Zabezpieczenie medyczne imprez masowych – zespół zasad mających zapewnić bezpieczeństwo medyczne podczas zorganizowanych imprez gromadzących dużą liczbę uczestników w określonym miejscu i czasie.
Szczegółową definicję imprezy masowej podaje art. 3 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1466).
Ustawa jako imprezę masową między innymi uznaje imprezę:
Ustawa w stosunku do ww. zasad przewiduje wyłączenia dla imprez organizowanych w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury, galeriach sztuki lub w innych podobnych obiektach oraz dla imprez organizowanych w szkołach i placówkach oświatowych przez zarządzających tymi szkołami i placówkami, a także organizowanych w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży.
Dla każdej zorganizowanej imprezy masowej przed jej rozpoczęciem powinien zostać sporządzony plan zabezpieczenia medycznego uwzględniający organizatora, odpowiedzialność za całość bezpieczeństwa, charakter, miejsce organizacji, przewidywaną liczbę uczestników, czas trwania, zakres potrzebnej pomocy medycznej, specyficzne zagrożenia i potrzeby oraz wnioski z poprzednich edycji lub wydarzeń podobnego rodzaju[1]. Przy opracowywaniu planu już we wstępnej fazie z organizatorem imprezy masowej powinny współpracować wszystkie instytucje odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa[2].
Pierwsza pomoc medyczna w drobnych urazach i zachorowaniach powinna być zapewniana w punktach medycznych, których rozmieszczenie powinno zapewniać dotarcie do nich pieszo w ciągu 5 minut[3]. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS) powinny być zapewniane przez patrole piesze, w składzie których powinni się znajdować osoby przeszkolone w udzielaniu kwalifikowanej pomocy medycznej[3], a ich rozmieszczenie powinno zapewniać dotarcie do miejsca zdarzenia w czasie krótszym niż 4 minuty[4]. Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne (ALS) powinny być prowadzone przez specjalnie przeszkolone osoby, z możliwością zastosowania leczenia farmakologicznego oraz defibrylacji, a ich rozmieszczenie powinno zapewniać udzielenie pomocy w ciągu 5–8 minut[4].
Plan zabezpieczenia medycznego powinien zawierać szczegółowe opracowanie graficzne rozmieszczenia punktów medycznych, służb porządkowych i pomocniczych oraz dróg dojazdu dla ambulansów[5].
W przypadku imprez masowych gromadzących potencjalnie miliony uczestników takich jak Światowe Dni Młodzieży 2016 przygotowywane są szczególne rozwiązania prawne i organizacyjne[6][7].
Problemy medyczne spotykane na imprezach masowych są podobne do tych w pogotowiu ratunkowym[8]. Zapotrzebowanie na pomoc medyczną jest zależne od wieku uczestników, poziomu spodziewanej agresji, temperatury otoczenia, warunków terenowych oraz dostępności alkoholu i narkotyków[8] i może wynosić 3,5-167 interwencji na 10.000 uczestników[9].
W Polsce uregulowane prawnie są zasady mające zapewnić bezpieczeństwo medyczne podczas imprezy artystyczno-rozrywkowej, podczas której szacowana liczba uczestników przekracza 500 osób w budynkach lub 1000 osób na stadionie, obiekcie nie będącym budynkiem lub w otwartym terenie oraz sportowej, podczas której szacowana liczba uczestników przekracza 300 osób w budynkach lub 1000 osób na stadionie, obiekcie nie będącym budynkiem lub w otwartym terenie.
Podstawowymi aktami prawnymi są:
aktami prawnymi przywoływanymi w aktach podstawowych są: