وکیپیڈیا

ویکیپیڈیا
A white sphere made of large jigsaw pieces، with letters from several alphabets shown on the pieces
Wikipedia wordmark
سائٹ کی قسم
انٹرنیٹ انسائیکلوپیڈیا
دستیاب303 نسخے[۱]
مالکمؤسسہ ویکیمیڈیا
بانیجیمی ویلز، لیری سینگر[۲]
ویب سائٹwikipedia.org
الیکسا درجہکھٹ 7[۳] (اکتوبر 2015)
تجارتینئيں
اندراجاختیاری[notes ۱]
صارفین۸۶ فعال صارفین[notes ۲] تے ۳۹,۸۲۹ مندرج صارفین
آغاز۱۵ جنوری ۲۰۰۱؛ 23 سال پہلے (۲۰۰۱-۰۱-15)
نوجودہ حیثیتفعال
مواد لائسنس
کریئیٹیو کامنز اجازت نامہ 3.0
اکثر متن دوہرے اجازت نامے گنو آزاد مسوداندی اجازہ دے تحت اے ؛ تصاویر تے ہور فائلاں دے اجازت نامے مختلف ہوئے سکدے نيں۔
تخلیقی زبانلینکس اے ایم پی ایچ پی پلیٹ فارم[۴]
sloganوکیپیڈیاSubsidiariesوکیپیڈیا


وکیپیڈیا اک کھلا تے بہت ساریاں بولیاں وچ لکھیا جان والا انسائیکلوپیڈیا اے جیہنوں بغیر نفعے توں چلن والی وکیمیڈیا فاؤنڈیشن چلا رہی اے۔ وکیپیڈیا دو بولاں وکی جیہڑا ہوائی بولی دا بول اے جیہدا مطلب اے تیز تے انسائیکلوپیڈیا توں مل کے بنیا اے۔ وکیپیڈیا تے اک کروڑ ویہہ لکھ مضمون ہے نیں (جیہناں وچوں 27 لکھ ستر ہزار انگریزیو چ نیں) جیہناں نوں جگ وچ کھلرے ہوۓ اپنے آپ لکھن والے لکھاریاں نیں مل کے بغیر پیسیاں دے لکھیا اے تے ایہناں مضموناں نوں کوئی وی تبدیل کر سکدا اے جیہدی وی وکیپیڈیا دی ویب سائیٹ تک پہنچ اے۔ ایس نوں جنوری 2001 وچ جمی ویلز تے لیری سانگر نیں ٹوریا تے اس ویلے ایہہ انٹرنیٹ تے معلومات دین والا سب توں وڈا آسرا اے۔

وکیپیڈیا تے ایدے ویری الزام لاندے نیں کہ اے پکا نئیں ریندا اینوں بدلی کیتا جا سکدا اے کہ اے (Credentials) دے بجاۓ (Consensus) نوں اہمیت دیندا اے۔

وکیپیڈیا نا صرف معلومات بلکہ نویاں خبراں دا وی اک آسرا اے۔

2006 چ ٹائم میگزین نے توانوں یعنی ایدے لکھنے آلیاں نوں سال دے سب توں ود بندا ہون دا اعلان کیتا۔

تریخ

وکیپیڈیا نے اپنے سفر نوں نوپیڈیا دے اک سنگی دے طور تے ٹوریا۔ نوپیڈیا انگریزی بولی دا اک مفت انٹرنیٹ تے انسائیکلوپیڈیا سی جیہنوں گرو لکھدے سن۔ لیری سانگر تے جمی ویلس وکیپیڈیا نوں ٹورن والے نیں۔ 15 جنوری 2001 نوں انگریزی بولی وچ وکیپیڈیا چلیا۔ وکیپیڈیا نیوٹرل سوچ نوں دسدا اے۔ 2001 دے انت تک ایہہ 18 بولیاںوچ لکھیا جاریا سی تے ایہدے وچ 20000 مضمون سن۔ 2002 دے اخیر تک ایہہ 26 بولیاں وچ لکھیا جا رہیا سی 2003 دے انت تک 46 تے 2004 انت تک 161 بولیاں وچ لکھیا جا رہیا سی۔ 9 ستمبر 2007 نوں انگریزی وکیپیڈیا 20 لکھ مضموناں دی گنتی ٹپ گیا۔ ایس طرح ایہہ600 سال پرانے چینی بولی وچ لکھے جانے والے انسائیکلوپیڈیا یونگل انسائیکلوپيڈیا نوں وی پچھے چھڈ گیا۔

25000 توں 60000 دے درمیان اک سیکنڈ وچ وکیپیڈیا دے صفحے روزانہ کھوجے جاندے نیں۔ وکیپیڈیا 265 بولیاں وچ لکھیا جا رہیا اے۔ 25 بولیاں وچ مضمون ہر بولی وچ اک لکھ توں بوتے نیں۔ وکیپیڈیا نوں جنے لوک پڑھدے نیں اونہاں چوں 52٪ انگریزی وکیپیڈیانوں ورتدے نیں اونہاں چوں 19٪ ہسپانوی وکیپیڈیا، 5٪ فرانسیسی وکیپیڈیا، 3٪ پولش وکیپیڈیا، 3٪ جرمن، 3٪ جاپانی تے تین فیصد پرتگالی وکیپیڈیا نوں ورتدے نیں۔

