ดยุกแห่งยอร์ก

ดยุกแห่งยอร์ก
ตราอาร์มประจำดยุกแห่งยอร์ก
เจ้าชายแอนดรูว์ ดยุกแห่งยอร์ก ดยุกแห่งยอร์กพระองค์ปัจจุบัน
สถาปนา	ค.ศ. 1385
องค์แรก	เอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์ก
องค์ปัจจุบัน	เจ้าชายแอนดรูว์ ดยุกแห่งยอร์ก

ดยุกแห่งยอร์ก^[1] (อังกฤษ: Duke of York) เป็นบรรดาศักดิ์ชั้นดยุก ที่มีมาตั้งแต่รัชสมัยพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 แห่งอังกฤษ โดยมักจะพระราชทานให้กับพระราชโอรสพระองค์รอง โดยมีศักดิ์เทียบเท่ากับบรรดาศักดิ์ "ดยุกแห่งอัลบานี"ในระบบบรรดาศักดิ์ของสก็อตแลนด์ ดยุกแห่งยอร์กพระองค์แรกคือเจ้าชายเอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ และพระองค์ปัจจุบันคือเจ้าชายแอนดรูว์ ในประวัติศาสตร์อังกฤษได้มีการพระราชทานบรรดาศักดิ์นี้ทั้งหมด 11 สมัย โดย 5 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์ก" ก่อนพระราชบัญญัติสหภาพ ค.ศ. 1800, 3 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์กและอัลบานี" ในบรรดาศักดิ์ของบริเตนใหญ่ และอีก 3 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์ก" ในบรรดาศักดิ์ของสหราชอาณาจักร

ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2004 เมื่อทายาทของเอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์กได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 แห่งอังกฤษ ผู้ถือบรรดาศักดิ์นี้อีกสิบคนต่อมาไม่สามารถสืบทอดบรรดาศักดิ์นี้แก่ทายาทเลย โดยมักจะสิ้นพระชนม์โดยไร้ทายาทชาย หรือไม่ก็กลายเป็นพระมหากษัตริย์เสียเอง

รายพระนาม

สมัยแรก (ค.ศ. 1385–1415 และ 1425–1461)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์ก 1385–1402[2] เอิร์ลแห่งเคมบริดจ์ (1362)		5 มิถุนายน 1341 คิงส์ แลงลีย์ พระราชโอรสลำดับที่ 4 ในพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 กับฟีลีปาแห่งแอโน	อิซาเบลลาแห่งคาสตีล 1372 พระโอรสธิดา 3 พระองค์ โจน ฮอลแลนด์ ไม่มีโอรสธิดา	1 สิงหาคม 1402 คิงส์ แลงลีย์ พระชนมายุ 61 พรรษา
เอ็ดเวิร์ดแห่งนอริช ดยุกที่ 2 แห่งยอร์ก 1402–1415[3] ดยุกแห่โอมาล (1397–1399), เอิร์ลแห่งเคมบริดจ์ (1362–1414), เอิร์ลแห่งรัทแลนด์ (1390–1402), เอิร์ลแห่งคอร์ก (c. 1396)		1373 นอริช โอรสคนโตของดยุกที่ 1 กับพระชายา อิซาเบลลาแห่งคาสตีล	ฟิลิปปาเดอโมฮุน ไม่มีบุตรธิดา	25 ตุลาคม 1415 อาแฌงคูร์ต อายุ 42 ปี
ริชาร์ด แพลนแทเจเนต ดยุกที่ 3 แห่งยอร์ก 1425–1460[4] เจ้าผู้อารักขาแห่งอังกฤษ, เจ้าชายแห่งเวลส์ และเอิร์ลแห่งเชสเตอร์, ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ (1460, ดูเพิ่ม พระราชบัญญัติแอคคอร์ด); เอิร์ลแห่งอัลสเตอร์ (1264), เอิร์ลแห่งมาร์ช (1328), เอิร์ลแห่งเคมบริดจ์ (1414, คืน 1426), ลอร์ดแห่งแคลร์ (1066–1075), บารอนมอร์ติเมอร์แห่งวิกมอร์ (1331)		21 กันยายน 1411 หลานของดยุกที่ 2 และบุตรของริชาร์ดแห่งโคนิสเบิร์ก เอิร์ลที่ 3 แห่งเคมบริดจ์ (ผู้ถูกริบบรรดาศักดิ์และต้องโทษประหารชีวิตโทษฐานกบฏเมื่อค.ศ. 1415) และ แอนน์ เดอ มอร์ติเมอร์	ซิซิลิ เนวิลล์ 1437 พระโอรสธิดา 13 พระองค์	30 ธันวาคม 1460 เวกฟิลด์ พระชนมายุ 49 พรรษา
เอ็ดเวิร์ด แพลนแทเจเนต ดยุกที่ 4 แห่งยอร์ก 1460–1461[5] also: เอิร์ลแห่งอัลสเตอร์ (1264), เอิร์ลแห่งมาร์ช (1328), เอิร์ลแห่งเคมบริดจ์ (1414), ลอร์ดแห่งแคลร์ (1066–1075), บารอนมอร์ติเมอร์แห่งวิกมอร์ (1331)		28 เมษายน 1442 รูอ็อง พระโอรสของดยุกที่ 3 กับพระชายา ซิซิลิ เนวิลล์; ผู้ยึดราชบัลลังก์เป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 บรรดาศักดิ์ทั้งหลายจึงผนวกรวมเข้ากับพระมหากษัตริย์	เอลิซาเบธ วูดวิลล์ 1 พฤษภาคม 1464 พระโอรสธิดา 10 พระองค์	9 เมษายน 1483 เวสต์มินสเตอร์ พระชนมายุ 40 พรรษา

