Abbâsî İhtilâli

Abbâsî İhtilâli
Tarih 9 Haziran 747 – Temmuz 750 Bölge Büyük Horasan ve günümüz İran ve Irak Sonuç Abbâsî zaferi Eski Emevî topraklarının büyük kısmının Abbasilere tahsis edilmesi Kurtuba Emirliği'nin nihai kuruluşu Araplar için ayrıcalıklı statünün sonu Arap olmayanlara yönelik resmi ayrımcılığın sonu
Taraflar
Emevîler Destek Sünni müslüman Arap kabileri	Abbâsîler Destek Şii müslümanlar[1] Arap olmayan Sünni müslümanlar
Komutanlar ve liderler
II. Mervân  Nasr bin Seyyar (ölü) Yezîd bin Ömer bin Hübeyre  Ma'n ibn Za'ida al-Shaybani	Seffâh Mansûr Ebû Müslim Horasânî Qahtaba ibn Shabib al-Ta'i (ölü) Al-Hasan ibn Qahtaba Abd Allah ibn Ali

Abbâsî İhtilâli ya da Kara Elbiseli Adamların Hareketi olarak da adlandırılan,^[2] erken İslam tarihindeki dört büyük Halifelikten ikincisi olan Emevi Halifeliğinin (MS 661-750) üçüncüsü Abbasi Halifeliği (MS 750-1517) tarafından devrilmesiydi. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden otuz yıl sonra ve Râşidîn Halifeliği'nin hemen ardından iktidara gelen Emeviler, büyük çoğunluğu Arap olmayan bir nüfusa hükmeden bir Arap İmparatorluğuydu. Arap olmayanlar, İslam'a dönüp dönmediklerine bakılmaksızın ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördüler ve inançları ve etnik kökenleri aşan bu hoşnutsuzluk, nihayetinde Emevilerin devrilmesine yol açtı.^[3] Abbasi ailesi, Muhammed'in amcası Abbas bin Abdülmuttalib'in soyundan geldiğini iddia etti.

İhtilâl esasen Arap imparatorluğunun sonunu ve Orta Doğu'da daha kapsayıcı, çok ırklı bir devletin başlangıcını işaret ediyordu.^[4] Tarihin en iyi organize edilmiş devrimlerinden biri olarak anılan bu devrim, İslam dünyasının odağını yeniden doğuya çevirdi.^[5]

Ayrıca bakınız

• Arap-Bizans savaşları
• Müslümanların Mağrip'i fethi
• Zap Suyu Muharebesi

Kaynakça

1. "The Abbasids had been aided in their ascent by the Shia, with whom they had a common cause in revolt." Confounding Powers – Anarchy and International Society from the Assassins to Al Qaeda, Cambridge University Press, 2016, page 72.
2. Frye, R. N.; Fisher, William Bayne; Frye, Richard Nelson; Avery, Peter; Boyle, John Andrew; Gershevitch, Ilya; Jackson, Peter (26 Haziran 1975). The Cambridge History of Iran (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 9780521200936. 
3. Paul Rivlin, Arab Economies in the Twenty-First Century, p. 86. Cambridge: Cambridge University Press, 2009. 9780521895002
4. Saïd Amir Arjomand, Abd Allah Ibn al-Muqaffa and the Abbasid Revolution 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Iranian Studies, vol. 27, Nos. 1-4. Londra: Routledge, 1994.
5. Hala Mundhir Fattah, A Brief History of Iraq, p. 77. New York: Infobase Publishing, 2009. 9780816057672

Konuyla ilgili yayınlar

• Agha, Saleh Said (2003). The Revolution which Toppled the Umayyads: Neither Arab nor ʿAbbāsid. Leiden and Boston: Brill. ISBN 90-04-12994-4. 
• Blankinship, Khalid Yahya (1994). The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-1827-7. 
• Daniel, Elton L. (1979). The Political and Social History of Khurasan under Abbasid Rule, 747-820. Minneapolis and Chicago: Bibliotheca Islamica, Inc. ISBN 0-88297-025-9. 
• Hourani, Albert, History of the Arab Peoples
• Kennedy, Hugh (2016). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (İngilizce) (Second bas.). Oxford ve New York: Routledge. ISBN 978-1-138-78761-2. 
• Shaban, M. A. (1979). The ʿAbbāsid Revolution. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29534-3. 
• Sharon, Moshe (1990). Revolt: the social and military aspects of the ʿAbbāsid revolution. Kudüs: Graph Press Ltd. ISBN 965-223-388-9. 

Dış bağlantılar

• Abbasid Calipahte Bibliography 17 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Oxford Bibliographies
• The Rise and Spread of Islam