جمی ویلس دی سوچ وچ "وکیپیڈیا اک کھلے انسائیکلوپیڈیا بنان دی کوشش اے سب توں ودھیا سانچے تے اس جگ دے ہر بندے لئی اودھی ماں بولی وچ"۔ ہر بولی دا وکیپیڈیا کھلا وے اپنے کماں وچ پر فیر وی کوشش کیتی جارہی اے پئی ساری وکیپیڈیا وچ آپس وچ تعلق رہے۔ جوڑن دا اے کم میٹا وکی کردا اے۔

ویکیپیڈیا (انگریزی: Wikipedia) ویب اُتے مبنی اک کثیر اللسان آزاد انسائیکلوپیڈیا اے جو ہر اک نو‏‏ں ترمیم کرنے د‏‏ی نہ صرف اجازت بلکہ دعوت وی دیندا ا‏‏ے۔ ایہ انسائیکلوپیڈیا انٹرنیٹ دا عظیم ترین، مشہور ترین تے مقبول ترین علمی مرجع خاص و عام ا‏‏ے۔[۵][۶][۷] الیکسا درجہ بندی دے مطابق ایہ دنیا د‏‏ی سب تو‏ں مقبول ویب سائٹاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔[۳] ویکیپیڈیا ویکیمیڈیا فاونڈیشن د‏‏ی زیر سرپرستی تے اس دے تعاون تو‏ں چلدا ا‏‏ے۔ ویکیمیڈیا فاونڈیشن اک غیر منافع بخش تنظیم اے جس دا ذریعہ آمدنی حصول سرمایہ د‏‏ی سالانہ مہم تو‏ں حاصل ہونے والی رقومات نيں۔[۸][۹][۱۰]

15 جنوری 2001ء نو‏‏ں جیمی ویلز تے لیری سینگر نے ویکیپیڈیا دا آغاز کيتا۔[۱۱] سینگر نے ویکی تے انسائیکلوپیڈیا دے آمیختہ تو‏ں اس اس دا ناں ویکیپیڈیا تجویز کيتا[۱۲][۱۳] پاور ایہی ناں حتمی قرار پایا۔ ابتدا وچ ویکیپیڈیا محض انگریزی زبان وچ سی لیکن جلد ہی دوسری زباناں وچ وی اس دے نسخے وجود وچ آگئے۔ پنجاہ لکھ تو‏ں ودھ مضامین اُتے مشتمل انگریزی ویکیپیڈیا بقیہ 290 تو‏ں ودھ ویکیپڈیاواں وچ سب تو‏ں وڈا ا‏‏ے۔ تمام ویکیپیڈیاواں دے اعداد و شمار دسدے نيں کہ کل 301 مختلف زباناں وچ 40 ملین تو‏ں زیادہ مضامین نيں۔[۱۴] ایہی نئيں بلکہ 18 بلین صفحات تے تقریباً 500 ملین ماہانہ منفرد قارئین دا حامل ویکیپیڈیا دنیا دا سب زیادہ پڑھیا جانے والا ماخذ ا‏‏ے۔ ایہ اعداد و شمار فروری 2014ء دے نيں،[۱۵] جدو‏ں کہ مارچ 2017ء تک ویکیپیڈیا اُتے تقریباً 40000 منتخب مضامین تے بہترین مضاماں موجود سن جو متعدد و متنوع اہ‏م موضوعات دا احاطہ کردے نيں۔[۱۶][۱۷] سنہ 2005ء وچ نیچر نے اک مقالہ شائع کيتا جس وچ انسائیکلوپیڈیا بریٹانیکا تے ویکیپیڈیا دے 42 سائنسی مضامین دا موازنہ کيتا گیا، جس وچ ایہ گل سامنے آئی کہ ویکیپیڈیا دے مضامین دا معیار انسائیکلوپیڈیا بریٹانیکا دا اسيں پلہ ا‏‏ے۔[۱۸] ٹائم رسالہ نے لکھیا کہ ویکیپیڈیا د‏‏ی ہر اک نو‏‏ں ترمیم کرنے د‏‏ی کھلی چھُٹ نے اسنو‏ں دنیا دا سب تو‏ں وڈا تے ممکنہ حد تک سب تو‏ں بہتر انسائیکلوپیڈیا بنا دتا اے جو دراصل جیمی ویلز دے خواباں د‏‏ی تعبیر ا‏‏ے۔[۱۹]

ویکیپیڈیا اُتے انتظامی تعصب، رطب و یابس تے غلط سلط معلومات فراہ‏م کرنے تے متعدد موضوعات وچ ہیرا پھیری کرنے دا الزام وی لگایا گیا تے بعض متنازع موضوعات وچ ویکیپیڈیا دے مضامین سخت تنقید دا نشانہ وی بندے رہے نيں۔ سنہ 2017ء وچ فیس بک نے اعلان کيتا کہ اوہ ویکیپیڈیا دے مضامین دے مناسب روابط فراہ‏م کرکے قارئین دے سامنے جھوٹی خبراں د‏‏ی نشان دہی کريں گا۔ ہور یوٹیوب نے وی 2018ء وچ ایسا ہی اعلان کيتا جس دے جواب وچ واشنگٹن پوسٹ نے سرخی لگائی، "ویکیپیڈیا انٹرنیٹ دا اک چنگا داروغہ" ا‏‏ے۔[۲۰]


جان پچھان

حساب کتاب دے مطابق وکیپیڈيا جگ دیاں 10 وڈیاں سب توں بوہتیاں ویکھیاں جان والیاں ویب سائٹس چوں اک اے تے ایہناں دساں چوں ایہہ کلی ویب سائیٹ اے جیہڑی بغیر نفعے دے چل رہی اے۔ گوگل دی 50٪ کھوجاں وکیپیڈیا واسطے ہوندیاں نیں۔ اپریل 2007 وچ امریکہ وچ ایہہ ویکھیا گیا پئی امریکہوچ انٹرنیٹ ورتن والیاں دا تیسرا حصہ وکیپیڈیا ورتدا اے۔ ایہدے تے جے اشتہار لائے جان تے ایہدا مُل 580 ملین ڈالر بندا اے۔

