PROFILBARU.COM

Wybory parlamentarne w Uzbekistanie w latach 2009–2010 - wybory parlamentarne w Uzbekistanie przeprowadzone w dwóch turach 27 grudnia 2009 oraz 10 stycznia 2010. Zwycięzcą wyborów została Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. W parlamencie znalazły się jeszcze 4 partie popierające politykę prezydenta Isloma Karimova.

Organizacja wyborów

W wyborach parlamentarnych mieszkańcy Uzbekistanu decydowali o obsadzie 135 miejsc w 150-osobowej Izbie Ustawodawczej, niższej izbie parlamentu (Olij Madżlis). Pozostałe 15 miejsc było prawnie zagwarantowane powstałemu w 2008 Ekologicznemu Ruchowi Uzbekistanu, skupiającemu się na kwestiach ochrony środowiska. Spośród ponad 27 mln mieszkańców kraju uprawnionych do głosowania było ponad 17 mln obywateli^[1]^[2].

W Uzbekistanie, rządzonym od 1991 w sposób autorytarny przez prezydenta Isloma Karimova, nie działają opozycyjne partie polityczne, a większość prodemokratycznych działaczy znajduje się w więzieniach lub na emigracji. W kraju w znaczący sposób ograniczone zostały wolności polityczne i obywatelskie. Żadne z wcześniej organizowanych wyborów parlamentarnych czy prezydenckich nie zostało uznanych przez zachodnich obserwatorów za wolne i demokratyczne^[2].

Do udziału w wyborach dopuszczone były cztery partie polityczne, w tym prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Choć w czasie kampanii wyborczej różniły się one między sobą w sprawach polityki społecznej, wszystkie zgodnie popierały politykę prezydenta i osiągnięcia jego administracji. Informacje o toczącej się kampanii wyborczej były skromne, a wśród ludności wyczuwana była apatia i strach. Prezydent Karimov określił wybory mianem „testu z demokracji”^[1]^[2]^[3].

OBWE przysłała do Uzbekistanu tylko ograniczoną misję obserwacyjną, stwierdzając, że nie spełnione zostały żadne z jej wcześniejszych rekomendacji. Za bezcelowe uznała rozmieszczanie pełnej misji, oznajmiając, że wybory nie zapewniają możliwości „prawdziwego wyboru kandydatów”^[2]^[4]. Ogółem wybory monitorowane były przez 279 obserwatorów z 36 państw i 4 organizacji międzynarodowych (OBWE, WNP, Szanghajska Organizacja Współpracy, Organizacja Współpracy Islamskiej)^[5].

Wyniki wyborów

W I turze głosowania 27 grudnia 2009 zwycięstwo odniosła Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu, zdobywając 33 mandaty w Izbie Ustawodawczej. Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu uzyskała 26 mandatów, prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu - 20, a Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości - 15. W 39 dystryktach, w których żaden z kandydatów nie uzyskał większości głosów 10 stycznia 2010 odbyła się II tura wyborów. Frekwencja w I turze wyniosła 88%. Głosowanie w wielu przypadkach, podobnie jak w czasach ZSRR, było obowiązkowe, m.in. w zakładach pracy. Prezydent Karimov stwierdził, że masowy udział obywateli w wyborach świadczy o popularności jego polityki. Dodał, że jego kraj „jest odporny na kryzys dzięki wdrożeniu na czas programu antykryzysowego”^[3]^[6].

W drugiej turze wyborów najwięcej mandatów uzyskała również Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Frekwencja wyniosła 80%. W sumie najwięcej miejsc w Izbie Ustawodawczej uzyskała Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (53)^[7].

Partia	I tura			II tura			Razem
Partia	Liczba głosów	%	Liczba mandatów	Liczba głosów	%	Liczba mandatów	Razem
Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (Oʻzbekiston Liberal Demokratik Partiyasi)			33			20	53
Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (Oʻzbekistan Xalq Demokratik Partiyasi)			22			10	32
Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu (Oʻzbekistan Milliy Tiklanish Demokratik Partiyasi)			25			6	31
Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości (Adolat Sotsial Demokratik Partiyasi)			16			3	19
Ekologiczny Ruch Uzbekistanu (Oʻzbekiston Ekologik Hаrаkаti)	zagwarantowane						15
Razem	15 108 950	(87,8%)	96	3 960 876	(79,7%)	39	150
Uprawnieni do głosowania	17 215 700			4 969 547
Źródło:^[6]^[7]

Przypisy

↑ ^a ^b Uzbekistan: zakończyły się wybory parlamentarne. onet.pl, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Apathy and fear as Uzbekistan votes in election. Reuters, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Second round needed in 41 districts. Angus Reid Global Monitor. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
↑ Life in secretive Uzbekistan ahead of poll. BBC News, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
↑ About 15.108m people vote in Uzbekistan. Uzbekistan Daily, 28 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Liberal Democrat Party Wins Uzbek Elections. Cihan Mediya, 29 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Elections to Legislative Chamber end. The Central Election Commission of the Republic of Uzbekistan, 13 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).