สมัยที่ 2 (ค.ศ. 1474)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
ริชาร์ดแห่งชรูว์สบรี ดยุกแห่งยอร์ก 1474–1483 ดยุกแห่งนอร์ฟอล์ก (1477), เอิร์ลแห่งนอร์ฟอล์ก (1477), เอิร์ลแห่งนอตทิงแฮม (1476), และอาจจะเอิร์ลแห่งเซอร์รีย์ (1477)		17 สิงหาคม 1473 ชรูว์สบรี พระราชโอรสพระองค์รองในพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 กับสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ	แอนน์แห่งมอวเบรย์ 15 มกราคม 1478 ไม่มีพระโอรสธิดา	หายสาปสูญในหอคอยแห่งลอนดอน พร้อมกับพระเชษฐา โดยทั้งสองพระองค์เป็นเจ้าชายในหอคอย สิ้นพระชนม์โดยไม่มีรัชทายาท จึงทำให้บรรดาศักดิ์นี้สิ้นสุดลง

สมัยที่ 3 (ค.ศ. 1494)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายเฮนรี ทิวดอร์ ราชวงศ์ทิวดอร์ 1494–1509[6] เจ้าชายแห่งเวลส์ (1504), ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ (1502)		28 มิถุนายน 1491 พระราชวังกรีนิช ลอนดอน พระราชโอรสในพระเจ้าเฮนรีที่ 7 กับสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ	กาตาลินาแห่งอารากอน 11 มิถุนายน 1509 – 23 พฤษภาคม 1533 (หย่า) พระโอรสธิดา 2 พระองค์ แอนน์ บุลิน 25 มกราคม 1533 – 17 พฤษภาคม 1536 (หย่า) พระธิดา 1 พระองค์ เจน ซีมอร์ 30 พฤษภาคม 1536 – 24 ตุลาคม 1537 พระโอรส 1 พระองค์ แอนน์แห่งคลีฟส์ 6 มกราคม 1540 – 9 กรกฎาคม 1540 (หย่า) ไม่มีพระโอรสธิดา แคเทอริน เฮาเวิร์ด 28 กรกฎาคม 1540 – 23 พฤศจิกายน 1541 (หย่า) ไม่มีพระโอรสธิดา แคเทอริน พาร์ 12 กรกฎาคม 1543 ไม่มีพระโอรสธิดา	28 มกราคม 1547 พระราชวังไวต์ฮอล ลอนดอน พระชนมายุ 55 พรรษา
เจ้าชายเฮนรีขึ้นเสวยราชย์เป็น พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ในปีค.ศ. 1509 ต่อจากพระราชบิดา และทำให้บรรดาศักดิ์ทั้งหลายถูกผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 4 (ค.ศ. 1605)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายชาลส์ ราชวงศ์สจวต 1605–1625[7] ดยุกแห่งออลบานี (1600); เจ้าชายแห่งเวลส์ (1616), ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ และ ดยุกแห่งรอธซี (1612)		19 พฤศจิกายน 1600 พระราชวังดันเฟิร์มลิน ดันเฟิร์มลิน พระโอรสในพระเจ้าเจมส์ที่ 1 กับแอนน์แห่งเดนมาร์ก	อ็องเรียต มารีแห่งฝรั่งเศส 13 มิถุนายน 1625 พระโอรสธิดา 9 พระองค์	30 มกราคม 1649 พระราชวังไวต์ฮอล ลอนดอน พระชนมายุ 48 พรรษา
เจ้าชายชาลส์เสวยราชย์เป็นพระเจ้าชาลส์ที่ 1 ในปีค.ศ. 1625 ต่อจากการสวรรคตของพระราชบิดา บรรดาศักดิ์นี้จึงผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 5 (ค.ศ. 1633/1644)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายเจมส์ ราชวงศ์สจวต 1633/1644–1685[8] ดยุกแห่งออลบานี (1660) เอิร์ลแห่งอัลสเตอร์ (1659)		14 ตุลาคม 1633 พระราชวังเซนต์เจมส์ ลอนดอน พระโอรสในพระเจ้าชาลส์ที่ 1 กับสมเด็จพระราชินีแมรี	แอนน์ ไฮด์ 3 กันยายน 1660 พระราชโอรสธิดา 8 พระองค์ แมรีแห่งโมดีนา 21 พฤศจิกายน 1673 พระราชโอรสธิดา 7 พระองค์	16 กันยายน 1701 พระราชวังแซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล ปารีส พระชนมายุ 67 พรรษา
เจ้าชายเจมส์ทรงถือบรรดาศักดิ์ดยุกแห่งยอร์กตั้งแต่พระราชสมภพ และได้รับพระราชทานในปีค.ศ. 1644 ซึ่งต่อมาได้เสวยราชย์เป็น พระเจ้าเจมส์ที่ 2 เมื่อค.ศ. 1685 เมื่อพระเชษฐาเสด็จสวรรคต และบรรดาศักดิ์นี้จึงผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยจาโคไบต์ (ค.ศ. 1725)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
พระคาร์ดินัลสจวต ราชวงศ์สจวต 1725-1788[8] พระคาร์ดินัล (1747), หัวหน้าแห่งคณะพระคาร์ดินัล (1803)		6 มีนาคม 1725 ปาลาซโซมูติ โรม รัฐสันตะปาปา โอรสของ"เจมส์ที่ 3 และ 8" (ผู้อ้างสิทธิ์ในราชบัลลังก์สายจาโคไบต์) กับมาเรีย คลีเม็นทินา โซบิเอสกา	____	13 กรกฎาคม 1807 ฟรัสกาตี โรม อายุ 82 ปี
พระคาร์ดินัลดยุกแห่งยอร์กควรจะเป็นผู้ได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเฮนรีที่ 9 ตามสิทธิในราชบัลลังก์สายจาโคไบต์ อย่างไรก็ตามบรรดาศักดิ์นี้ไม่ได้รับการยอมรับในระบบบรรดาศักดิ์อังกฤษ เมื่อละสังขารพระคาร์ดินัลถือเป็นสมาชิกคนสุดท้ายในราชวงศ์สจวต

