1458.

< | 14. vijek | 15. vijek | 16. vijek | >
< | 1420-e | 1430-e | 1440-e | 1450-e | 1460-e | 1470-e | 1480-e | >
<< | < | 1454. | 1455. | 1456. | 1457. | 1458.. | 1459. | 1460. | 1461. | 1462. | > | >>

Matija Korvin (vl. 1458 - 1490)

1458.. po kalendarima

Gregorijanski	1458.. (MCDLVIII)
Ab urbe condita	2211.
Islamski	862–863.
Iranski	836–837.
Hebrejski	5218–5219.
Bizantski	6966–6967.
Koptski	1174–1175.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1513–1514.
• Shaka Samvat	1380–1381.
• Kali Yuga	4559–4560.
Kineski
• Kontinualno	4094–4095.
• 60 godina	Yang Zemlja Tigar (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11458.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1458 (MCDLVIII) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• 20. 1. - Srpski despot Lazar Branković umro bez naslednika - stvara se namesništvo: udovica Jelena, brat Stefan (prougarska stranka) i komandant vojske(?) Mihailo Anđelović (proturska)^[1].
• 24. 1. - Matija Korvin izabran za kralja ugarsko-hrvatskog; izborni sabor ograničava kraljevsku vlast; Mihalj Silađi gubernator.

• 14. 2. - Kralj Matija stigao u Budim iz Češke; zbog zaruke sa kćerkom Jiržija Podjebradskog dolazi do prekida sa palatinom Ladislavom Gorjanskim.
• februar - Bosanci uzeli od Despotovine Srebrenicu i mesta prema Drini.
• 27. 2. - Jirži Podjebradski izabran za kralja Češke.

• 14. 3. - Papa Kalist III. stavio Despotovinu pod svoju zaštitu, na osnovu glasine da je pokojni despot Lazar želeo da se zemlja preda papskom legatu (dolazio i kardinal Karvajal ali napadnut)^[2].
• mart - Mihajlo Anđelović pustio tursku četu u Smederevo, ali (ca. 31. 3.) došlo do pobune u kojoj su uništeni i oni i proturska stranka^[3].
  • Anđelović zatočen i poslat u Ugarsku (Silađi pomaže udovoj despotici Jeleni) - njegov brat Mahmud-paša do leta svodi Srbiju na Smederevo s okolinom; s njim su i Grgur i Vuk Grgurević.

• april - Bosanski kralj Stjepan Tomaš sklopio mir s Turcima i platio danak; istovremeno pregovara o braku svog sina Stjepana sa mladom Jelenom Branković.

• 10. 5. - Turci osvojili manastir Manasiju.
• svibanj - Sporazum kralja Matije i despotice Jelene - ona i slepi Stefan dobijaju Đurđeve posede u Ugarskoj u zamenu za Golubac^[4].

• 16. 6. - U Budimu se zna za tursko zauzeće Žrnova (Avale).
• 27. 6. - Umro napuljski kralj Alfonso V Aragonski - u Napulju ga nasleđuje vanbračni sin Ferdinand I, a u Aragonu brat Huan II zvani Bezverni.

• srpanj, početkom - Ugarski sabor odbija kraljev poziv za rat protiv domaćih odmetnika (Jan Jiskra) i Turaka.
• srpanj - Mihajlo Orsag je novi ugarski palatin umesto Ladislava Gorjanskog.
• 26. 7. - Ladislav Gorjanski, Nikola Iločki i Mihajlo Silađi, trojica moćnih ugarskih velikaša, zaverili se protiv kralja Matije (zavera je kratkog daha).

• 8. 8. - Kralj Matija se pomirio sa Silađijem, koji napušta gubernatorski položaj (Iločki takođe napušta zaveru protiv kralja).
• 10. 8. - Golubac se predao beglerbegu Mahmud-paši.
• 19. 8. - Enea Silvio Piccolomini postaje papa Pio II..
• 24. 8. - U Budim stigla vest o padu Golupca i teškom stanju u Srbiji - kralj odmah kreće na jug;
  • u ovo vreme i turski upad u Slavoniju, odvedeno mnogo roblja, zamalo stradao vranski prior Toma Sekelj.

• rujan - Kralj Matija razbio Turke u Sremu.

• listopad, početkom - Kralj Matija sa vojskom stigao u Beograd, kao i Silađi koji je iz Kovina branio Smederevo.
• 8. 10. - Kralj Matija zatvorio Silađija u Beogradu i osudio ga na smrt (kasnije pomilovan, poslat u Vilagoš) - nesuglasice oko kraljevog nezakonitog poreza.
• 14. 10. - Povelja bosanskog kralja Stjepana Tomaša srpskom logotetu Stefanu Ratkoviću u kome mu potvrđuje neka sela u Srbiji (tj. već se smatra gospodarem).
• 24. 10. - Afonso V, kralj Portugala osvojio Ksar es-Seghir u Maroku.

• ca. 15. 12. - Počeo ugarski sabor u Segedinu, raspravlja o ratnoj spremi.
• prosinac - Kralj Matija imenovao Pavla Spirančića i Petra Zoba za hrvatsko-dalmatinske banove (bez efekta).

Tokom/tijekom godine

• Ivan Vitez od Sredne postaje kancelar Matije Korvina.
• Turci zauzeli atinski Akropolj posle dvogodišnje opsade.
• Uzun Hasan iz turkomanskog saveza Aq Qoyunlu se oženio Teodorom, kćerkom trapezuntskog cara Jovana IV.
• Osnovan Magdalen koledž, deo Univerziteta u Oksfordu.
• Benedikt Kotruljević napisao prvu knjigu o dvojnom knjigovodstvu.

Rođenja

• 28. 7.? - Jacopo Sannazaro, italijanski pesnik († 1530)
• 3. 10. - Sveti Kazimir, poljski princ i svetitelj († 1484)
• Pietro Bonomo, talijanski humanist († 1546)
• ? Karlo Pucić, dubrovački pjesnik-latinista († 1522)

Smrti

• 20. 1. - Lazar Branković, despot Srbije (* ca 1421)
• 25. 3. - Íñigo López de Mendoza, španski pesni (* 1398)
• 27. 6. - Alfonso V Aragonski, kralj Aragona i Napulja (* 1396)
• 6. 8. - Kalist III. papa (* 1378)
• Ivan II, kralj Kipra (* 1418)

Reference

1. V. Klaić smatra da je Anđelović bio izabran za despota, str. 14
2. Željko Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs
3. Greška u referenci: Nevaljana oznaka <ref>; nije zadan tekst za reference po imenu slb
4. Klaić, str. 17

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
• Vladimir Ćorović, Historija Bosne
• Grupa autora, Istorija Crne Gore