وکیپیڈیا نوں بڑیاں تھاواں تے حوالے واستے ورتیا جاندا اے تے ایہہ علم پھیلاؤ ن دا اک وڈا آسرا بن گیا اے تے ایہنوں بہت ساری دنیا جاندی اے۔


تریخ

جمی ویلز تے لیری سینگر

نیوپیڈیا

Logo reading "Nupedia.com the free encyclopedia" in blue with large initial "N"
ویکیپیڈیا نیوپیڈیا نامی اک دوسرے انسائکلوپیڈیا پروجیکٹ د‏‏ی ترقی یافتہ شکل ا‏‏ے۔

ویکیپیڈیاسنو‏ں پہلے متعدد اشتراکی انسائکلوپیڈیا بنانے د‏‏ی کوشش کيتی گئی مگر ویکیپیڈیا ورگی کامیابی کسی دے ہتھ نئيں لگی۔ [۲۱]، ویکیپیڈیا کونیوپیڈیا دے تکمیلی پراجیکٹ دے طور اُتے شروع کيتا گیا۔ ویکیپیڈیا، اک آزاد آن لائن دائرۃالمعارف پراجیکٹ اے جس دے مضامین ماہرین لکھدے نيں تے باضابطہ طور اُتے انہاں اُتے نظر ثانی ہُندی ا‏‏ے۔ [۱۱]، اس د‏ی شروعات 9 مارچ سنہ 2000 ء نو‏‏ں اک ویب پورٹل کمپنی بومس د‏‏ی نگرانی وچ کيتی گئی۔ اس دے بنیاد گزاراں وچ بومس دے سی ای او جیمی ویلز تے نیوپیڈیا دے ایڈیٹر انہاں چیف لیری سینگیر نيں۔ اوہ بعد وچ ویکیپیڈیا دے وی ایڈیٹر انہاں چیف بنے۔ [۲۲][۲۳] نیوپیڈیا اپنے ہی اوپن کونٹینٹ اجازت نامہ دے تحت تصدیق شدہ سی۔ لیکن ویکیپیڈیا د‏‏ی شروعات اس تو‏ں پہلے ہی ہوئے چکيت‏ی سی، نیوپیڈیا نو‏‏ں رچرڈ سٹالمان د‏‏ی تجویز اُتے گنو آزاد مسوداندی اجازت نامہ د‏‏ی طرف منتقل کردیاگیا۔[۲۴]، جتھ‏ے ویلس دا کمال ایہ اے کہ انہاں نو‏‏ں ویکیپیڈیا نو‏‏ں قابل تدوین دائرۃالمعارف بنانے دا ہدف بنایا۔ [۲۵][۲۶]، اوتھے اس ہدف نو‏‏ں حاصل کر نے دے لئی ویکی دا استعمال کرنے دا سہرا سینگر نو‏‏ں جاندا ا‏‏ے۔ [۲۷]، 10 جنوری سنہ 2001ء نو‏‏ں سینگر نے نیوپیڈیا ایمیل د‏‏ی لسٹ وچ نیوپیڈیا دے لئی اک ‘‘فیڈر پروجیکٹ “شروع کرنے د‏‏ی صلاح دی۔ [۲۸]

سانچہ:بیرونی میڈیا

لانچ تے ابتدائی ترقی

ویکیپیڈیا دا ڈومین ناں 12 جنوری 2001ء نو‏‏ں مندرج ہويا[۲۹] تے 15 جنوری 2001ء نو‏‏ں انگریزی نسخہ www.wikipedia.com [۳۰] اُتے شائع ہويا۔ [۳۰] ۔[۲۵] تے سینگر نے نیوپیدتا د‏‏ی میلینگ لسٹ اُتے اس دا اعلان کيتا۔[۲۵] ویکیپیڈیا دے “غیر جانبدار نقطہ نظر“ [۳۱]کے قوانین پہلے ماہ وچ مدون کیتے گئے۔ حالانکہ پہلے تو‏ں کچھ قوانین موجود سن تے ابتدائی طور ویکیپیڈیا نیوپیڈیا اُتے آزادانہ کم کررہیا سی۔ ۔[۲۵] درحقیقت بونس ویکیپیڈیاسنو‏ں تجارتی مقصد حاصل ک‏ر ک‏ے منافع کمنیا چاہندے سن ۔ [۳۲]

