Władysław Zapałowski

Władysław Zapałowski

Płomień

Data i miejsce urodzenia	13 października 1839 Żarnów
Data śmierci	1923
Zawód, zajęcie	rolnik, publicysta
Odznaczenia

Władysław Zapałowski (ur. 13 października 1839 w Żarnowie, zm. 1923) – powstaniec styczniowy, weteran powstania w pierwszych latach II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Władysław Zapałowski uczył się w gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim. Po jego ukończeniu w 1858 roku zajął się prowadzeniem gospodarstwa. Jeszcze przed ogłoszeniem styczniowej branki do armii carskiej był członkiem organizacji cywilnej województwa sandomierskiego. Po upadku dyktatury Mariana Langiewicza, generał Józef Hauke-Bosak, naczelnik wojenny województw krakowskiego i sandomierskiego oraz ks. kanonik Kacper Kotkowski, komisarz cywilny Rządu Narodowego województwa sandomierskiego, mianowali Zapałowskiego rewidentem organizacji cywilnej i wojskowej na obydwa województwa. 1 marca 1864 roku na skutek donosu został aresztowany podczas pełnienia swoich obowiązków. Był więziony w Radomiu, potem w Cytadeli Warszawskiej, gdzie skazano go na zesłanie do Rosji, podobnie jak 15 innych mieszkańców Kunowa, na czele z burmistrzem Jakubem Kuczyńskim i ks. proboszczem Janem Chryzostomem Dąbrowskim^[1][2].

Został zesłany do Komi^[3]. Do kraju powrócił po amnestii w 1869 roku, wziął w dzierżawę należące do generała Krudenera majątki Rzepin oraz Pawłów, wkrótce jednak je stracił. W 1888 osiadł z rodziną w Warszawie.

Pracował w Towarzystwie Akcyjnym Fabryki Mebli Giętych „Wojciechów” i pisał swój obejmujący lata 1863–1870 pamiętnik z czasów powstania oraz zesłania („Pamiętniki z roku 1863–1870” wydane w Wilnie w 1913 roku). Był również korespondentem czasopism: „Wiek”, „Gazeta Radomska”, „Niwa”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Słowo i Wiek”, „Goniec”, „Sztandar” i „Ziarno”. Publikował tam m.in. swoje „Wędrówki po ziemi sandomierskiej” i „Obrazki historyczne”, które również sam ilustrował^[4].

Od co najmniej 1916 roku uczestniczył w kolejnych obchodach rocznic powstania styczniowego w Warszawie, w tym 5 sierpnia 1916 roku^[5]. W 1919 roku uczestniczył w zjeździe delegatów Stowarzyszeń Weteranów roku 1863 w Zamku Królewskim w Warszawie.

Dekretem z 5 sierpnia 1921 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[6].

Życie rodzinne

Władysław Zapałowski był synem odznaczonego krzyżem Virtuti Militari weterana powstania listopadowego, majora Jana Zapałowskiego. W 1860 roku ożenił się z Wandą Janecką, córką ziemianina z okolic Sandomierza. Osiedli w Szeligach, a następnie w Kunowie^[1]. Mieli co najmniej ośmioro dzieci, w tym późniejszego pierwszego powojennego burmistrza Ostrowca Świętokrzyskiego Kazimierza Zapałowskiego^[4].

Przypisy

1. Władysław Zapałowski [online], Oficjalny Serwis Informacyjny miasta i gminy Kunów [dostęp 2017-02-25] .
2. Pamiętniki Władysława Zapałowskiego [online], Miejskie Cetrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim [dostęp 2017-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-29] .
3. WładysławW. Baranowski WładysławW., Polskie zainteresowania ludami Komi w XVI–XIX wieku, „Etnografia Polska”, 30 (1), 1986, s. 181–200, ISSN 0071-1861 .
4. Wydawnictwa z okresu Powstania Styczniowego [online], Ostrowiec.travel, 27 listopada 2013 [dostęp 2017-02-25] .
5. TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 17 (1916), Warszawa: Archiwum Akt Nowych . Brak numerów stron w książce
6. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 31.

Linki zewnętrzne

• Publikacje i rękopisy Władysława Zapałowskiego w bibliotece Polona

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000112412465
• VIAF: 163788565
• PLWABN: 9810535623005606
• NUKAT: n01097155