مسجد حَنّانہ، عراق دے شہر نجف دی اک مسجد اے۔ تاریخی روایات دے مطابق اس مسجد نے دو مرتبہ عزائے آئمہ وچ نالہ کیتا اے۔ اک مرتبہ امیر المؤمنین دی تشییع دے موقع اُتے تے دوسری مرتبہ واقعہ کربلا دے بعد۔ اسی مناسبت توں اس مسجد دا نام حنانہ رکھیا گیا اے۔ ایہ مسجد محلہ حنانہ وچ واقع اے جو حرم امیرالمؤمنین(ع) توں ڈھائی کیلو میٹر دے فاصلے اُتے اے۔ اس دے شمال وچ نجف تے اس دے پاس کمیل بن زیاد نخعی دا مزار واقع اے۔ گذشتہ سالاں وچ نجف شہر دی وسعت دی وجہ توں نجف دا حصہ بن گئی اے۔
تاریخی روایات دے مطابق اس جگہ دو واقعے رونما ہوئے نيں:
اس جگہ اک ستون (یا دیوار) موجود سی کہ جدوں رات نوں امیر المؤمنین دے جنازے نوں کوفہ توں لے کے نجف دی طرف جاندے ہوئے اس دے پاس توں گزرے تو اوہ حصہ تاسف و حزن دی وجہ توں خم ہو گیا۔[۱] ظاہرا اسی ستون دی جگہ مسجد نوں بنایا گیا اے۔ امام صادق توں مروی روایت وچ امام توں نجف دے راستے وچ موجود ستون دے بارے وچ پُچھیا گیا تو آپ نے فرمایا:
جدوں حضرت علی (ع) دے جنازے نوں ایتھے توں رات نوں لے کے گزرے تو ایہ ستون غم و حزن دی وجہ توں اس طرح جھک گیا جس طرح حضرت عبد المطلب دے آنے دے وقت تخت ابرہہ خم ہويا سی ۔»[۲]
کربلا توں شہدا دے سراں نوں کوفہ لے جاندے ہوئے اس مسجد دی زمین اُتے امام حسین علیہ السلام دے سر مبارک نوں ایتھے رکھیا گیا تو کہندے نيں اس وقت اس جگہ توں ایسی اونٹھنی دے نالہ دی آواز سنی گئی جس دا بچہ گم ہو گیا ہوئے۔ منقول اے کہ امام صادق(ع) کوفہ و نجف دے راستے وچ تن جگہ اُتے رکے تے اوتھے نماز ادا کيتی۔ انہاں وچوں اک مقام ایہ اے۔ جدوں ایتھے رکے تو اس دا سبب پوچھنے اُتے فرمایا:میری جد دے سر مبارک نوں ایتھے رکھیا گیا».[۳]
وجہ تسمیہ
حنانہ (گریہ کرنے والی) نام رکھنے دی وجہ اوہ ستون اے جس نے امیر المؤمنین دے تشییع جنازہ دے موقع اُتے نالہ کیتا۔
واقعہ کربلا دے بعد اس جگہ شہدا دے سراں دی موجودگی دے موقع اُتے اس علاقہ نے نالہ کیتا۔ اس مناسبت توں ایہ نام رکھیا گیا۔
قدیم زمانے وچ ایتھے حنا نام دا دیر (مسیحی معبد) موجود سی ۔ اس توں ایہ نام لیا گیا اے۔[۴]
.png)
