Był synem Władysława Zamoyskiego (generała armii tureckiej, polskiego działacza emigracyjnego) i Jadwigi Zamoyskiej z Działyńskich. Miał jednego brata, Witolda (1855–1874), i dwie siostry: przedwcześnie zmarłą w Anglii Marię (1857–1858) i drugą także Marię (1860–1937). W 1871 przystąpił do egzaminów maturalnych w paryskim Lycée Impérial Charlemagne, następnie w latach 1874, 1876, 1877 i 1878 czterokrotnie bez powodzenia usiłował dostać się do École polytechnique[a][2]. Służył w wojsku francuskim (doszedł do stopnia podporucznika). Był członkiem francuskiej komisji rządowej na wystawę powszechną w Sydney i w tej roli odbył przeszło półtoraroczną podróż po Australii i Oceanii. Przywiózł z niej do Kórnika bogate zbiory etnograficzne i mineralogiczne, zapisane testamentem państwu polskiemu[3].
Uczestniczył w pracach emigracji polskiej. Był m.in. prezesem Instytucji Czci i Chleba, członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Literacko-Artystycznego, współpracownikiem prowadzonego przez siostrę Marię stowarzyszenia pomocy polskim emigrantom we Francji Opieka Polska. W 1920 powrócił do Polski. Nie założył rodziny, majątek wraz z Biblioteką Kórnicką przekazał narodowi polskiemu, tworząc fundację Zakłady Kórnickie.
10 listopada 1933 „za wybitne zasługi dla kraju, pracę społeczną oraz wielką ofiarność” został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski[5].
↑Sprawa studiów Władysława Zamoyskiego na École Polytechnique jest czasami różnie przedstawiana, gdyż według jednych źródeł studiował na tej uczelni (por. np. [1]), jednak inne publikacje podają, że mimo kolejnych prób, na uczelnię się nie dostał (por. np. [2], [3]).
Przypisy
↑Pamiętnik Sokoła Krakowskiego 1885–1896, Kraków 1896, s. 31.
↑MariaM.ŁuczakMariaM., Kalendarium biograficzne Władysława Zamoyskiego, [w:] StanisławS.Sierpowski (red.), Władysław Zamoyski, Kórnik – Zakopane 2003, s. 263–271, ISBN 83-85213-41-4.
↑M(aria) I(rena) M(ileska). Polacy w Australii i Oceanii. „Poznaj Świat”. Rok XI (Nr 11 (132)), s. 43, listopad 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.).
StanisławS.PotockiStanisławS., Władysław Zamoyski, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa – Poznań: PWN, 1981, ISBN 83-01-02722-3. Brak numerów stron w książce