Wacław Bolesław Żejma, także Zejma[1] (ur. 9 kwietnia 1887 w Radomiu, zm. 22 października 1949 w Londynie) – polski inżynier, komandor Marynarki Wojennej.
Życiorys
Urodził się 9 kwietnia 1887 w Radomiu, w rodzinie Tadeusza (1857–1910) i Julii z Błędowskich. Miał siostrę Irenę Ludwikę po mężu Grabowską (1894–1939)[2]. Ukończył studia z tytułem inżyniera.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Marynarki Wojennej Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia komandora porucznika w Korpusie Technicznym ze starszeństwem z 1 czerwca 1919[3][4]. W 1923 służył w Dowództwie Flotylli Wojennej Pińskiej[5][6]. W późniejszych latach 20. oraz 30 służył w Służbie Technicznej Kierownictwie Marynarki Wojennej[7][8]. Został awansowany do stopnia komandora ze starszeństwem z 1 stycznia 1932[8]. W 1932 był p.o. zastępcy szefa KMW oraz szefem Służby Technicznej KMW[9][10].
Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został zatrzymany przez sowietów i wraz z grupą polskich oficerów został przewieziony do Równego[11]. Był osadzony w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940, gdy większość polskich jeńców stała się ofiarami zbrodni katyńskiej, nie został skierowany do miejsca kaźni (łącznie trzech oficerów z obozu kozielskiego uniknęło tego losu, także kmdr Stanisław Dzienisiewicz i kom. por. Julian Ginsbert)[12]. Wówczas z garstką ocalonych został przewieziony do obozu w Pawliszczew Borze, a następnie do obozu jenieckiego NKWD w Griazowcu[13][14]. Na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 odzyskał wolność, po czym wstąpił do formowanej w Tockoje i Buzułuku Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa. Drogą przez Murmańsk dotarł do Wielkiej Brytanii[15]. Stamtąd razem z kmdr. Stanisławem Dzienisiewiczem został przewieziony do Murmańska, gdzie 20 stycznia 1942 zaokrętował się na brytyjski krążownik HMS Trinidad, po czym dotarł do Wielkiej Brytanii w lutym 1942[15].
Od 1923 był mężem Heleny z Kowalskich (1891–1988)[16]. Mieli dwóch synów: Wacława (1924–1997) i Wojciecha Romana (1926–1991)[2].
Zmarł 22 października 1949 w Londynie i został pochowany na cmentarzu East Sheen w Middlesex[16].
Ordery i odznaczenia
Przypisy
- ↑ W ewidencji wojskowej 1923, 1924, 1928 nazwisko zapisano w formie Zejma. W Roczniku Oficerskim podano formę Żejma, która ponadto została podana w innych publikacjach.
- ↑ a b Wacław Bolesław Żejma [online], geni_family_tree [dostęp 2022-06-04] (pol.).
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1447.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1316.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1441.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1309.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 852.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 891.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 401.
- ↑ Dariusz Nawrot. Zbrodnia katyńska w dziejach Polskiej Marynarki Wojennej. „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”. 1 (180), s. 140, 2010. Akademia Marynarki Wojennej.
- ↑ Dariusz Nawrot. Zbrodnia katyńska w dziejach Polskiej Marynarki Wojennej. „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”. 1 (180), s. 140-141, 2010. Akademia Marynarki Wojennej.
- ↑ Dariusz Nawrot. Zbrodnia katyńska w dziejach Polskiej Marynarki Wojennej. „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”. 1 (180), s. 150, 154, 2010. Akademia Marynarki Wojennej.
- ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 78. ISBN 83-85015-66-3.
- ↑ Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 38. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ a b Dariusz Nawrot. Zbrodnia katyńska w dziejach Polskiej Marynarki Wojennej. „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”. 1 (180), s. 154, 2010. Akademia Marynarki Wojennej.
- ↑ a b Wacław Bolesław Żejma. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-04-20].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 386 „za zasługi na polu organizacjj, administracji i nauki w dziale technicznym marynarki wojennej”.
Bibliografia