Língua achém

Achém

Basa Acèh /بهسا اچيه

Falado(a) em: Indonésia
Região: Achém, Sumatra
Total de falantes: 3,5 milhões
Família: Austronésia
 Malaio-polinésia
  Malaio-polinésia nuclear
   Malaio-sumbawana
    Châmica
     Achém
Escrita: Alfabeto latino
Jawi
Códigos de língua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ban
ISO 639-3: ban

O achém ou achinês (Basa Acèh / بهسا اچيه) é uma língua austronésia falada no território de Achém, na ilha de Sumatra, Indonésia.

Escrita

A língua achém já usou a escrita árabe numa forma então chamada Jawoë ou Jawi que também já foi usada pela língua malaia.

Hoje, o achém usa para sua escrita o alfabeto latino, como também o usa a língua indonésia. Porém, essa escrita é usada numa forma própria aqui informada de forma resumida, como se segue:[1]

  • 16 consoantes – as do alfabeto latino sem F, Q, U, V, Z; mais NG, SH e o apóstrofo
  • 11 representações de vogaisA, E, Ê, Ë, EU, I, O, Ô, Ö, U, Û – algumas também podem ser nasais.
  • representações de ditongos. Todos terminam em "E - IË, EUË, UË, ÉË, IË e podem ser também nasais.

O som 'ɨ' é representado por 'eu' e o som ʌ é representado por 'ö'. A letra 'ë' representa o som schwa que forma a segunda metade de cada ditongo.

Fonologia

Sinal bilíngue alertando sobre tsunami, em indonésio e achém

São os seguintes os fonemas do achém.

Vogais do achém[2]
Anterior Central Posterior
oral Nasal oral Nasal oral Nasal
Fechada i ĩ ɨ ɨ̃ u ũ
Média e ɛ̃ ə ʌ̃ o ɔ̃
Meio-aberta ɛ ʌ ɔ
Aberta a ã

As vogais em sua maioria se apresentam em pares oral + nasal, havendo apenas três vogais médias nasalizadas, enquanto que há o dobro de vogais médias orais. /ʌ/ não é estritamente central, embora seja mostrada aqui por razões esatáticas. De forma similar, /ɨ/ tenha sido represetada como uma vogal mais posterior [ɯ].

Além das vogais monotongos mostradas acima, o achém apresenta cinco ditongos orais, mais os correspondentes nasais.[2]

  • /iə ɨə uə ɛə ɔə/
  • /ĩə ɨ̃ə ũə ɛ̃ə ɔ̃ə/
Hikayat Prang Sabi.
Consoantes achém[3]
Labial Alveolar Palatal Velar Glotal
Nasal m n ɲ ŋ
Plosiva p b t d c ɟ k g ʔ
Fricativa s ʃ h
Aproximante w l j
Vibrante r

/s/ é uma alveodental laminal. /ʃ/ é pós-alveolar, mas está na coluna palatal por razões estéticas;

Amostras de textos

  • Imagens

Bandum manusia lahee bebah merdeka deungon hak ngon martabat nyang sama. Ngon akai taseumikee, ngon atee tameurasa bandum geutanyoe lagee syedara.

Referências

  1. «Ejaan Bahasa Aceh». Portal Belajar Bahasa Aceh (em indonésio). 12 de novembro de 2008. Consultado em 22 de dezembro de 2021 
  2. a b Al-Harbi & Al-Ahmadi (2003):10
  3. Al-Harbi & Al-Ahmadi (2003):9–10

Bibliografia

Ligações externas


Ícone de esboço Este artigo sobre linguística ou um linguista é um esboço. Você pode ajudar a Wikipédia expandindo-o.

Read other articles:

Четвёртое измерение в литературе — творческий приём введения в изображаемый мир темы дополнительных измерений пространства или близкой к ней темы параллельных миров. Данный приём, расширяющий художественные возможности автора, стал популярен в фантастической, мис...

 

Danau EnriquilloTampak danau dari luar angkasa, September 1993LetakHoya de EnriquilloKoordinat18°30′N 71°35′W / 18.500°N 71.583°W / 18.500; -71.583Koordinat: 18°30′N 71°35′W / 18.500°N 71.583°W / 18.500; -71.583Jenis danauDanau hipersalinAliran masuk utamaYaque del SurAliran keluar utamaPenguapanTerletak di negara Republik DominikaLuas permukaan375 km2 (145 sq mi)[1]Kedalaman maksimal52 m (171...