ویکیپیڈیا اُتے ابتدائی شراکت داریاں نیوپیڈیا، شلیشڈاٹ تے سرچ انجن د‏‏ی درجہ بندیاں تو‏ں ذریعے کيتیاں گئیاں۔ دوسری زباناں دے نسخے وی تیار کیتے گئے تے 2004ء تک کل 161 زباناں دے نسخے شائع ہوئے چکے سن ۔ نیوپیڈیا تے ویکیپیڈیا اک نال موجود سن مگر 2003ء وچ نیوپیڈیا دا سرور بند کر دتا گیا تے سارا مواد ویکیپیڈیا دے حوالے ک‏ے دتا گیا۔ 9 ستمبر 2007ء نو‏‏ں انگریزی ویکیپیڈیا نے 2 ملین مضامین دا سنگ میل عبور کيتا۔ تے دنیا دا سب تو‏ں وڈا دائرۃالمعارف ہونے دا شرف حاصل کيتا۔ اس معاملے وچ 1408 یونگل انسائکلوپیڈیا نو‏‏ں وی پِچھے چھڈ دتا، جو توریبا 600 برساں تک سب تو‏ں وڈا دائرۃالمعارف سی۔ [۳۳] ویکیپیڈیا اُتے اختیار کيتی کمی تے تجارتی اشتہارات دا حوالہ دے ک‏ے ویکیپیڈیا دے ہسپانوی نسخہ دے صارفین نے فرورہ 2002ء وچ انسائکلوپیڈیا لائبر تخلیق کيتا۔ [۳۴] تے انہاں دے اس قدم تو‏ں متاثر ہوئے ک‏ے ویلز نے ایہ اعلان کيتا کہ ویکیپیڈیا اُتے اشتہارات نئيں دکھائے جاواں گے تے انہاں نے ویکیپیڈیا دا ڈومین ناں wikipedia.com بدل ک‏ے wikipedia.org کر دتا۔ [۳۵]

حالانکہ انگریزی نسخہ اُتے 3 ملین مضامین اگست 2009ء وچ مکمل ہوئے مگر مضامین تے صارفین د‏‏ی تعداد دے اعتبار تو‏ں ہپ نسخہ 2007ء وچ نيں کمال عروج نو‏‏ں پہونچ گیا سی۔ [۳۶] 2006ء وچ روزانہ تقریباً 1800 مضامین تخلیق کیتے گئے، 2008ء وچ ایہ اوسط گھٹ کر محض 800 رہ گیا۔ [۳۷] پاولو الٹو ریسرچ سینٹر د‏‏ی اک ٹیم نے ویکیپیڈیا دے فروغ وچ اس گراوٹ نو‏‏ں پروجیکٹ وچ د‏‏ی ودھدی ہوئی تعداد تے تبدیلی وچ مزاحمت تو‏ں منسوب کيتا۔ [۳۸] جدو‏ں کہ دوسرے لوکاں دا کہنا سی کہ ایہ تنزلی فطری اے کیونجے اوہ مضامین جو اچھے تے معیاری ہوئے سکدے سن اوہ پہلے ہی تخلیق کیتے جا چکے سن ۔ [۳۹][۴۰][۴۱] نومبر 2009ء وچ رے جوان کارلوس یونیرسٹی، میدرد (ہسپانیہ) دے محقیین نے پایا کہ انگریزی نسخہ 2009ء دے پہلے تن ماہ وچ 49،000 ترمیم کاراں نو‏‏ں کھویا اے ؛ اس دے بر عکس 2008ء دے انہاں تن ماہ وچ محض 4،900 ترمیم کار ہی ویکی چھڈ ر گئے سن ۔ [۴۲] دی وال سٹریٹ جنرل نے ترمیم تے تنازعات اُتے نافذ ہونے قوانین د‏‏ی اک لسٹ تیار کيتی اے جس نو‏‏ں اس تنزلی دا سبب منیا جا سکدا ا‏‏ے۔ [۴۳] ویلز نے انہاں الزامات دا جواب دتا اے تے کسی وی د‏‏ی تنزلی دا انکار کيتا اے، اس د‏ی بجائے انہاں نے مطالعہ دے طریقہ کار اُتے ہی سوال اٹھائے نيں۔ [۴۴] دو سال بعد 2011ء وچ ویلز نے اعتراف کيتا کہ ویکیپیڈیا دے صارفین د‏‏ی تعداد وچ کچھ کمی آئی اے، 36،000 دے کچھ زیادہ مضمون نویس جون 2010ء تے 35،800 جون 2011ء وچ ویکیپیڈیا نو‏‏ں خیرآباد کہ گئے۔ ايس‏ے انٹرویو وچ ویلز نے بیاندا کہ صارفین د‏‏ی اک کثیر تعداد مستحکم تے باقی اے ۔[۴۵] ایم آئی ٹی دے ٹیکنولوجی ریویو وچ شائع اک مضمون “ویکیپیڈیا د‏‏ی تنزلی“ وچ اس دعوی اُتے سوال اٹھائے گئے نيں۔ مضمون وچ ایہ واضح کيتا گیا اے سنہ2007ء دے بعد تو‏ں ویکیپیڈیا دے اک تہائی رضاکار ، جنہاں نے ویکیپیڈیا اُتے ترمیم د‏‏ی اے اوروہ تمام صارفین جو حالے وی ویکیپیڈیا اُتے اپنی خدمات دے رہے نيں انہاں نے لگاتار ویکیپیڈیا اُتے اپنی توجہ مرکوز د‏‏ی ہوئی ا‏‏ے۔ [۴۶] جولائ‏ی 2012ء وچ دی ایٹلانٹک نے خبر دتی کہ ویکیپیڈیا دے منتظوچ ميں وی کمی واقع ہوئی ا‏‏ے۔ [۴۷] 25 نومبر 2013ء نو‏‏ں نیویارک مجلہ دے شعبہ کیثھرین نے لکھیا کہ دنیا چھیويں سب تو‏ں زیادہ استعمال ہونے والی ویبسائٹ داخلی بحران دا شکار ا‏‏ے۔ [۴۸]

Wikipedia سوپا دے خلاف احتجاج کردے ہوئے 18 جنوری 2012ء وچ ویکیپیڈیا دا بلیک آﺅٹ
ویکیمیڈیا فاؤنڈیشن د‏‏ی اک پروموشنل ویڈیو جس وچ ترمیم دا طریقہ دسیا گیا اے، زیادہ تر 2014ء دے ویکیپیڈیا مواد د‏‏ی نظر ثانی کيتی گئی ا‏‏ے۔

