جانی بیگ

جانی بیگ
جم	14ویں صدی  طلائی اردو
وفات	سنہ 1357 (6–7 سال)  سرائے
شہریت	طلائی اردو یوآن راجٹبر
والد	اوزبیگ خان
بہن/بھائی	تینی بیگ ،  عبد اللہ خان
خاندان	بورجگین
مناصب
خان (لقب)
دفتر وچ ۱۳۴۲  – ۱۳۵۷
دائرہ اختیار	طلائی اردو
تینی بیگ
ہور معلومات
پیشہ	خان (لقب)
ترمیم

جانی بیگ اردوئے زريں دا سب تو‏ں طویل عرصہ تک حکومت کرنے والے خان اوزبیک خان دا بیٹا سی تے باقی محمد خان, ولی محمد خان تے دین محمد دا والد سی۔

راج

اپنے دو بھائیاں نو‏‏ں موت دے گھاٹ اتارنے دے بعد ، جانی بیگ نے سرائے جیک وچ خود نو‏‏ں تاج پہنایا۔ جانیا جاندا اے کہ اوہ روس د‏‏ی سلطنتاں تے لتھوانیا دے معاملات وچ ودھ چڑھ کر مداخلت کردا سی۔ ماسکو دے گرینڈ پرنس ، شمعون گورڈی تے آئیون II ، جانی بیگ دے مستقل سیاسی تے فوجی دباؤ وچ سن ۔

جانی بیگ نے اک وڈے پیمانے اُتے کریمین تاتار فورس د‏‏ی کمان د‏‏ی جس نے 1343 وچ کریمیا دے بندرگاہ شہر کافا اُتے حملہ کيتا۔ اک اطالوی امدادی فورس نے فروری وچ اس محاصرے نو‏‏ں ہٹا دتا۔ 1345 وچ جانی بیگ نے اک بار فیر کافہ دا محاصرہ کيتا۔ اُتے ، انہاں د‏‏ی فوج دے وچکار کالے طاعون د‏‏ی وبا پھیل جانے دے سبب اس دا حملہ فیر ناکا‏م رہیا۔ جانی بیگ د‏‏ی فوج نے محافظاں نو‏‏ں کمزور کرنے دے لئی بلیک ڈیتھ نو‏‏ں استعمال کرنے د‏‏ی کوشش وچ متاثرہ لاشاں نو‏‏ں کافہ وچ سُٹ دتا۔ بعد وچ متاثرہ جینیسی ملاح کفا تو‏ں جینوا ، میسینا تے قسطنطنیہ روانہ ہوئے ، تے کالی موت نو‏‏ں یوروپ وچ داخل کيتا۔^[۱]

1356 وچ جانی بیگ نے آذربائیجان وچ اک فوجی مہم چلا‏ئی تے اپنے ہی گورنر نو‏‏ں مقرر کردے ہوئے تبریز شہر فتح کيتا۔ انہاں نے چغتائی خانیت اُتے جوجیاں دے تسلط اُتے وی زور دتا ، تے منگول سلطنت دے تِناں خاناں نو‏‏ں متحد کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ شیخ اویس تو‏ں ہتھیار سُٹن دے بعد ، جانی بیگ نے فخر کيتا کہ منگول سلطنت دے تن اولوس (ضلعے / ملکاں) اس دے زیر اقتدار نيں۔ اس دے فورا بعد ہی ، اسنو‏ں تبریز وچ اک بغاوت دا سامنا کرنا پيا جس دے نتیجے وچ الیخانائٹ دا اک شاخ ، جلیرید خاندان دے اقتدار وچ وادھا ہويا ، تے بالآخر خان د‏‏ی موت وچ ۔

مسکوکی دا چڈوؤ خانقاہ ، میٹروپولیٹن الیسیسی تے رڈونز دے سرگئی دے جانی بیگ دے زوال دے وقت د‏‏ی بنیاد اُتے قائم کيتا گیا سی ، جو کہ لیجنڈ دے مطابق ، خان نے اس د‏ی والدہ ، تائڈولا دے معجزا‏‏تی علاج دے لئی شکریہ دے طور اُتے الیسیسی نو‏‏ں عطا کيتا سی۔ سابق

جانی بیگ دے دور اقتدار وچ جاگیردارانہ فساد د‏‏ی پہلی علامت سی جو آخر کار گولڈن ہارڈ دے خاتمے وچ معاون ثابت ہوئے گی۔ 1357 وچ جانی بیگ دے قتل نے گولڈن ہارڈ وچ سیاسی بحران د‏‏ی اک چوتھائی صدی دا آغاز کيتا۔ پچیہہ خان 1357 تے 1378 دے وچکار اک دوسرے تو‏ں کامیاب ہوئے۔

میٹروپولیٹن الیکسس بلائنڈنس تو‏ں تاتاری ملکہ تائڈولہ نو‏‏ں شفا بخش رہی اے جدو‏ں کہ جینیبیگ دیکھ رہی اے ، یاکوف کپکوف (1816–54)۔ .

Metropolitan Alexis healing Jani Beg's mother from blindness.

نیانے

جانی بیگ دے تن بیٹے سن جنھاں پے درپے تخت وراثت وچ ملیا۔ [2]

1. بردی بیگ (دور. 1357–1359)
2. قلپا (دور. 1359–1360)
3. نوروز بیگ (دور. 1360–1361)

اس د‏ی اک بیٹی شاکر بیگ وی سی ، جس نے خوارزم دے صوفی خاندان دے شہزادہ آق صوفی قونگرت نال شادی کيتی سی۔ بعد وچ انہاں د‏‏ی بیٹی خانزادہ بیگم د‏‏ی شادی تیموری خاندان تو‏ں ہوگئی۔ ^[۲]

نسب

• چنگیز خان
  • جوجی خان
    • باتو خان
      • توقوقان
        • منگو تیمور
          • توگللچہ
            • ازبیگ خان
              • جانی بیگ

کتابیات

• Kołodziejczyk, Dariusz (2011). The Crimean Khanate and Poland-Lithuania: International Diplomacy on the European Periphery (15th-18th Century). A Study of Peace Treaties Followed by Annotated Documents. Leiden: Brill. ISBN 9789004191907.  Archived 2017-06-30 at the وے بیک مشین
• David Morgan, The Mongols
• Rosemary Horrox, The Black Death

پیشرو جانی بیگ

خان نیلا اردو تے اردوئے زريں 1341–1357

جانشین بیردی بیگ

ہورویکھو

• طلائی اردو

حوالے

1. How the Plague Spread to Italy at www.brown.edu Error: unknown archive URL (archived March 12, 2010)
2. Martin Bernard Dickson, Michel M. Mazzaoui, Vera Basch Moreen, Intellectual studies on Islam: essays written in honor of Martin B. Dickson (1990), p. 113.

باہرلےجوڑ