สถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ (อังกฤษ: Ban Phai Na Bun Junction Railway Station) เป็นสถานีรถไฟลำดับที่446 ของการรถไฟแห่งประเทศไทย มีขั้นเป็นสถานีรถไฟชั้น 3 เป็นสถานีรถไฟล่าสุดในสารบบของการรถไฟแห่งประเทศไทย สร้างขึ้นพร้อมกับ การสร้างเส้นทางรถไฟทางคู่ ช่วง ชุมทางคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย และสร้างทาง Chord line ช่วงสถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ-สถานีรถไฟชุมทางหนองบัว เพื่อความอำนวยสะดวกในการเดินทางของรถบรรทุกเชื้อเพลิงไปยังเส้นทางต่างๆได้รวดเร็วขึ้น[1][2]
ประวัติ
สถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ ตั้งอยู่ระหว่างสถานีรถไฟบุใหญ่ - สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย/สถานีรถไฟชุมทางหนองบัว บนหลักกม.ที่ 162 เป็นสถานีที่ถูกสร้างขึ้นใหม่ จากโครงการรถไฟทางคู่ช่วงชุมทางคลองสิบเก้า - ชุมทางแก่งคอย ในแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลตะวันออก ระยะที่ 2 เพื่อรองรับการขยายตัวของท่าเรือแหลมฉบัง ขั้นที่ 2 ซึ่งจากผลการออกแบบรายละเอียดและการศึกษาปริมาณความต้องการด้านการขนส่ง เส้นทางดังกล่าวเมื่อปี 2541 และผลการศึกษาทบทวนโครงการเมื่อปี 2544 การรถไฟแห่งประเทศไทย ได้รับอนุมัติให้ดำเนินโครงการก่อสร้างทางคู่ ตอนฉะเชิงเทรา – ศรีราชา และต่อขยายเข้าสู่แหลมฉบังเป็นลำดับแรก
เพื่อให้การก่อสร้างทางคู่ในเส้นทางสายชายฝั่งทะเลตะวันออกเป็นไปอย่างต่อเนื่อง จึงมีโครงการที่จะก่อสร้างทางคู่ ช่วงฉะเชิงเทรา – คลองสิบเก้า – แก่งคอย เพื่อขยายขีดความสามารถของเส้นทางขนส่งหลักที่มีความสำคัญในการเชื่อมโยงการขนส่งระบบราง จากภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ไปยังพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออกสู่ท่าเรือแหลมฉบัง ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลในการพัฒนาระบบการขนส่งและโลจิสติกส์ อย่างบูรณาการ รวมทั้งแผนพัฒนาต่างๆ ที่สนับสนุนให้มีการพัฒนาระบบขนส่งระบบราง เพื่อให้เกิดการประหยัดทรัพยากร พลังงานและลดมลพิษ[3]
จุดประสงค์ของการสร้างสถานี คือ ใช้เป็นสถานี chord line แยกเส้นทางขบวนรถสินค้าจากภาคตะวันออก ให้เลี้ยวซ้ายเข้าสถานีหนองบัว หรือขบวนรถสินค้าจากภาคเหนือ ให้เลี้ยวขวาจากสถานีหนองบัวเข้าสถานีไผ่นาบุญ โดยที่ขบวนรถไม่ต้องเสียเวลาเข้าไปทำสับเปลี่ยนที่สถานีชุมทางแก่งคอยเหมือนอดีตอีกต่อไป
ตัวอย่าง ถ้าขบวนรถน้ำมันดิบ หรือ ขบวนรถก๊าซ เช่น ขบวน 635 แหลมฉบัง - บึงพระ หรือ ขบวน 629 มาบตาพุต - บึงพระ หรือ ขบวน 651 บางละมุง - นครสวรรค์ ผ่านสถานีไผ่นาบุญในทิศทางเดียวกับในภาพนี้ ขบวนรถสามารถเลี้ยวซ้ายไปทางสถานีหนองบัว และมุ่งหน้าไปชุมทางบ้านภาชี และผ่าน chord line อีกจุด ขึ้นไปยังปลายทางได้โดยไม่เสียเวลาสับเปลี่ยนกลับทิศทาง[4]
หลังจากการก่อสร้างเสร็จสิ้นจึงได้ทำการเปิดใช้สถานีรถไฟแห่งใหม่ (สถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ) นี้ เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2563[1]
ลักษณะ
เป็นสถานีชุมทางรถไฟซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของทางรถไฟสายชุมทางคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย รวมทั้งยังเป็น 1 ใน 18 สถานีชุมทางรถไฟในประเทศไทย สถานีรถไฟแห่งนี้มีความสำคัญต่อการเดินรถไฟในพื้นที่ภาคกลาง และภาคตะวันออก [5]
เป็นชุมทางรถไฟที่เป็นสามเหลี่ยมรถไฟ(chord line) โดยชุมทางรถไฟด้านซ้าย ไปยัง สถานีรถไฟชุมทางหนองบัว และชุมทางรถไฟด้านขวา ไปยัง สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอยได้ ทำให้การเดินทางขนส่งน้ำมันเชื้อเพลิงหรือปิโตรเลียมจาก มาบตาพุด บางละมุง และ ท่าเรือแหลมฉบัง ไปยังเส้นทางสายเหนือ เช่น บึงพระ นครลำปาง ได้รวดเร็วขึ้นโดยไม่ต้องเปลี่ยนเส้นทางที่สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย[2]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ สถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ
14°32′55″N 100°58′56″E / 14.5487337°N 100.9820836°E / 14.5487337; 100.9820836
|
|---|
| กรุงเทพ–ด่านพรมแดนบ้านคลองลึก | |
|---|
| ชุมทางฉะเชิงเทรา–จุกเสม็ด | |
|---|
| ชุมทางศรีราชา–ท่าเรือแหลมฉบัง | |
|---|
| ชุมทางเขาชีจรรย์–มาบตาพุด | |
|---|
| ชุมทางศรีราชา–ระยอง | |
|---|
| บ้านฉาง–คลองใหญ่ | |
|---|
| ชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอย | |
|---|
| มักกะสัน–แม่น้ำ | |
|---|
|
|
|---|
|
| รถไฟระหว่างเมือง | |
|---|
| รถไฟชานเมือง | |
|---|
| รถไฟความเร็วสูง | |
|---|
| เส้นทางที่ยกเลิก | | สายเหนือ | |
|---|
| สายตะวันออกเฉียงเหนือ | |
|---|
| สายใต้ | |
|---|
| สายตะวันออก | |
|---|
| สายแม่กลอง | |
|---|
|
|---|
| ขบวนรถไฟ | |
|---|
| หน่วยงานอื่น | |
|---|
|