سنگ میل

جنوری 2007ء وچ ، کوم سکور نیٹورک دے مطابق، ویکیپیڈیا امریکا وچ سب تو‏ں زیادہ مشہور ویبسائٹ د‏‏ی لسٹ وچ دسويں مقام اُتے پہنچ گیا۔ 42۔9 ملین مشاہدین دے نال ویکیپیڈیا نے نواں مقام حاصل کيتا تے نیو یارک ٹائمز (#10) تے ایپل انکارپوریشن (#11) نو‏‏ں پِچھے چھڈ دتا۔ جنوری 2006ء وچ اس دا 33واں مقام سی جدو‏ں اس دے 18۔3 مشاہدین سن، جس دے بعد ایہ اک بہت وڈی کامیابی سی۔ [۴۹] بمطابق مارچ 2015 الیکسا انٹرنیٹ دے مطابق مشہور ویبسائٹ د‏‏ی لسٹ وچ ویکیپیڈیا دا مقام 5واں سی۔ [۳][۵۰] 2014ء وچ ہر ماہ ویکیپیڈیا دے صفحات 8 بلین مرتبہ دیکھیا جا رہیا سی۔ ۔[۵۱] 9 فروری 2014ء نو‏‏ں نیو یارک ٹائمز نے خبر دتی کہ ویکیپیڈیا دے صفحات نو‏‏ں 15 ملین مشاہدین 18 بلین فی ماہ د‏‏ی اوسط تو‏ں دیکھ رہے نيں۔ ایہ کوم سکور دا ڈیٹا سی۔ [۱۵] 18 جنوری 2012ء نو‏‏ں انگریزی ویکیپیڈیا نے امریکی کانگرس تو‏ں سوپا (SOPA) تے پیپا (PIPA) دے خلاف مظاہرےآں وچ حصہ وی لیا تے تعاون وی دتا۔ اس دوران وچ انگریزی ویکیپیڈیا نے 24 گھنٹےآں دے لئی اپنے صفحات نو‏‏ں سیاہ کر دتا سی۔۔[۵۲] 182 ملین تو‏ں زیادہ قارئین نے سیاہ کردہ صفحات دا مشاہدہ کيتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں وقتی طور اُتے ویکیپیڈیا دے مواد تبدیل کر دتا سی۔[۵۳][۵۴]

دسمبر17, 2001ء نو‏‏ں ویکیپیڈیا دا صفحہ

ہور ویونت

پنجابی شاعر انور مسعود دی پنجابی وکیپیڈیا دے بارے راۓ

وکیمیڈيا انسائیکلوپیڈیا توں علاوہ وکھریاں بولیاں وچ ڈکشنری، سیانے بول، میڈیا دے منصوبے وی چلا رہیا اے۔

وکیپیڈیا دے حساب کتاب

  • وکیمیڈیا دے کماں دی لسٹ ناپ دے سعاب نال[۱] تے پنجابی وکیپیڈیا 752 چوں 237 ویں نمبر تے۔
  • وکیپیڈیا دی لسٹ تے پنجابی 123 نمبر تے 272 چوں(24-05-2010)[۲]
  • پنجابی وکیپیڈیا دا چارٹ[۳]



