วาฬหัวทุยเล็ก

วาฬหัวทุยเล็ก
สถานะการอนุรักษ์
ไม่มีข้อมูล  (IUCN 3.1)[1]
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
ชั้นย่อย:	Eutheria
อันดับ:	Cetacea
อันดับย่อย:	Odontoceti
วงศ์:	Kogiidae
สกุล:	Kogia
สปีชีส์:	K.  breviceps
ชื่อทวินาม
Kogia breviceps Blainville, 1838
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ (สีน้ำเงิน)
ชื่อพ้อง[2]
Kogia floweri Gill, 1871 Kogia goodei True, 1884 Kogia grayii (Wall, 1851) Physeter breviceps Blainville, 1838 Kogia goodie True, 1884 Euphysetes grayii Wall, 1851 Euphysetes macleayi Krefft, 1866

วาฬหัวทุยเล็ก หรือ วาฬสเปิร์มเล็ก (อังกฤษ: pygmy sperm whale; ชื่อวิทยาศาสตร์: Kogia breviceps) เป็นวาฬขนาดเล็กชนิดหนึ่ง จัดอยู่ในวงศ์วาฬหัวทุยเล็ก (Kogiidae)

วาฬหัวทุยเล็กมีลักษณะทั่วไปคล้ายวาฬหัวทุย (Physeter macrocephalus) แต่ตัวมีขนาดเล็กกว่ามาก ครีบหลังเป็นกระโดงขนาดเล็กเมื่อเทียบกับความยาวลำตัวแล้วน้อยกว่าร้อยละ 5 ส่วนหลังสีน้ำเงินดำหัวกลม ส่วนท้องสีขาวบางครั้งอมชมพูช่อง หายใจอยู่ด้านบนเยื้องทางซ้ายนิดหน่อย ขากรรไกรล่างเล็กแคบมีลักษณะคล้ายปากฉลาม คือ เป็นรูปสามเหลี่ยม ฟันลักษณะแหลมโค้งจำนวน 12–16 คู่ บนขากรรไกรล่างส่วนขากรรไกรบนจะไม่เห็นฟันงอกออกมา แต่จะมีร่องรับพอดีกับฟันล่างเวลาหุบปาก ส่วนหัวด้านข้างมีแนวสีเข้มเป็นรูปโค้งคล้ายแก้มปิดเหงือกของปลา เรียกแนวนี้ว่า "เหงือกปลอม" (false gill) ซึ่งมีเฉพาะวาฬในวงศ์นี้เท่านั้น^[3]

วาฬหัวทุยเล็กขนาดโตเต็มที่ยาวได้ 3.4 เมตร น้ำหนักมากถึง 400 กิโลกรัม ลูกแรกเกิดยาวประมาณ 1.2 เมตร ตั้งท้องประมาณ 11 เดือน พบในทะเลเปิดและมหาสมุทรเขตร้อนและเขตอบอุ่นทั่วโลก ในประเทศไทยพบมีรายงานเพียง 5 จังหวัด คือ จังหวัดชุมพร, พังงา, ภูเก็ต, ระยอง และสงขลา จัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามกฎหมาย^[3][4]

ในอดีตเคยเป็นที่ถกเถียงกันว่าวาฬหัวทุยเล็กเป็นชนิดเดียวกันกับวาฬหัวทุยหรือไม่ จนกระทั่งใน ค.ศ. 1966 สถาบันสมิธโซเนียนแห่งสหรัฐได้ข้อยุติว่าเป็นคนละชนิดกัน ชื่อวิทยาศาสตร์ของวาฬหัวทุยเล็กได้รับการตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1838 โดยอ็องรี มารี ดูว์ครอแต เดอ แบล็งวีล (Henri Marie Ducrotay de Blainville) นักสัตววิทยาชาวฝรั่งเศส^[5]

รูปภาพ

• 
  ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์
• 
  ซากวาฬหัวทุยเล็กเกยตื้น
• 
  บริเวณส่วนหัว

อ้างอิง

1. Taylor, B.L., Baird, R., Barlow, J., Dawson, S.M., Ford, J., Mead, J.G., Notarbartolo di Sciara, G., Wade, P. & Pitman, R.L. (2008). Kogia breviceps. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 7 October 2008.
2. จาก itis.gov
3. วงศ์ Kogiidae : วาฬหัวทุยเล็ก^{[ลิงก์เสีย]}
4. บัญชีรายชื่อสัตว์ป่าสงวนที่เป็นสัตว์น้ำ
5. Handley, C. O. Jr. 1966. A synopsis of the genus Kogia (pygmy sperm whales). pp. 62-69 In: K. S. Norris (ed.), Whales, dolphins and porpoises. University of California Press, Berkeley

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Kogia breviceps ที่วิกิสปีชีส์