สงครามแปดอ๋อง หรือ กบฏแปดอ๋อง (จีนตัวย่อ: 八王之乱; จีนตัวเต็ม: 八王之亂; พินอิน: bā wáng zhī luàn; เวด-ไจลส์: pa wang chih luan) เป็นชุดสงครามกลางเมืองในหมู่อ๋อง (จีน: 王) ในราชวงศ์จิ้นของจีนระหว่าง ค.ศ. 291 ถึง 306 ประเด็นสำคัญของการช่วงชิงอำนาจในความขัดแย้งนี้ได้แก่ตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของจักรพรรดิจิ้นฮุ่ยซึ่งทรงพิการทางพัฒนาการ ชื่อความขัดแย้งดังกล่าวมาจากพระราชชีวประวัติของแปดอ๋องซึ่งรวบรวมไว้ในบทที่ 59 ของจิ้นชู (晉書)
"สงครามแปดอ๋อง" เป็นการเรียกชื่อผิดอยู่บ้าง เพราะสงครามนี้ไม่ใช่ความขัดแย้งต่อเนื่องกันครั้งเดียว แต่เป็นช่วงสันติภาพคั่นด้วยช่วงความขัดแย้งภายในที่สั้นแต่ดุเดือด ไม่มีครั้งใดที่อ๋องทั้งแปดอยู่ฝั่งเดียวกันของการสู้รบ ตรงข้ามกับกบฏเจ็ดรัฐ คำแปลตามอักษรจากภาษาจีนว่า "ความไม่สงบของแปดอ๋อง" อาจเหมาะสมมากกว่า
แม้ความขัดแย้งขั้นต้นค่อนข้างเบาบางและจำกัดอยู่ในพระนครลั่วหยางและปริมณฑล ขอบเขตของสงครามขยายขึ้นเมื่ออ๋องพระองค์ใหม่เข้าร่วมการต่อสู้ด้วย บทสรุปของสงครามทำให้แผ่นดินใจกลางของจิ้นในภาคเหนือของจีนถูกทำลายล้าง นำไปสู่สมัยห้าเผ่าคนเถื่อน (五胡) ซึ่งยุติราชวงศ์จิ้นตะวันตก ก่อให้เกิดสงครามหลายศตวรรษระหว่างราชอาณาจักรของห้าเผ่าคนเถื่อนทางเหนือกับราชวงศ์จิ้นตะวันออก
แปดอ๋อง
ในขณะที่มีบุคคลปรากฎในช่วงระยะดังกล่าว มากมาย บุคคลที่มีควาสำคัญมากที่สุดได้แก่ บรรดา อ๋องทั้งแปด :
บุคคลอื่นที่ปรากฎ จักรพรรดิจิ้นฮุ่ย, หยางจุน, หยางไทเฮา, ไทเฮา เจี่ยหนานเฟิง, อุยก๋วน.
ลำดับเครือญาติ
กบฎแแปดอ๋อง
|
- – ฮ่องเต้;
- – อ๋องทั้งแปด
- - - - - - = The dashed line denotes an adoption
|
|
{{chart |border=1| | | | | | | | |Min | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Min={{nowrap|สุมาเย่ (จิ้นหมิ่นตี้) 司馬業 300–318 [[Emperor Min of Jin|หมิ่นตี้] r. 313–316}}|boxstyle_Min=border-width:2px; border-color: #FFFF00}}
| | | | | | | | | | | | สุมาหอง 司馬防 149–219 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
สุมาหล่าง 司馬朗 171–217 | | สุมาฝู 司馬孚 180–272 Prince Xian of Anping | | | | | | สุมาอี้ 司馬懿 179–251 Emperor Xuan Posthumous recognition | | | | | | | | | | | | | | สุมาก้วย Sima kui | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
สุมาหวาง Sima wang 205–271 Prince Cheng of Yiyang | | สุมากุย 司馬瓌 d. 274 Prince Lie of Taiyuan | | สุมาเจียว 司馬昭 211–265 Emperor Wen Posthumous recognition | | สุมาเหลียง 司馬亮 d. 291 Prince Wencheng of Runan | | สุมาหลุน 司馬倫 d. 301 Prince of Zhao | | สุมาสู 司馬師 208–255 Emperor Jing Posthumous recognition | | สุมาเตี้ยม 司馬伷 227–283 Prince Wu of Langya | | สุมาท่าย 司馬泰 d. 299 Prince Wenxian of Gaomi | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | สุมาหยง 司馬顒 d. 306 Prince of Hejian | | สุมาเอี๋ยน 司馬炎 236–290 ซือหม่า หยัน r. 265–290 | | | | | | | | | | สุมาโยว 司馬攸 248–283 Prince Xian of Qi | | สุมาจิ้น 司馬覲 256–290 Prince Gong of Langya | | สุมาเย่ว์ 司馬越 d. 311 Prince Xiaoxian of Donghai | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
สุมาจง (จิ้นหุ้ยตี้) 司馬衷 259–307 ฮุ่ยตี้ r. 290–307 | | สุมาเหว่ย 司馬瑋 271–291 Prince Yin of Chu | | | | | | | สุมาอ้าย 司馬乂 277–304 Prince Li of Changsha | | | | | | สุมาจ่ง 司馬冏 d. 302 Prince Wumin of Qi | | Emperors of ราชวงศ์จิ้นตะวันออก 317–420 | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
สุมาหยู่ 司馬遹 278–300 Crown Prince Minhuai | | สุมาหยิง 司馬穎 279–306 Prince of Chengdu | | สุมาเยี่ยน 司馬晏 283–313 Prince Xiao of Wu | | สุมาซื่อ (จิ้นหวยตี้) 司馬熾 284–313 หวยตี้ r. 307–311 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
|
|