شیخ عباس قمی سنہ ۱۲۹۴ قمری نوں قم وچ پیدا ہوئے۔[۱] انہاں دے والد محمد رضا قمی اک متدین تے دینی امور وچ لوگاں دے لئی اک مرجع دی حیثیت رکھدے سن جن توں اوہ اپنے دینی وظائف توں آگاہ ہُندے سن۔ انکی والدہ بانو زینت وی اک متدین تے پارسا خانون سن۔[۲]محدث قمی انہاں دے بارے وچ کہندے نیں کہ وچ جس مقام اُتے پہنچا ہوں اوہ میری ماں دی مرہون منت اے کیونجے انکی ہمیشہ کوشش ایہی سی کہ مینوں باوضو تے دودھ پلائے۔[۳]
شیخ عباس قمی نجف وچ اقامت دے دوران سنہ 1318 ہجری قمری نوں حج دے لئی مکہ تشریف لے گئے۔
ایران واپسی
محدث قمی نے سنہ 1322ہجری قمری نوں محدث نوری دے وفات دے بعد نجف نوں ترک کرکے ایران دا رخ کیتا۔ ایران وچ قیام دے دوران کئی بار عتبات عالیات دی زیارت دے لئی تشریف لے گئے تے دبارہ حج توں مشرف ہوئے۔[۶]
سنہ 1332ہجری قمری نوں محدث قمی نے مشہد مقدس ول سفر کیتا تے اوتھے ای اُتے زندگی گزارنے لگے۔ حاج شیخ آقا حسین قمی دے کہنے اُتے انہاں نے مشہد وچ قیام دا ارادہ کیتا تے سنہ 1354 ہجری قمری تک اوتھے ای مقیم رہے۔ [۷] موصوف اپنی کتاب فوائد الرضویۃ دے مقدمے وچ لکھدے نیں کہ بوہت زیادہ گرفتاریاں تے سختیاں دی وجہ توں جن تفصیل طولانی اے، میرے ذہن وچ ایہ خیال آیا کہ امام علی ابن موسی الرضا علیہ السلام جو غریباں دی پناگاہ تے متقیاں دا امام اے، توں پناہ مانگاں۔[۸]
مشہد وچ 22 سالہ قیام دے دوران انہاں نے مختلف کتاباں لکھی تے بوہت زیادہ مجالس تے محافل توں خطاب کیتے جو ہر خاص و عام وچ مقبول ہوئے۔[۹] انہاں نے انہاں مجالس تے محافل وچ امریکیاں دی مخالفت تے لوگاں وچ شعور پیدا کرنے دی خاطر تقاریراں کیتیاں جس دی وجہ توں مشہد دے ڈیموکریٹک حذب دی جانب توں قتل دی دھمکی وی ملی۔[۱۰]
دوبارہ نجف روانگی
شیخ عباس قمی مسجد گوہرشاد دے واقعے، جس وچ بوہت سارے لوک قتل ہوئے تے حاج آقا حسین قمی نوں جلاوطن کیتا گیا، دے بعد سنہ ۱۳۵۴ قمری نوں نجف اشرف چلے گئے تے زندگی دے آخری ایام تک اوہی اُتے قیام پزیر ہوئے۔[۱۱]
ذاتی تے اخلاقی خصوصیات
آقا بزرگ تہرانی جو شیخ عباس قمی دے دوستاں وچوں نیں موصوف دے بارے وچ کہندے نیں: اوہ انسان کامل تے عالم فاضل دا اعلی نمونہ سی تے تمام چنگے صفات جداں حسن خلق تے تواضح وغیرہ دا حامل سی۔سلیم الذات تے شریف النفس سن تے غرور تے شہرت طلبی توں دوری اختیار کر دے تے اک زاہدانہ زندگی گزاردے سن۔ وچ جتنا عرصہ انہاں دے نال رہیا انہاں توں مانوس ہوئے تے میری جان تے روح انہاں دی جان تے روح وچ گھل مل گئے۔[۱۲]
ہدیۃ الزائرین و بہجۃ الناظرین. ( قبور ائمہ اطہار علیہم السلام دی زیارت تے اس دے ثواب دے بارے وچ تے اماماں دے روضاں وچ مدفون علما تے مؤمنین دی نشان دہی)
اللئالی المنثورۃ فی الاحراز و الاذکار المذکورۃ. (دعا تے دوسرے مستحبات دے بارے وچ)
الفصول العلیہ فی المناقب المرتضویہ. (علی بن ابی طالب(ع) دے مناقب تے مکارم اخلاق)
سبیل الرشاد.
حکمۃ بالغہ و مأۃ کلمۃ جامعۃ. (عقاید تے اصول دین دے بارے وچ حضرت علی علیہ السلام دے مختصر جملات).
ذخیرۃ الابرار فی منتخب انیس التجار.
غایۃ القصوی فی ترجمۃ العروۃ الوثقی. (آیت الله سید محمد کاظم یزدی دی کتاب العروة الوثقی دا فارسی ترجمہ)
التحفۃ الطوسیۃ و النفحۃ القدسیۃ. (امام رضا علیہ السلام دی زیارت تے تسیں دے روضہ اقدس توں مربوط بعض فوائد)
محدث قمی نے سوموار دی رات ۲۲ ذی الحجہ سنہ ۱۳۵۹ قمری نوں ۶۵ سال دی عمر وچ نجف اشرف وچ وفات پائی۔ سید ابوالحسن اصفہانی نے حرم امیر مؤمنین علیہ السلام وچ انکی نماز جنازہ پڑھائی جس دے بعد انہاں دے اپنے استاد محدث نوری دے جوار وچ حضرت علی علیہ السلام دے روضہ اقدس وچ دفن ہوئے۔[۱۵]
