "Extreme levels of hidden diversity in microscopic animals (Rotifera) revealed by DNA taxonomy". Molecular Phylogenetics and Evolution. 53 (1): 182-189. doi:10.1016/j.ympev.2009.04.011. PMID19398026.
^abcdefgShiel, Russell J. (1995). A guide to identification of rotifers, cladocerans and copepods from Australian inland waters. Australia: Co-operative Research Centre for Freshwater Ecology. ISBN978-0-646-22410-7.
^Bartoš, Emanuel (1951). "The Czechoslovak Rotatoria of the order Bdelloidea". Mémoiresde la Société Zoologique Tchécoslovaque de Prague. 15: 241-500.