USS Enterprise (CVN-65) – amerykańskilotniskowiec, pierwsza na świecie jednostka tej klasy z napędem jądrowym oraz jedyny przedstawiciel swojego typu. Wyposażony w osiem reaktorów jądrowych, pozostawał w służbie United States Navy przez pół wieku, uczestnicząc w większości kryzysów i konfliktów czasów zimnej wojny oraz po jej zakończeniu, w które zaangażowana była amerykańska marynarka wojenna. USS „Enterprise” (CVN-65) był ósmą jednostką w historii US Navy noszącą nazwę Enterprise.
2 grudnia 1965 wchodząc w skład 7 floty operującej w rejonie Pacyfiku jego samoloty pokładowe po raz pierwszy wzięły udział w walce atakując pozycje w Wietnamie zajmowane przez partyzantów z Wietkongu. 3 grudnia jego samoloty pokładowe w ciągu jednego dnia dokonały 165 ataków na pozycje nieprzyjaciela. 14 stycznia 1969 na pokładzie lotniskowca doszło do tragicznego wypadku. W czasie startu jednego z samolotów, gorące gazy wylotowe podgrzały podwieszony na innym samolocie pocisk typu Zuni, pocisk został samoistnie odpalony i uderzył w zaparkowane samoloty. Gwałtowny pożar strawił 15 samolotów oraz uszkodził okręt. W wyniku pożaru na pokładzie zginęło 28 członków załogi a 334 zostało rannych[1].
Początkowo miał być jednym z sześciu lotniskowców o napędzie atomowym jednak ostatecznie z powodu wysokich kosztów budowy pozostał jedynym okrętem swojego typu. Doświadczenie zdobyte w jego budowie posłużyło do zaprojektowania głównego typu amerykańskich lotniskowców z napędem atomowym, okrętów typu Nimitz.
elektroniczny system informatyczny "NTDS" podłączony do anteny "OE-82"; radary nadzoru przestrzeni powietrznej okrętu "SPS-32" i "SPS-33" oraz radar nadzoru powierzchni wody "SPN-10" i "SPN-12"; dodatkowo zamontowano mu radar śledzenia celów powietrznych i rakiet "SPS-58" i system nawigacyjny "TACAN"
Przyszłość okrętu
USS „Enterprise” został wycofany z czynnej służby 1 grudnia 2012 roku w Naval Station Norfolk. Dalszy los okrętu nie był określony. Jedną z możliwości było przerobienie okrętu na jednostkę muzealną, ponieważ „Enterprise” jest pierwszym na świecie lotniskowcem z napędem atomowym. Inną możliwością było przejście okrętu przez program recyklingu (ang Ship-Submarine recycling program). W takim wypadku „Enterprise” byłby pierwszym lotniskowcem z napędem atomowym, który zostałby rozebrany w ramach tego przewidzianego dla atomowych okrętów podwodnych programu. Podczas ceremonii wycofania okrętu ze służby ogłoszono decyzję o nazwaniu jego nazwą lotniskowca CVN-80 nowego typu Gerald R. Ford[2]. 3 lutego 2017 „Enterprise” został skreślony z listy okrętów US Navy podczas oficjalnej ceremonii, na której podjęto decyzję o jego zezłomowaniu[3].
Galeria
Grupa okrętów atomowych (od lewej): lotniskowiec USS „Enterprise”, krążowniki USS „Long Beach” i USS „Bainbridge”, 30 czerwca 1964
Pożar na pokładzie startowym USS „Enterprise” po wybuchu jednej z rakiet typu Zuni. Płonące samoloty widoczne na pokładzie to myśliwiec F-4 Phantom II i szturmowy A-7 Corsair II, 14 stycznia 1969 r.
USS „Enterprise” w drodze na Atlantyku, 14 czerwca 2004 r.
Przypisy
↑Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński. USS Enterprise. „Nowa Technika Wojskowa”, s. 74. Magnum-X. ISSN1230-1655.
↑Navy: CVN-65. USS Enterprise (CVN-65) - Official Facebook Page, 2012-12-1. [dostęp 2012-12-01]. (ang.)..
↑This story was written by MC2(SW) Kevin F.T.M.(S.) K.F.JohnsonThis story was written by MC2(SW) Kevin F.T.M.(S.) K.F., COMNAVAIRLANT PublicC.P.AffairsCOMNAVAIRLANT PublicC.P., Navy Decommissions [online] [dostęp 2017-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-05](ang.).