Osman Karabegović (1911 — 1996), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
Rođen je 7. septembra 1911. godine u Banjoj Luci. Pohađao je gimnaziju i bio aktivista udruženja „Mlada Jugoslavija“. U KPJ je primljen 1932. i iste godine istjeran iz škole zbog učešća u đačkom štrajku. Poslednji razred gimnazije završio je u Sarajevu 1933. godine.
Zbog aktivnosti u SKOJ-u i Partiji bio je uhapšen. Na saslušanju su ga tukli korbačem. Pušten je iz zatvora pod pritiskom demokratske javnosti. Osman je 1933. upisao veterinu u Zagrebu. Uključio se u rad SKOJ-a i Partije. Zbog te aktivnosti bio je više puta hapšen od zagrebačke policije. 1935. protjeran je u Banju Luku. Školske 1936/37. upisao se na medicinu u Beograd i postao jedan od najaktivnih studenata i komunista, pa je izabran za člana Univerzitetskog komiteta SKOJ-a i člana Akcionog odbora u Beogradu. Učesnik je svih demonstracija protiv režima, pa je više puta hapšen i premlaćivan. Kad je otpočeo Drugi svjetski rat, Osman se vraća u Banju Luku. Izabran je za člana Oblasnog komiteta KPJ za Bosansku krajinu.
Jedan je od organizatora savjetovanja koje je održano početkom juna 1941. na Šehitlucima, iznad Banjaluke. To je bio posljednji dogovor komunista u pripremi ustanka u Bosanskoj krajini. U drugoj polovini juna 1941. on obilazi Prijedor, Bosanski Novi, Krupu i Bihać, održava sastanke sa vojnim povjerenicima i partijskim komitetima i prenosi usvojene odluke rukovodstva KPJ u vezi sa pripremama ustanka. Početkom jula 1941. zajedno sa Josipom Mažarom Šošom obišao je Bosanski Petrovac i Dvor i formirao vojne komitete za pripreme oružane borbe.
Uoči samog ustanka, 25. jula 1941. prisustvovao je savjetovanju u Orlovcima kod Prijedora, gdje je izvršen raspored. Karabegović je, zajedno sa doktorom Mladenom Stojanovićem, upućen na Kozaru da organizuje ustanak. Sa doktorom Mladenom Stojanovićem, Josipom Mažarom Šošom i drugim prijedorskim, novskim i dubičkim komunistima organizovao je oružane grupe i akcije. Već u avgustu 1941, kada je formiran Drugi krajiški NOP odred, postao je njegov prvi politički komesar. Početkom oktobra 1941. učestvovao je na vojnom savjetovanju koje je održano u glavnom štabu za Bosnu i Hercegovinu na Romaniji.
Jedan je od organizatora oblasnog partijskog savjetovanja za Bosansku krajinu, održanom 22. februara 1942. u Kneževu. Tada je Osman postavljen za političkog komesara Operativnog štaba za Bosansku krajinu, a krajem 1942, kad je formiran Prvi bosanski korpus, postavljen je za njegovog političkog komesara. Do kraja rata, između ostalog, bio je sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Bosansku krajinu, član Pokrajinskog komiteta KPJ i član Glavnog štaba NOV i PO za Bosnu i Hercegovinu. Učestvovao je kao vijećnik na I i II zasjedanju AVNOJ-a i na oba zasjedanja ZAVNOBiH-a.
Poslije oslobođenja Jugoslavije, vršio je niz odgovornih političkih dužnosti, kao što su:
- poslanik Skupštine FNRJ od 1946. do 1974. godine;
- član Savezne vlade od 1947. do 1956. godine i
- predsjednik Izvršnog vjeća Narodne skupštine NR BiH od 1956. do 1963. godine.
Istovremeno bio je i član CK SKJ, od 1948. godine, a jedno vrijeme i član Predsjedništva CK SKJ.
Godine 1974. isključen je iz Partije, zbog „suprotstavljanja politici SKJ“.
Umro je 24. juna 1996. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Ordenom narodnog heroja Jugoslavije odlikovan je 23. jula 1952. godine.
Literatura
|
---|
Nazivi fukcija po periodima: predsednik Vlade (1945.-1953.), predsednik Izvršnog veća Narodne skupštine (1953.-1963.) i predsednik Izvršnog veća Skupštine (1963.-1990.) |
1945.-1953. | | |
---|
1953.-1963. | |
---|
1963.-1990. | |
---|