Trudziczkowate (Combretaceae) – rodzina roślin z rzędumirtowców zawierająca w zależności od ujęcia systematycznego od 11 do 20 rodzajów obejmujących około 500 gatunków (z czego 250 reprezentuje rodzaj Combretum, a 200 – Terminalia)[4]. Należą tu drzewa i liany rosnące zazwyczaj w lasach monsunowych oraz krzewy spotykane głównie na sawannach. Rośliny z trzech rodzajów (Lumnitzera, Conocarpus i Laguncularia) tworzą namorzyny. Największe zróżnicowanie rodzajów jest w subsaharyjskiej Afryce, poza tym liczni przedstawiciele spotykani są w Azji Południowo-Wschodniej oraz w tropikalnej części Ameryki Południowej i Środkowej[4]. Dane kopalne świadczą o dawniej szerszym rozprzestrzenieniu rodziny, w tym o występowaniu w Europie podczas trzeciorzędu[5].
Zwykle naprzeciwległe, czasem skrętoległe. Pojedyncze, zwykle z jednokomórkowymi włoskami i wielokomórkowymi gruczołkami. Od spodu w kątach nerwów włoski tworzą skupienia (domacja). Blaszka jest zazwyczaj całobrzega, ogonka brak lub jest krótki[4].
Zwykle drobne i zebrane w groniaste kwiatostany. Promieniste, obupłciowe i pozbawione płatków korony. Zalążnia dolna, jednokomorowa, utworzona z 4–5 owocolistków zawiera zwisające na długich osadkach 2 lub 6 zalążki. Zrośnięta jest z kubeczkowatym dnem kwiatowym. Działek kielicha jest od 4 do 5. Pręciki występują zwykle w dwóch oddalonych od siebie okółkach w liczbie dwukrotnie wyższej od liczby działek kielicha[6][5].
Ze względu na wyraźną odrębność rośliny z rodzaju Strephonema wyodrębniane są do osobnej podrodziny, a czasem nawet rodziny (Strephonemataceae). Rośliny te występują w zachodniej Afryce i wyróżniają się słupkiem wpółdolnym i nasionami zawierającymi duże, półkuliste liścienie[4][2].
Rośliny zawierają garbniki, śluzy i saponiny wyciekające z pnia po nacięciu i twardniejące, używane czasem jako zamiennik gumy arabskiej. Znaczna zawartość garbników i saponin jest przyczyną wykorzystywania niektórych gatunków do ich przemysłowego pozyskania oraz do celów leczniczych[5]. Liczne gatunki z rodzaju Torminalia dostarczają cenionego drewna. Niektóre pnącza o efektownych kwiatach sadzone są jako rośliny ozdobne (np. Combretum indicum (d. Quisqualis indica) i Combretum grandiflorum). Nasiona migdałecznika właściwego są jadalne[4].
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abcdefgHeywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 209. ISBN 1-55407-206-9.
↑ abcdWielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4. Brak numerów stron w książce
↑ abcAlicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6. Brak numerów stron w książce
↑Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin, poprzedzony historyczną rozprawą o źródłach. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 418. (pol.).