Jakov Baradej (arapski: يعقوب البرادعي), također. Baradaj, Burd’ono ili grčki: Zanzolus odnosno Cancalos (Tell-Mauzalat, 490/505 — Edesa, 30. jul 578) bio je sirijski mijafizitski monah, iguman manastira, a od 541 episkop Edese. Tradicionalno se smatra osnivačem Sirijske crkve, koja se po njemu ponekad naziva i Sirijsko-jakobitskom.
Jakov se rodio u mjestu Tela Mauzalat u Osroeni, oko 55 km istočno od Edese. Otac mu je bio svećenik, koji ga je još u djetinjstvu dao u obližnji manastir gdje je prihvatio asketizam, ali i dobro naučio grčki jezik i sirijsku književnost. Nakon smrti roditelja je oslobodio njihove robove, a potom im predao sve svoje nasljedstvo. S vremenom je postao prezbiter te stekao reputaciju askeze koja je došla do Konstantinopola i duboko impresionirala bizantsku caricu Teodoru, koja je tajno simpatizirala mijafizitstvo. Jakov je pozvan u Konstantinopol gdje je proveo sljedećih 15 godina. Iako je bio pozivan na dvor, više je volio živjeti u manastiru, gdje je kontaktirao sa zatvorenim mijafizitskim episkopima i vođama. Nakon što je 541. imenovan za episkopa, putovao je po istočnim provincijama i nastojao obnoviti mijafizitske crkve, tada pod žestokim udarom carske vlasti, koja je silom nastojala ustanoviti halkedonska vjerovanja. Jakovljevi napori su ojačali mijafizitstvo i omogućili stvaranje drevnoistočnih crkava, ali nisu spriječili raskol između Sirijske i Koptske crkve u Egiptu. Umro je na putu u Egipat čiji je cilj bio da se taj raskol riješi.
Literatura
