Świątynia Jowisza Obrońcy – niezachowana do czasów współczesnych świątynia dedykowana Jowiszowi Obrońcy (Iuppiter Custos), stojąca w starożytności na rzymskim Kapitolu w pobliżu południowo-wschodniego narożnika świątyni Jowisza Najlepszego Największego[1].
Poprzedniczką świątyni była niewielka kapliczka dedykowana Jowiszowi Zbawcy (Iuppiter Conservator), wzniesiona z rozkazu Domicjana w okresie panowania cesarza Wespazjana. Upamiętniać miała ona zwycięstwo nad stronnikami Witeliusza podczas walk w roku 69[1][2]. Wzniesiona została w miejscu domku stróża opiekującego się okręgiem świątyni Jowisza Najlepszego Największego, w którym Domicjan schronił się podczas szturmu witelian na Kapitol[1][2]. Na stojącym w kaplicy ołtarzu umieszczono reliefy przedstawiające te wydarzenia[1][2].
Po swoim wstąpieniu na tron cesarski Domicjan rozkazał w miejscu dotychczasowej kaplicy wznieść dużych rozmiarów świątynię[1][2]. Była to ostatnia spośród świątyń, jakie zbudowano na Kapitolu[1]. W jej wnętrzu znajdował się posąg przedstawiający Jowisza trzymającego w objęciach Domicjana[1][2].
Podium świątyni zostało odsłonięte podczas prac archeologicznych przeprowadzonych w 1896 roku, zniszczono je jednak podczas budowy via di Monte Tarpeio (obecnie via del Tempio di Giove)[1][2]. Wyobrażenia świątyni zachowały się na reliefach zdobiących attykę Łuku Trajana w Benewencie[1][2] oraz przypuszczalnie na jednym z reliefów pochodzących z Łuku Marka Aureliusza, znajdującym się w rzymskim Pallazo dei Conservatori[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j Janusz A. Ostrowski: Starożytny Rzym. Polityka i sztuka. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 289–290. ISBN 83-01-12616-7.
- ↑ a b c d e f g Lawrence Richardson: A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 1992, s. 218. ISBN 0-8018-4300-6.
| Plan starożytnego Kapitolu
|
Ś. Genius
publicus
populi
Romani (?) |