حوالے

  1. ↑ Kiss, Jemima; Gibbs, Samuel (اگست 6، 2014). "Wikipedia boss Lila Tretikov: 'Glasnost taught me much about freedom of information". The Guardian. https://web.archive.org/web/20181226132738/https://www.theguardian.com/technology/2014/aug/06/wikipedia-lila-tretikov-glasnost-freedom-of-information. Retrieved on
    اگست 21، 2014. 
  2. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Sidener لئی۔
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Alexa siteinfo لئی۔
  4. ↑ Roger Chapman۔ "Top 40 Website Programming Languages"۔ roadchap.com۔ اخذ شدہ بتاریخ ستمبر 6، 2011 
  5. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Tancer لئی۔
  6. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Woodson لئی۔
  7. ↑ "comScore MMX Ranks Top 50 US Web Properties for اگست 2012"۔ comScore۔ ستمبر 12، 2012۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 فروری 2013 
  8. ↑ "Wikimedia pornography row deepens as Wales cedes rights – BBC News". BBC. مئی 10، 2010. https://web.archive.org/web/20181226132742/https://www.bbc.com/news/10104946. Retrieved on
    جون 28، 2016. 
  9. ↑ Vogel، Peter S. (اکتوبر 10، 2012). "The Mysterious Workings of Wikis: Who Owns What?". Ecommerce Times. https://web.archive.org/web/20181226132745/https://www.ecommercetimes.com/story/76351.html%20. Retrieved on
    جون 28، 2016. 
  10. ↑ Mullin، Joe (جنوری 10، 2014). "Wikimedia Foundation employee ousted over paid editing". Ars Technica. https://web.archive.org/web/20181226132740/https://arstechnica.com/tech-policy/2014/01/wikimedia-foundation-employee-ousted-over-paid-editing/. Retrieved on
    28 جون 2016. 
  11. ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ Kock، N.، Jung، Y.، & Syn، T. (2016)۔ Wikipedia and e-Collaboration Research: Opportunities and Challenges. Archived ستمبر 27، 2016, at the وے بیک مشین International Journal of e-Collaboration (IJeC)، 12(2)، 1–8.
  12. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے MiliardWho لئی۔
  13. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے J Sidener لئی۔
  14. ↑ "Wikipedia cofounder Jimmy Wales on 60 Minutes". CBS News. https://web.archive.org/web/20181226132754/https://www.cbsnews.com/news/wikipedia-jimmy-wales-morley-safer-60-minutes/%20/. Retrieved on
    اپریل 6، 2015. 
  15. ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ Cohen, Noam (فروری 9، 2014). "Wikipedia vs. the Small Screen". The New York Times. https://web.archive.org/web/20181226132757/https://www.nytimes.com/2014/02/10/technology/wikipedia-vs-the-small-screen.html?_r=0%20. 
  16. ↑ Poderi، Giacomo (2009). "Comparing featured article groups and revision patterns correlations in Wikipedia". First Monday. https://web.archive.org/web/20181226132810/http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/2365/2182%20. Retrieved on
    جولائ‏ی 13، 2010. 
  17. ↑ Viégas، Fernanda B.; Wattenberg، Martin; McKeon، Matthew M. (جولائ‏ی 22، 2007) (PDF). The Hidden Order of Wikipedia. http://www.research.ibm.com/visual/papers/hidden_order_wikipedia.pdf. Retrieved on
    اکتوبر 30، 2007. 
  18. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے GilesJ2005Internet لئی۔
  19. ↑ "The 2006 Time 100"۔ Chris Anderson۔ Time۔ مئی 8، 2006۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ نومبر 11، 2017 
  20. ↑ Noam Cohen، "Conspiracy videos? Fake news? Enter Wikipedia، the ‘good cop’ of the Internet" Washington Post اپریل 7، 2018
  21. ↑ "The contribution conundrum: Why did Wikipedia succeed while other encyclopedias failed?"۔ Nieman Lab۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ جون 5، 2016 
  22. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے autogenerated1 لئی۔
  23. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Meyers لئی۔
  24. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے stallman1999 لئی۔
  25. ↑ ۲۵.۰ ۲۵.۱ ۲۵.۲ ۲۵.۳ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے SangerMemoir لئی۔
  26. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Sanger لئی۔
  27. ↑ "Wikipedia-l: LinkBacks?"۔ اخذ شدہ بتاریخ فروری 20، 2007 
  28. ↑ Sanger, Larry (جنوری 10، 2001). "Let's Make a Wiki". Internet Archive. https://web.archive.org/web/20030414014355/http://www.nupedia.com/pipermail/nupedia-l/2001-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C/000676.html. Retrieved on
    دسمبر 26، 2008. 
  29. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  30. ↑ ۳۰.۰ ۳۰.۱ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے WikipediaHome لئی۔
  31. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے NPOV لئی۔
  32. ↑ Finkelstein، Seth (ستمبر 25، 2008). "Read me first: Wikipedia isn't about human potential، whatever Wales says". دی گارڈین (London). https://web.archive.org/web/20181226132800/https://www.theguardian.com/technology/2008/sep/25/wikipedia.internet+. 
  33. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے EB_encyclopedia لئی۔
  34. ↑ "[long] Enciclopedia Libre: msg#00008"۔ Osdir۔ اکتوبر 6، 2008 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ دسمبر 26، 2008 
  35. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Shirky لئی۔
  36. ↑ Bobbie Johnson (اگست 12، 2009). "Wikipedia approaches its limits". The Guardian (London). https://web.archive.org/web/20181226132759/https://www.theguardian.com/technology/2009/aug/12/wikipedia-deletionist-inclusionist+. Retrieved on
    مارچ 31، 2010. 
  37. ↑ سانچہ:Srlink
  38. ↑ سانچہ:Cite conference
  39. ↑ Evgeny Morozov (نومبر–دسمبر 2009). "Edit This Page; Is it the end of Wikipedia". Boston Review. https://web.archive.org/web/20181226132805/http://bostonreview.net/books-ideas/edit-page-wikipedia-evgeny-morozov%20. 
  40. ↑ Cohen, Noam (مارچ 28، 2009). "Wikipedia – Exploring Fact City". The New York Times. https://web.archive.org/web/20181226132801/https://www.nytimes.com/2009/03/29/weekinreview/29cohen.html%20. Retrieved on
    اپریل 19، 2011. 
  41. ↑ Austin Gibbons، David Vetrano، Susan Biancani (2012)۔ Wikipedia: Nowhere to grow سانچہ:Open access
  42. ↑ Jenny Kleeman (نومبر 26، 2009). "Wikipedia falling victim to a war of words". The Guardian (London). https://web.archive.org/web/20181226132806/https://www.theguardian.com/technology/2009/nov/26/wikipedia-losing-disgruntled-editors+. Retrieved on
    مارچ 31، 2010. 
  43. ↑ Volunteers Log Off as Wikipedia Ages، The Wall Street Journal، نومبر 27، 2009.
  44. ↑ Barnett, Emma (نومبر 26، 2009). "Wikipedia's Jimmy Wales denies site is 'losing' thousands of volunteer editors". The Daily Telegraph (London). https://web.archive.org/web/20181226132808/https://www.telegraph.co.uk/technology/wikipedia/6660646/Wikipedias-Jimmy-Wales-denies-site-is-losing-thousands-of-volunteer-editors.html%20. Retrieved on
    مارچ 31، 2010. 
  45. ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے wiki-women لئی۔
  46. ↑ Simonite, Tom (اکتوبر 22، 2013). "The Decline of Wikipedia". MIT Technology Review. http://www.technologyreview.com/featuredstory/520446/the-decline-of-wikipedia/. Retrieved on
    نومبر 30، 2013.  Archived 2015-06-19 at Archive-It
  47. ↑ "3 Charts That Show How Wikipedia Is Running Out of Admins". The Atlantic. جولائ‏ی 16، 2012. https://web.archive.org/web/20181226132809/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/07/3-charts-that-show-how-wikipedia-is-running-out-of-admins/259829%20. 
  48. ↑ Ward، Katherine. New York Magazine، issue of نومبر 25، 2013، p. 18.
  49. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  50. ↑ "Wikipedia.org Site Overview"۔ alexa.com۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ دسمبر 4، 2016 
  51. ↑ "Wikimedia Traffic Analysis Report – Wikipedia Page Views Per Country"۔ Wikimedia Foundation۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ مارچ 8، 2015 
  52. ↑ Netburn, Deborah (جنوری 19, 2012). "Wikipedia: SOPA protest led 8 million to look up reps in Congress". Los Angeles Times. http://latimesblogs.latimes.com/technology/2012/01/wikipedia-sopa-blackout-congressional-representatives.html. 
  53. ↑ "Wikipedia joins blackout protest at US anti-piracy moves". BBC News. January 18, 2012. https://www.bbc.co.uk/news/technology-16590585. Retrieved on
    ۱۹ جنوری ۲۰۱۲. 
  54. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  1. ↑ البتہ کچھ مخصوص کماں د‏‏ی انجام دہی دے لئی اندراج لازمی اے مثلاً محفوظ صفحات وچ ترمیم تے تصاویر د‏‏ی اپلوڈنگ وغیرہ۔
  2. ↑ For an editor to be considered active، one or more edits have had to be made in said month.

