Holecistokininski antagonist

Holecistokininski antagonist je specifični tip receptorskog antagonista koji blokira receptorska mesta peptidnih hormona holecistokinina (CCK).

Postoje dva tipa ovog receptora, definisana kao CCK_A i CCK_B (ili CCK-1 i CCK-2). CCK_A je uglavnom izražen u tankim crevima, i učestvuje u regulaciji enzimske sekrecije pankreasa, sekrecije želudačne kiseline u želudac, intestinalne motilnosti i signalizacije sitosti. CCK_B je izražen centralnom nervnom sistemu, i ima funkcije vezane za anksioznost i osećaj bola.^[1] Antagonisti CCK receptora mogu da imaju višestruke funkcije u stomaku i mozgu.

Najpoznatiji CCK antagonist je ne-selektivni antagonist proglumid, koji blokira oba receptora: CCK_A i CCK_B, i koji je originalno bio razvijen za lečenje čira na želucu. CCK_A blokada u stomaku dovodi do redukcije sekrecije želudačne kiseline. Međutim jedna interesantna nuspojava proglumida je nađena, naime on povećava analgetsko dejstvo opioidnih lekova, i umanjuje razvoj tolerancije. Naknadno je utvrđeno da je to posledica blokade CCK_B receptora u mozgu.

Noviji lekovi su selektivni za jedan ili drugi receptor. Selektivni CCK_A antagonisti kao što su lorglumid i devazepid su bili razvijeni za lečenje čira na želucu, i ograničavanje razvoja raka creva.^[2]

Literatura

1. Rehfeld, JF (2004). „Clinical endocrinology and metabolism. Cholecystokinin”. Best practice & research. Clinical endocrinology & metabolism 18 (4): 569–86. DOI:10.1016/j.beem.2004.07.002. PMID 15533776. 
2. González-Puga, C; García-Navarro, A; Escames, G; León, J; López-Cantarero, M; Ros, E; Acuña-Castroviejo, D (2005). „Selective CCK-A but not CCK-B receptor antagonists inhibit HT-29 cell proliferation: synergism with pharmacological levels of melatonin”. Journal of pineal research 39 (3): 243–50. DOI:10.1111/j.1600-079X.2005.00239.x. PMID 16150104.