Topiło

Topiło

wieś
Fragment zabudowy miejscowości
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	hajnowski
Gmina	Hajnówka
Liczba ludności (2015)	38[2]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	17-200[3]
Tablice rejestracyjne	BHA
SIMC	0030188
Położenie na mapie gminy wiejskiej Hajnówka Topiło
Położenie na mapie Polski Topiło
Położenie na mapie województwa podlaskiego Topiło
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Topiło
52°38′19″N 23°37′21″E[1]

Topiło – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka^[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Topiło położone jest w kompleksie leśnym Puszczy Białowieskiej nad sztucznym zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie, na rzece Perebel. Bogactwo flory i fauny tego akwenu sprawiają wrażenie naturalnego jeziora w środku puszczy. Przez środek przecina go grobla, po której biegnie tor kolejki wąskotorowej. 27 maja 1945 roku w Topile-Majdanie (na tzw. „czternastym”) miało miejsce starcie partyzantów szwadronu pod dowództwem Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta” z 5 Wileńskiej Brygady AK z obławą NKWD, w trakcie której zginęli „Julek” i „Jastrząb”. W miejscowości znajduje się mogiła poległych^[6].

Topiło było inspiracją dla międzynarodowego sympozjonu artystyczno-programowego Topiło-Utopia którego pierwsza edycja odbyła się w 2002 roku, a przyciągnęła artystów z Francji, Szwecji, Włoch, a nawet z dalekiej Australii.^{[potrzebny przypis]}

Według stanu z 31 grudnia 2012 mieszkało tu 46 stałych mieszkańców^[7].

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Orzeszkowie, a wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętych Cyryla i Metodego w Hajnówce.

Części wsi

Integralne części wsi Topiło^[4]^[5]^[8]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0030194	Basen	część wsi
0030202	Czternasty	część wsi
0030219	Grosz	część wsi
0030225	Majdan	część wsi

Kolej wąskotorowa

Topiło niegdyś było osadą pracowników leśnych. Podczas I wojny światowej Niemcy uruchomili w puszczy kolejkę wąskotorową – Kolej Leśna Puszczy Białowieskiej – Hajnówka, którą przewozili ścięte drewno. Jezioro służyło do składowania go przez zimę jeszcze w okresie międzywojennym.

Od stacji wyjściowej w Hajnówce Topiło dzieli 11 km. Topiło jest ostatnim przystankiem, dalej tory zostały rozebrane.

Podczas godzinnego postoju kolejki można przejść ścieżką edukacyjną leśnych osobliwości, zobaczyć miniskansen kolejki. W osadzie prowadzona jest działalność agroturystyczna.

• 
  Ostatni przystanek kolejki - Topiło (lokomotywa V10C)
• 
  Kapliczka ku czci leśników pomordowanych podczas II wojny światowej
• 
  Zalew Topiło

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140006
2. Strona gminy. Statystyka ludności na 31.12.2015 [dostęp 2021-01-08]
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1293 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
5. GUS. Rejestr TERYT
6. Bitwa na Topile – 63 rocznica [online], poranny.pl [dostęp 2017-11-27]  (pol.).
7. Statystyka ludności na 31 grudnia 2012 r.. Urząd Gminy Hajnówka. [dostęp 2013-09-15].
8. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).{{Cytuj stronę}} Linki zewnętrzne: "opublikowany".

Linki zewnętrzne

• Kolejka wąskotorowa
• Topiło – zdjęcia