Hidivllëku i Egjiptit

Hidivllëku i Egjiptit الخديوية المصرية (arabisht) خدیویت مصر (turqisht)
1867–1914
Flamuri 1867–1881 Flamuri 1881–1914 Stema
Himni: (1871–1914) Salam Affandina
Egjipti më 1875
Gjendja	Vasali autonom (1867–1914) i Perandorisë Osmane (nën pushtimin ushtarak britanik nga 1882)
Kryeqyteti	Kajro
Gjuhët e zakonshme	Arabisht, Anglisht[a]
Besimi	Islami Synit, Krishterimi Kopt
Qeveria
Lloji i qeverisjes	Monarkia kushtetuese
Hidivi
• 1867–1879	Ismail Pasha
• 1879–1892	Teufik Pasha
• 1892–1914	Abbas II
Konsulli i Përgjithshëm Britanik
• 1883–1907	Evelyn Baring
• 1907–1911	Eldon Gorst
• 1911–1914	Herbert Kitchener
Kryeministër
• 1878–1879 (i pari)	Nubar Pasha
• 1914 (i fundit)	Husein Rushdi Pasha
Epoka historike	Ndarja e Afrikës
• Themeluar	8 qershor 1867
• Hapja e Kanalit të Suezit	17 nëntor 1869
• Kryengritja ʻUrabi	1881–1882
• Pushtimi britanikë në Luftën anglo-egjiptiane 1882	korrik – shtator 1882
• Konventa e Sudanit	18 janar 1899
• Shpërbërë	19 dhjetor 1914
Popullsia
• 1882[b]	6,805,000
• 1897[b]	9,715,000
• 1907[b]	11,287,000
Ekonomia
Monedha	Paundi egjiptian
Të dhëna të tjera
Paraprirë nga Pasuar nga Ejaleti i Egjiptit Sulltanati i Darfurit Perandoria Osmane Sulltanati i Egjiptit Sudani Mahdist
^ a. Anglishtja u bë gjuha e vetme zyrtare në 1898.[1] ^ b. Sipërfaqja dhe dendësia përfshijnë vetëm zonat e banuara. Sipërfaqja e përgjithshme e Egjiptit, duke përfshirë shkretëtirat, është 994,000 km^2.[2][3]

Hidivllëku i Egjiptit (arabisht: الخديوية المصرية, turqishtja osmane: خدیویت مصر Hıdiviyet-i Mısır) ishte një shtet autonom tribut i Perandorisë Osmane, i themeluar dhe i sunduar nga Dinastia e shqiptarit Muhamed Ali pas disfatës dhe dëbimit të forcave të Napoleon Bonapartit që i dha fund pushtimit jetëshkurtër francez të Egjiptit të Poshtëm.

Hidivllëku i Egjiptit ishte zgjeruar gjithashtu për të kontrolluar Sudanin e sotëm, Sudanin Jugor, Eritrenë, Xhibutin, Somalinë veriore, Izraelin, Libanin, Jordaninë, Sirinë, Greqinë, Qipron, Turqinë jugore dhe qendrore, përveç pjesëve nga Libia, Çadi, Republika e Afrikës Qendrore dhe Republika Demokratike e Kongos, si dhe Arabia Saudite veriperëndimore, pjesë të Jemenit dhe Mbretëria e Hixhazit.^[4][5]

Mbretëria e Bashkuar pushtoi dhe mori kontrollin në vitin 1882. Në vitin 1914 lidhja me Perandorinë Osmane u ndërpre dhe Britania krijoi një protektorat të quajtur Sulltanati i Egjiptit.

Referime

1. Holes, Clive (2004). Modern Arabic: Structures, Functions, and Varieties. Georgetown Classics in Arabic Language and Linguistics (në anglisht) (bot. 2nd). Washington, D.C.: Georgetown University Press. fq. 44. ISBN 978-1-58901-022-2. OCLC 54677538. Marrë më 14 korrik 2010.
2. Bonné, Alfred (2003) [First published 1945]. The Economic Development of the Middle East: An Outline of Planned Reconstruction after the War. The International Library of Sociology (në anglisht). London: Routledge. fq. 24. ISBN 978-0-415-17525-8. OCLC 39915162. Marrë më 9 korrik 2010.
3. Tanada, Hirofumi (mars 1998), "Demographic Change in Rural Egypt, 1882–1917: Population of Mudiriya, Markaz and Madina", Discussion Paper No. D97–22 (në anglisht), Hitotsubashi University: Institute of Economic Research, hdl:10086/14678
4. "حدود مصر في عهد الخديوي إسماعيل - خرائط". elnabaa (në arabisht).
5. "خرائط نادرة لحدود مصر الخديوية". toraseyat (në arabisht). Arkivuar nga origjinali më 21 shkurt 2022. Marrë më 26 mars 2022.