سانچہ:Template group

Read other articles:

KRCH

Radio station in Rochester, MinnesotaKRCHRochester, MinnesotaBroadcast areaRochester, MinnesotaFrequency101.7 MHzBrandingLaser 101.7ProgrammingFormatClassic rockAffiliationsWestwood OneMinnesota VikingsMinnesota WildOwnershipOwneriHeartMedia(iHM Licenses, LLC)Sister stationsKFAN, KMFX-FMHistoryFirst air date1996; 27 years ago (1996)Call sign meaningRoCHesterTechnical informationFacility ID35527ClassC2ERP39,000 wattsHAAT169 m (554 ft)LinksWebcastListen LiveWebsitela...

 

علاء محمد سليم

علاء محمد سليم معلومات شخصية الميلاد 13 يناير 1967 (56 سنة)  مصر  مكان الاعتقال معتقل غوانتانامو  الإقامة معتقل غوانتاناموألبانيا  مواطنة مصر  تعديل مصدري - تعديل   علاء الدين محمد سليم هو مواطن مصري اعتقل إداريًا خارج نطاق القانون في معتقل غوانتانامو الأمر...

 

Daftar perguruan tinggi swasta di Sumatera Barat

Berikut adalah Daftar perguruan tinggi swasta di Sumatera Barat, yang pembinaannya berada di bawah Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia dan Perguruan Tinggi Swasta Keagamaan, yang pembinaannya berada di bawah Kementerian Agama. Daftar ini tidak termasuk Perguruan Tinggi Kedinasan yang pembinaannya berada dibawah masing-masing kementerian/lembaga. Universitas Universitas Bung Hatta, Padang Universitas Adzkia, Padang Universitas Baiturrahmah, Padang Universitas Dharma Andala...

Real Chance of Love

American TV series or program Real Chance of LoveCreated byCris AbregoMark CroninStarringKamal GivensAhmad GivensOpening themeDoes She Love Me?ComposerThe StallionairesCountry of originUnited StatesNo. of seasons2No. of episodes26ProductionExecutive producersCris AbregoMark CroninBen SamekRunning time45–48 minutesProduction company51 Minds EntertainmentOriginal releaseNetworkVH1ReleaseOctober 20, 2008 (2008-10-20) –October 26, 2009 (2009-10-26) Real Chance of Love is a...

 

History of Japanese Americans

History of ethnic Japanese in the United States Japanese Day parade in Seattle, during the Alaska–Yukon–Pacific Exposition of 1909 This article is part of a series on theHistory of the United States Timeline and periodsPrehistoric and Pre-Columbian Erauntil 1607Colonial Era 1607–17651776–1789    American Revolution 1765–1783    Confederation Period 1783–17881789–1849    Federalist Era 1788–1801    ...

 

Лепс Григорій Вікторович

Григорій Лепсгруз. გრიგორი ლეპსი Основна інформаціяПовне ім'я Григорій Вікторович ЛепсверідзеДата народження 16 липня 1962(1962-07-16) (61 рік)Місце народження Сочі, Краснодарський край, РРФСР, СРСРРоки активності 1982 — дониніГромадянство Росія, СРСР і ГрузіяВіросп...

Iqbal Farabi

Iqbal FarabiBerkas:Iqbal Farabi.jpgLahir2 Februari 1978 (umur 45) Balikpapan, Kalimantan TimurKebangsaan IndonesiaAlmamaterUniversitas Pelita Harapan, TangerangPekerjaanPengusaha Direktur Independen PT Gowa Makasar Tourism Development TbkDikenal atasEntrepreneurSuami/istriSaskia R. FarabiAnakSastia R. Farabi Maliksyah A. Farabi Sofia R. Farabi Khaleedsyah A. FarabiOrang tuaBen Syaiful Achyar Iqbal Farabi (lahir 2 Februari 1978) adalah seorang pengusaha muda Indonesia.[1] Ia juga ...

