Tablica na Willi Colonia upamiętniająca podpisanie kapitulacji Wrocławia
Villa Colonia – dom willowy w stylu landhausu we Wrocławiu na Krzykach przy ul. Rapackiego 14 (dawniej Kaiser Wilhelm Strasse), w którym podpisano kapitulacjęFestung Breslau.
Pochodzenie nazwy willi nie jest znane – we wrocławskich legendach powtarzano, że pochodzi od wody kolońskiej[1]. Najprawdopodobniej nazwa rezydencji wzięła się od jej specyficznej lokalizacji i oznacza "sadybę skrajną, najdalej wysuniętą, peryferyjną enklawę objęta granicą wpływów, zagospodarowania, czyli „kolonizacji”.
Budynek wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków pod numerem 7272[2]. Od 22 maja 2023 r. budynek widnieje w rejestrze zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego[3].
Historia
Gen, Niehoff udaje się do Villa Colonia podpisać kapitulację Festung Breslau
Willę zbudowano w 1905[4] (lub ok. 1911[1]) dla Theodora Lutzenkirchena. Połączono ją ze zbudowanym sześć lat wcześniej domem jednorodzinnym znajdującym się przy dawnej "Krieternstrasse" (dziś ul. ks. Pawła Wawrzyniaka). [5]Według niektórych źródeł wynajmował ją opolski aptekarz Wieczorek[1], a następnie Hans Günther Olowinsky[5]. Podczas oblężenia Wrocławia w willi stacjonował sztab 22. Korpusu Piechoty[5]. W willi generałowie Hermann Niehoff i Władimir Głuzdowski 6 maja 1945 podpisali kapitulację Festung Breslau. Warunki kapitulacyjne spisano wcześniej w sztabie przy ul. Kamiennej. Przez 25 lat utrzymywano w tajemnicy miejsce podpisania kapitulacji; przypuszczano, że odbyło się to w Pszennie koło Świdnicy. Miejsce zidentyfikował prof. Karol Jonca na początku lat 60. XX w. i podał do wiadomości w książce „Upadek Festung Breslau”, co potwierdzili Rosjanie[6].
Po wojnie kilka lat mieściła się w niej izba skarbowa. Następnie dom zamieszkiwali pracownicy naukowi wrocławskich uczelni, m.in. prof. Edmund Klein i dr hab. Władysław Nadwyczawski[1]. Potem znajdował się w rękach prywatnych[7], a w 2020 r. został wystawiony na sprzedaż[8]. Na domu wmurowana jest odsłonięta w 1975 tablica upamiętniająca podpisanie aktu kapitulacyjnego. Tablica wykonana była z gipsu; kolejną, metalową tablicę wmurowano w latach 1990 roku i umieszczono w bardziej widocznym miejscu[1].
Budynek dwukondygnacyjny, podpiwniczony z dwukondygnacyjnym poddaszem. Część wyposażenia pochodzi z czasów przedwojennych[7]. Całkowita powierzchnia budynku wynosi 590 m²[6]. Budynek został wzniesiony jako ostatni, patrząc w kierunku południowym, obiekt w ramach regulacji granic Krietern (aktualnie Krzyki)"[9].
Przypisy
↑ abcdeVilla Colonia. [w:] Spacerem po Wrocławiu [on-line]. 2012-12-09. [dostęp 2017-11-15].