สมัยที่ 6 (ค.ศ. 1892)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายจอร์จ ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา 1892–1910 เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลาร์นีย์ (1892); เจ้าชายแห่งเวลส์, ดยุกแห่งคอร์นวอลล์, และ ดยุกแห่งรอธซี (1901)			3 มิถุนายน 1865 พระตำหนักมาร์ลโบโรห์ พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 และสมเด็จพระราชินีอเล็กซานดรา	เจ้าหญิงวิกตอเรีย แมรีแห่งเท็ก 6 กรกฎาคม 1893 พระโอรสธิดา 6 พระองค์	20 มกราคม 1936 ตำหนักซานดริงแฮม ซานดริงแฮม พระชนมายุ 70 พรรษา
เจ้าชายจอร์จได้ขึ้นเสวยราชย์เป็น สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 ในปี ค.ศ. 1910 เมื่อพระราชบิดาเสด็จสวรรคต และบรรดาศักดิ์นี้ผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 7 (ค.ศ. 1920)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายอัลเบิร์ต ราชวงศ์วินด์เซอร์ 1920–1936[9] เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลาร์นีย์ (1920)			14 ธันวาคม 1895 ตำหนักซานดริงแฮม ซานดริงแฮม พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 และสมเด็จพระราชินีแมรี	เลดีเอลิซาเบธ โบวส์-ลีออน 26 เมษายน 1923 พระธิดา 2 พระองค์	6 กุมภาพันธ์ 1952 ตำหนักซานดริงแฮม ซานดริงแฮม พระชนมายุ 56 พรรษา
เจ้าชายอัลเบิร์ตได้ขึ้นเสวยราชย์เป็น สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 ในปี ค.ศ. 1936 หลังจากที่พระเชษฐาทรงสละราชสมบัติ ทำให้บรรดาศักดิ์นี้ผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 8 (ค.ศ. 1986)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายแอนดรูว์ ราชวงศ์วินด์เซอร์ 1986–ปัจจุบัน[10] เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลีลี (1986)			19 กุมภาพันธ์ 1960 พระราชวังบักกิงแฮม พระราชโอรสในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 และเจ้าชายฟิลิป ดยุกแห่งเอดินบะระ	ซาราห์ เฟอร์กูสัน 23 กรกฎาคม 1986 – 30 พฤษภาคม 1996 (หย่า) พระธิดา 2 พระองค์	– พระชนมายุ 64 ปี 309 วัน

อ้างอิง

1. ข่าวในพระราชสำนัก^{[ลิงก์เสีย]}, สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์, เผยแพร่วันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2555, เรียกข้อมูลวันที่ 5 กรกฎาคม 2555
2. Encyclopædia Britannica Edmund of Langley First Duke of York
3. Encyclopædia Britannica Edward of Norwich Second Duke of York
4. English Monarchs
5. BBC Edward IV
6. Scarisbrick, J. J. (1997). Henry VIII (2nd ed.). Yale University Press. ISBN 0300071582.
7. Gregg, Pauline (1981), King Charles I, London: Dent
8. Callow, John, The Making of King James II: The Formative Years of a King, Sutton Publishing, Ltd, Stroud, Gloucestershire, 2000. Page
9. https://www.thegazette.co.uk/London/issue/31931/supplement/6313
10. https://www.thegazette.co.uk/London/issue/50606/supplement/1

ดูเพิ่ม

• ดยุกแห่งอัลบานี