 

هذه صفحة توثيق قالب:أدباء وعلماء العصر العباسي الأول وأعمالهم الفرعية، لشرح القالب وتصنيفه، وهي لا تدخل في استخدامه. طُوِّر هذا القالب في ورشة إنشاء القوالب وصيانتها وتعريبها في ويكيبيديا العربية. يمكنك أن تطرح أسئلتك حوله في ميدان التقنية. (فبراير 2021) استعمال أضف ما يأني ...

Було запропоновано приєднати цю статтю або розділ до Територіальний центр комплектування та соціальної підтримки, але, можливо, це варто додатково обговорити. Пропозиція із серпня 2023. Нарукавний знак Київського міського ТЦК та СП (військового комісаріату). Військові ко...

 

Mississippi Burning - Le radici dell'odioGene Hackman in una scena del filmTitolo originaleMississippi Burning Paese di produzioneStati Uniti d'America Anno1988 Durata128 min Rapporto1,85:1 Generedrammatico, thriller RegiaAlan Parker SoggettoChris Gerolmo SceneggiaturaChris Gerolmo ProduttoreFrederick Zollo, Robert F. Colesberry Casa di produzioneOrion Pictures FotografiaPeter Biziou MontaggioGerry Hambling Effetti specialiStan Parks MusicheTrevor Jones ScenografiaPhilip Harrison, Geoffre...

 

Tour de LangkawiGeneralidadesDesporto ciclismoFundado em 1996Número de edições 28 (em 2023)Periodicidade anual (set.)Tipo / Formato Ciclismo em estradaLocal(ais)  MalásiaCategorias UCI Asia Tour 2.hcOrganizador Ciclista SportsWeb site oficial Website oficialPalmarésÚltimo vencedor Simon CarrMais vitórias Paolo Lanfranchi José Serpa(2 vitórias)editar - editar código-fonte - editar Wikidata O Tour de Langkawi é uma corrida ciclística por etapas disputada na Malásia.[1] Deve se...

Reproduksi vegetatif adalah cara reproduksi makhluk hidup secara aseksual (tanpa adanya peleburan sel kelamin jantan dan betina).[1] Reproduksi vegetatif bisa terjadi secara alami maupun buatan. Pada hewan alami: Membelah diri: Perkembangbiakan dengan membelah diri biasanya terjadi pada hewan tingkat rendah,bersel satu/protozoa, misalnya: amoeba dan paramaecium. Pembelahan diri biner jika terjadi pembelahan individu menjadi 2 individu baru, dan disebut pembelahan diri multipel (perkem...

 

American college football season 1965 Texas Longhorns footballConferenceSouthwest ConferenceRecord6–4 (3–4 SWC)Head coachDarrell Royal (9th season)Home stadiumMemorial Stadium(capacity: 60,130)Seasons← 19641966 → 1965 Southwest Conference football standings vte Conf Overall Team W   L   T W   L   T No. 3 Arkansas $ 7 – 0 – 0 10 – 1 – 0 Texas Tech 5 – 2 – 0 8 – 3 – 0 TCU 5 – 2 – ...

 

الاتحاد الليبرالي العربي تاريخ التأسيس 2008  الموقع الرسمي الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   جزء من سلسلة مقالات حولالليبرالية التاريخ تاريخ الفكر الليبرالي مساهمات في النظرية الليبرالية تاريخ الليبرالية الكلاسيكية الأفكار ليبرالية سياسية ليبرالية اقتصادية حري...

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) الطاقة في أذربيجان تتمثل في إنتاج واستهلاك وتصدير الطاقة والكهرباء. تعمل وزارة الطاقة الأذربيجاني...

 

American technology company, 1982–2018 Lotus SoftwareTypeSubsidiaryIndustryComputer softwareFounded1982; 41 years ago (1982) (as Lotus Development Corporation)HeadquartersCambridge, Massachusetts, U.S.ProductsLotus 1-2-3 Lotus AgendaLotus ConnectionsLotus DominoLotus Domino Web AccessLotus ExpeditorLotus Forms Lotus Freelance Graphics Lotus MagellanLotus ManuscriptLotus NotesLotus Notes TravelerLotus QuickrLotus Sametime Lotus SmartSuite Lotus SymphonyLotusWorks[1]...

