W trakcie konfliktu austriacko-tureckiego strategicznie położona twierdza ponownie zyskała na znaczeniu[5]. W latach 1717–1739[4][6] (lub 1717–1737[8]) wokół już istniejącej fortyfikacji usypano nowe wały obronne[6] – bądź wybudowano palisadę[4] – z sześcioma kamiennymi bastionami[4]. W 1818 roku w miejsce wałów wzniesiono mur kurtynowy[4][6]. Budowla często zmieniała swoich właścicieli; bywała podbijana przez armię austro-węgierską, przez krótki czas kontrolowali ją serbscy powstańcy, najdłużej jednak pozostawała w posiadaniu Turków[5]. Ostatecznie w 1867 roku wraz z kilkoma innymi fortyfikacjami przekazana została księciu SerbiiMichałowi Obrenowiciowi[8][5][4][6].
W latach 1973–1977 oraz 1981–1984 przeprowadzono prace konserwatorskie oraz badania budowli, którą w grudniu 1982 roku wpisano do rejestru zabytków[4]. W latach 2020–2023 trwał kompleksowy remont twierdzy współfinansowany ze środków Unii Europejskiej oraz rządów Serbii(inne języki) i Niemiec, w ramach którego odnowiono jej mury, bramy wjazdowe, lochy, scenę letnią oraz wieże „Małego Miasta”[8][9]. Powstało w tym miejscu również nowoczesne centrum obsługi ruchu turystycznego, którego oficjalnie otwarto 26 kwietnia 2023 roku[10][9].
Architektura
Widok „Małego Miasta” przed rekonstrukcją (2011)
Twierdza Fetislam składa się z dwóch części – pierwszej, wzniesionej w 1524 roku, nazywanej „Małym Miastem” (serb.Mali grad) oraz drugiej, która została wybudowana w XVIII wieku i nosi nazwę „Dużego Miasta” (serb. Veliki grad)[6][7][5].
Mali grad składa się z części górnej – wzniesionej na rzucie prostokąta, z murami zwieńczonymi blankami oraz okrągłymi basztami w narożnikach – oraz części znajdującej się od strony Dunaju, która również ma kształt prostokąta i wzmocniona jest trójkątnymiwykuszami oraz dwiema kwadratowymi bartyzanami[4]. Obie części łączy podziemne przejście o szerokości od 7 do 10 m[4]. W związku z funkcjonowaniem na rzece serbsko-rumuńskiej elektrowni wodnej Đerdap II(inne języki), część murów fortecy obecnie jest zalana[5].
We wnętrzu murów tworzących Veliki grad znajdują się kazamaty, w których najprawdopodobniej nocowali żołnierze[5]. W południowym murze znajduje się brama główna na teren fortecy (serb.Varoš-kapija) z marmurową tablicą ku czci sułtana Mahmuda II nad otworem wejściowym[7][4]. Mniejsze bramy znajdują się również po stronie południowo-zachodniej (Brama Orospi; serb. Orospi-kapija) i północno-wschodniej (Brama Dunajska; serb. Dunavska kapija)[4].
Całość kompleksu otoczona była rowem fortecznym o szerokości od 13 do 30 m wypełnianym wodą z pobliskiego Dunaju[6][4], zaś z „Dużego Miasta” do „Małego Miasta” wjeżdżano w trzech miejscach przez rów o szerokości około 5,5 m[4].
↑ abcdefgKladovo – Fetislam. [w:] Association of Fortresses and remains of fort cities in Serbia [on-line]. sekcijatvrdjava.rs. [dostęp 2023-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
↑ abcТуризам [online], Општина Кладово [dostęp 2023-05-30](serb.).
.jpg)
.jpg)
.jpg)
