Wodorotlenek potasu

Wodorotlenek potasu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) wodorotlenek potasu Inne nazwy i oznaczenia potaż żrący potaż kaustyczny
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	KOH
Masa molowa	56,11 g/mol
Wygląd	biały, bez zapachu
Identyfikacja
Numer CAS	1310-58-3
PubChem	14797
DrugBank	DB11153
InChI InChI=1S/K.H2O/h;1H2/q+1;/p-1 InChIKey KWYUFKZDYYNOTN-UHFFFAOYSA-M
Właściwości Gęstość 2,04 g/cm³ (20 °C); ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 1130 g/l (20 °C)[1] w innych rozpuszczalnikach etanol ok. 400 g/l (20 °C) Temperatura topnienia 361 °C[2] Temperatura wrzenia 1320 °C[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-04-27] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3] Niebezpieczeństwo Zwroty H H290, H302, H314 Zwroty P P280, P301+P312+P330, P303+P361+P353, P304+P340+P310, P305+P351+P338 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[2] 0 3 1 W Numer RTECS TT2100000
Podobne związki
Inne kationy	NaOH, LiOH, RbOH, CsOH, FrOH
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Wodorotlenek potasu (potaż żrący), KOH – nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorotlenków, jedna z najsilniejszych zasad.

W standardowych warunkach wodorotlenek potasu jest białym ciałem stałym. Jako odczynnik chemiczny zazwyczaj produkowany jest w postaci łamliwych, krystalicznych, miękkich płatków lub granulek o zawartości ok. 15% wody^[2]. Ma silne właściwości higroskopijne^[2], większe niż wodorotlenek sodu. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie; proces rozpuszczania jest silnie egzotermiczny. Roztwór, zwany ługiem potasowym, ma odczyn silnie zasadowy. Wodorotlenek potasu oraz jego roztwór wodny pochłania z powietrza dwutlenek węgla z wytworzeniem węglanu potasu, dlatego należy go przechowywać w szczelnych pojemnikach. Jest silnie żrący, może spowodować poważne oparzenia. Po połknięciu powoduje oparzenia przełyku i żołądka, może spowodować jego perforację. LD50 (szczur, doustnie) wynosi 250–400 mg/kg.

Nazwy zwyczajowe potaż żrący lub potaż kaustyczny odnoszą się zwykle do produktu technicznego otrzymywanego z potażu w procesie kaustyfikacji.

Otrzymywanie

Na skalę przemysłową otrzymuje się go poprzez elektrolizę roztworu chlorku potasu z wykorzystaniem katody rtęciowej (proces analogiczny jak przy produkcji wodorotlenku sodu). Dawniejszą metodą produkcji wodorotlenku potasu była kaustyfikacja węglanu potasu.

Zastosowania

• jako środek suszący i bielący
• do pochłaniania dwutlenku węgla
• w chemii jako mocna zasada
• do otrzymywania innych związków potasu, np. soli potasowych
• do wyrobu miękkich mydeł potasowych
• w litografii do wykonywania matryc
• jako elektrolit, np. w akumulatorach niklowo-kadmowych
• do rozkładu ludzkiego ciała podczas resomacji
• wodny 5% roztwór wodorotlenku potasu służy do identyfikacji grzybów. Np. pod jego działaniem pory miękusza rabarbarowego zmieniają kolor na fioletowy^[4]
• do teksturyzacji płytek krzemowych
• do identyfikacji gatunków grzybów.

Przypisy

1. Potassium hydroxide, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 1420  (niem. • ang.).
2. Wodorotlenek potasu (nr 484016) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2017-04-27].
3. Wodorotlenek potasu, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2017-04-27]  (ang.).
4. Till R. Lohmeyer, Ute Künkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, s. 211.

Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):

• LCCN: sh2008005272
• GND: 4163077-4
• J9U: 987007559097205171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/potassium-hydroxide
• БРЭ: 2036169
• SNL: kaliumhydroksid
• Catalana: 0202938