 

River in Maryland, United StatesSt. Marys RiverA landscape image of the St. Marys RiverLocationCountryUnited StatesStateMarylandCountySt. Mary's CountyPhysical characteristicsMouth  • locationPotomac River • elevation0 feet (0 m)Length22.3 miles (35.9 km) The St. Marys River (sometimes spelled St. Mary's River) is a 22.3-mile-long (35.9 km)[1] river in southern Maryland in the United States. It rises in southern St. Mary's Count...

German speed skater Angela HauckPersonal informationBorn (1965-08-02) 2 August 1965 (age 58)East Berlin, East GermanySportCountryGermanySportSpeed skating Medal record Women's speed skating Representing  East Germany World Championships 1990 Tromsø Sprint 1985 Heerenveen Sprint Women's World Cup 1988–89 1000 m 1989–90 500 m 1989–90 1000 m 1988–89 500 m Representing  Germany World Championships 1994 Calgary Sprint Women's World Cup 1991–92 500 m 1993–94 1000 m Angel...

 

Emil and Patricia Jones Convocation CenterFebruary 21, 2014 Chicago Public League boys basketball championship game between Cliff Alexander's Curie High School and Jahlil Okafor's Whitney Young High School with the scoreboard showing the score tied at the end of regulation.LocationChicago State University9501 South King Dr.Chicago, IL 60628Coordinates41°42′59″N 87°36′30″W / 41.7165°N 87.6084°W / 41.7165; -87.6084OwnerChicago State UniversityOperatorChicago ...

 

Chronological overview of the Jewish population in Paraguay Paraguayan Jewsיהודים בפרגוואי‎Location of Paraguay in South AmericaTotal population1,000[1]Regions with significant populationsAsunciónLanguagesSpanish, Hebrew, YiddishReligionJudaismRelated ethnic groupsArgentine Jews, Brazilian Jews, Ashkenazi Jews Part of a series onJews and Judaism Etymology Who is a Jew? Religion God in Judaism (names) Principles of faith Mitzvot (613) Halakha Shabbat Holi...

American animated fantasy television series Powerstar redirects here. For things of a similar name, see Power star (disambiguation). For other uses, see Black Star (disambiguation). BlackstarBlackstar promotional posterVoices ofGeorge DiCenzoLinda GaryAlan OppenheimerPatrick PinneyFrank WelkerComposersYvette BlaisJeff MichaelCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of episodes13ProductionProducersNorm PrescottLou ScheimerRunning time~21 minutesProduction companyFilm...

 

Novel by Fuyumi Ono ShikiCover of the first novel volume屍鬼GenreMystery[1]Psychological thriller[2]Vampire horror[3] Serial novelWritten byFuyumi OnoPublished byShinchoshaPublishedSeptember 1998 (original)January 30–February 28, 2002 (reprint)Volumes2 (original)5 (reprint) MangaWritten byFuyumi OnoIllustrated byRyu FujisakiPublished byShueishaImprintJump Comics SQ.MagazineJump SquareDemographicShōnenOriginal runDecember 4, 2007 – June 3...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Evolution Worlds – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2014) (Learn how and when to remove this template message) 2002 video gameEvolution WorldsNorth American box artDeveloper(s)Sting EntertainmentPublisher(s)JP: Entertainment Software Publis...

Demographics of SomaliaPopulation pyramid of Somalia in 2020Population18,100,000 (2023 est.)[1]Growth rate2.42% (2022 est.)Birth rate37.98 births/1,000 population (2022 est.)Death rate11.62 deaths/1,000 population (2022 est.)Life expectancy55.72 years • male53.39 years • female58.12 yearsFertility rate6.90 children born/woman (2020)[2]Infant mortality rate86.53 deaths/1,000 live birthsNet migration rate-2.18 migrant(s)/1,000 population (2022 est.)Age st...

 

Boarding school in Kenya This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Thika High School – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2008) (Learn how and when to remove this template message) Thika High School with F. George Njoroge Thika High School is a boys-only boarding high school located in Thika District in Central Province, Kenya. Th...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!