Biblos (Βύβλος, Byblos) je grčko ime za feničanski grad Gebal (ranije Gubla). To je grad na obalama Mediterana u Guvernatoratu Libanonske gore u suvremenom Libanonu gdje se koristi suvremeno arapsko ime Jbeil (جبيل Ǧubayl), a dok se za vrijeme križarskih ratova koristio naziv Gibelet. Vjeruje se da je osnovan oko 5000. pne., a prema fragmentima koji se pripisuju legendarnom feničanskom historičaru Sanhuniatonu (koji je navodno živio prije trojanskog rata), sagradio ga je Kron kao prvi grad u Feniciji.[1] Danas se vjeruje da je jedan od najstarijih stalno naseljenih gradova na svijetu.
Također se spominje u Bibliji, kao mjesto odakle potiču graditelji Solomonovog hrama, a također u Ezekijelu 27:9, kao referenca na bogatsvo Tira.
Historija
PristaništeCrkva sv. Ivana Krstitelja s krstionicomKrižarski grad
Pred kraj 3. milenijuma pne. su područje prepravili Amoriti te se pomiješali s prvotnim stanovništvoom. Veze s Egiptom su postupno obnovljene, obnovio se kult Baalat-Gebal, ali iz tog perioda datiraju i tragovi semitskog uticaja na egipatski način pokopa u grobnicama. Godine 1725. pne. su grad s novim voijnim tehnikama (bojne dvokolice s konjskim zapregama) na pola vijeka zauzeli Hiksi, sve dok ih godine 1580. pne. nisu istjerali Egipćani i u Biblosu uspostavili vazalnu državu. Uveden je kult Izide i Ozirisa. Pred kraj 13. vijeka pne. (najstariji zapis je pronađen na sarkofagu kralja Ahirama iz tog perioda) su se u Biblosu pojavili prvi tragovi feničanske abecede, koja je najstarija linearna abeceda na svijetu (ugaritska abeceda je starija, ali se temelji na klinopisu).
Za razliku od ostalih feničanskih gradova se Biblos odupro napadima Hetita te ostao vezan uz oslabljen Egipat, sve dok ga oko godine 1200. pne. nisu zauzeli tzv. Morski narodi te tako okončali egipatsku vlast. U tom periodu se važnost Biblosa smanjila, dok je primat pripao Tiru na jugu i Arvadu na sjeveru. Biblos je otada ostao manje trgovačko središte, koje je uglavnom trgovalo papirusom između Egipta i Grčke. Prema (grčkibiblos) je također dobio današnje ime iz koga potječe grčka riječ za knjigu i naziv "Biblija".
_3.jpg)
