Zbrodnie w Peresołowicach

Zbrodnie w Peresołowicach – mordy w Peresołowicach dokonane przez Ukraińską Powstańczą Armię na Polakach i zbrodnia dokonana 27 października 1944 roku przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej na ukraińskich mieszkańcach wsi.

Przebieg wydarzeń

Pierwszego mordu we wsi dokonali banderowcy na wiosnę 1944 r., mordując małżeństwo Wronów. Kolejny napad na wieś miał miejsce 25 października 1944 roku. Podczas nocnego ataku upowcy zabili 8 Polaków w tym jednoroczne dziecko i zranili dwójkę dzieci (2 i 6-letnie). W sumie w latach 1943–1944 z rąk UPA zginęło 14 Polaków^[1][2].

26 października 1944 roku do wsi przybyli funkcjonariusze MO w celu aresztowania Ukraińca – Antoniego Makowskiego. Podczas próby aresztowania z jego obejścia wybiegło dwóch uzbrojonych ludzi, którzy otworzyli ogień do milicjantów, zabijając dwóch i raniąc jednego z nich. Antoniemu Makowskiemu wraz z tymi dwoma osobami udało się uciec.

Po południu (około godziny 17:00) do wsi przybyła grupa funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej z posterunku w Trzeszczanach. Aresztowano 13 osób i spalono 9 gospodarstw, zabijając przy tym jedną staruszkę. Zatrzymanych 13 osób odstawiono do aresztu w Hrubieszowie (wcześniej przypuszczalnie przetrzymywano ich i bito na posterunku w Trzeszczanach). Nocą z 26 na 27 października partyzanci Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali we wsi dwie polskie rodziny i spalili należące do nich domy.

Prawdopodobnie w odwecie za śmierć Polaków, 27 października do Peresołowic ponownie przybyli milicjanci, którzy zamordowali około 30 osób narodowości ukraińskiej, spalili 5 gospodarstw, a następnie wieś obrabowali.

Przypisy

1. Stanisław Jastrzębski, Ludobójstwo nacjonalistów ukraińskich na Polakach na Lubelszczyźnie w latach 1939–1947, Wrocław 2007
2. „Na Rubieży” 2001, nr 56, s. 18–19

Literatura

• Mariusz Zajączkowski, Drogi do porozumienia między polskim i ukraińskim podziemiem niepodległościowym w latach 1945-1947, w: Od zniewolenia do wolności, A.F.Baran (red.), Warszawa - Białystok 2009.