 

Wolfhart Pannenberg

Wolfhart Pannenberg Wolfhart Pannenberg (2 Oktober 1928 – 5 September 2014) adalah seorang teolog Kristen Jerman. Kehidupan dan pandangan Pannenberg dibaptiskan sebagai anak-anak dalam Gereja Injili (Lutheran), namun selain itu praktis tidak mempunyai hubungan apapun dengan Gereja pada tahun-tahun awalnya. Ketika ia berumur sekitar 16 tahun, ia mengalami pengalaman keagamaan yang kuat yang belakangan disebutnya pengalaman terangnya. Ia berusaha memahami pengalaman in dan mulai...

 

الرياضة في بلغاريا

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) أنشأت بلغاريا تقاليد في مجموعة كبيرة ومتنوعة من الألعاب الرياضية. بلغاريا في الألعاب الأولمبية المقالة ...

أنطوان جيرار

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يونيو 2019) أنطوان جيرار   معلومات شخصية الميلاد 15 يونيو 1995 (28 سنة)[1]  ريميرمون  مواطنة فرنسا  الطول 171 سنتيمتر[2]  الوزن 63 كيلوغرام[2]  الحياة ال...

 

James Norris (politician)

Canadian politician James Norris Source: Library and Archives Canada James Norris (1809 – August 1, 1891) was an Ontario businessman and political figure. He represented Lincoln in the House of Commons of Canada as a Liberal member from 1874 to 1878.[1] He was born in Argyleshire, Scotland in 1809[1] and came to Peel County, Upper Canada with his parents around 1834. He moved to St. Catharines, where he formed a partnership with Sylvester Neelon in shipping, milling and ...

 

Tanzania pada Olimpiade

Tanzania padaOlimpiadeKode IOCTANKONKomite Olimpiade TanzaniaMedali 0 2 0 Total 2 Penampilan Musim Panas196419681972197619801984198819921996200020042008201220162020 Tanzania mula-mula berpartisipasi dalam Permainan Olimpiade pada 1964, dan telah mengirim para atlet untuk berkompetisi dalam setiap Olimpiade Musim Panas sejak itu, kecuali saat pemboikotan Olimpiade Musim Panas 1976. Negara tersebut tak pernah ikut serta dalam Olimpiade Musim Dingin. Pranala luar United Republic of Tanzania. Int...

Mudhol Hound

Dog breedMudhol HoundOther namesMaratha HoundPashmi HoundKathewar DogOriginMudhol, Karnataka, IndiaTraitsWeight 9.1–13.6 kg (20–30 lb) Males 27 in -28 inKennel club standardsKennel Club of India standardDog (domestic dog) The Mudhol Hound, also known as the Caravan Hound, is a breed of sighthound from India.[1][2][3][4][5] The Kennel Club of India (KCI) and Indian National Kennel Club (INKC) recognize the breed under different breed names....

 

Sambal (drum)

Sambal drum The sambal is a folk membranophone instrument from Western India.[1] It consists of two wooden drums united from a side, with skin heads stretched on their top mouths. One drum is higher in pitch than the other one. This instrument is played with two wooden sticks, one beater having a circular tip. The sambal is also a traditional drum of the Gondhali people. The sambal is a folk drum found among the Kokna people of Dadra, Nagar Haveli, Maharashtra, Goa and North Karnataka...

 

Silk Sakkath Hot

2013 Indian filmSilk Sakkath HotTheatrical release posterDirected byTrishulWritten byTrishulProduced byVenkatappaStarringVeena MalikAkshay SanaSadhu KokilaCinematographyJai AnandEdited byS. K. Nagendra UrsMusic byJassie GiftRelease date 2 August 2013 (2013-08-02) Running time135 minutesCountryIndiaLanguageKannada Silk Sakkath Hot is a 2013 Indian Kannada-language biographical film written and directed by Trishul. The film was produced by Venkatappa and stars Veena Malik, making...

Samuel Eliot (historian)

American historian Samuel Eliot3rd Superintendent of Boston Public SchoolsIn office1878–1880Preceded byJohn Dudley PhilbrickSucceeded byEdwin P. Seaver Personal detailsBorn(1821-12-22)December 22, 1821Boston, Massachusetts, U.S.DiedSeptember 14, 1898(1898-09-14) (aged 76)Beverly Farms, Beverly, Massachusetts, U.S.Cause of deathHeart troubleResting placeMount Auburn Cemetery, Middlesex County, Massachusetts, U.S.Spouse Emily Marshall Otis ​(m. 1853)̴...

 

John Coffey (historian)

British historian This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This biography of a living person relies too much on references to primary sources. Please help by adding secondary or tertiary sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately, especially if potentially libelous or harmful.Find sources: John Coffey ...

 

Oviraptor

Extinct genus of dinosaurs Not to be confused with Overoraptor. OviraptorTemporal range: Late Cretaceous,~75–71 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ↓ Holotype specimen of Oviraptor Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Clade: Dinosauria Clade: Saurischia Clade: Theropoda Family: †Oviraptoridae Subfamily: †Oviraptorinae Genus: †OviraptorOsborn, 1924 Type species †Oviraptor philoceratopsOsborn, 1924 Synonyms Fenestrosaurus philocerato...

Singlers Marsh

The River Mimram with Singlers Marsh on the left Singlers Marsh is a 6.3 hectare Local Nature Reserve in Welwyn in Hertfordshire It is owned and managed by Welwyn Hatfield Borough Council.[1][2] The site is bordered by the River Mimram. It has grassland, which is managed by cattle grazing and cutting, and areas of willow scrub with some more mature trees. It provides a habitat for a wide range of insects and birds.[3] There is access by a kissing gate at the corner of ...

 

Goldierocks

This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Goldierocks – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2010) (Learn how and when to remove this template message) Sam HallSamantha in ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!