Terroryzm państwowy (ang. state terrorism)[1][2] – „zastraszające działanie władzypaństwowej wobec obywateli”[3]. Różne formy zaangażowania państwa w działalność o charakterze terrorystycznym, a także udzielanie schronienia oraz wsparcia finansowego grupom terrorystycznym[4].
Terroryzmem państwowym jest również bezprawne wykorzystywanie siły przez osoby, które reprezentują struktury państwowe i jest to tolerowane przez zwierzchnictwo rządowe oraz nie podejmuje się prób ich ścigania[5]. Do terroryzmu państwowego należy także dodać grupy terrorystyczne działające z inspiracji, za przyzwoleniem lub przy poparciu państw.
Asymmetric warfare
Ustalenie związków organizacji terrorystycznej z konkretnym państwem jest prawie niemożliwe. Większość danych na ten temat pochodzi z działań operacyjnych służb specjalnych, co nie zawsze wystarcza opinii publicznej do przyjęcia ich jako rzetelnej informacji. W relacjach między państwami terroryzm, z punktu widzenia organizatorów, jest bardzo atrakcyjnym sposobem na osiągnięcie celów sprzecznych z interesami innych państw. Uzyskanie przez państwa wysoko rozwinięte jakościowej przewagi w zakresie konwencjonalnych środków walki spowodowało wzrost zainteresowania terroryzmem jako instrument konfrontacji międzypaństwowej, wobec którego nawet najnowocześniejsza technologia militarna nie może zagwarantować skutecznej ochrony – jest to tak zwana wojna asymetryczna (ang. asymmetric warfare)[6][7].
Raport poświęcony zwalczaniu terroryzmu na świecie
Co roku Departament Stanu USA publikuje raport poświęcony zwalczaniu terroryzmu na świecie. Wymienia on m.in. kraje popierające terroryzm. W raporcie opublikowanym w 2001 roku wymieniono siedem takich krajów: Iran, Irak, Kuba, Libia, Syria, Sudan, Korea Północna[8].
Przykłady działań terrorystycznych
działalność w latach 1982–1987 hiszpańskiego szwadronu śmierci tzw. GAL, który zamordował 27 sympatyków ETA, stosując metody terrorystyczne: ostrzeliwano z broni maszynowej i obrzucano bombami bary, w których gromadzili się baskijscy nacjonaliści, a do walki przeciwko nim państwo włączyło również recydywistów, członków mafii i płatnych morderców. Kiedy natomiast baskijscy nacjonaliści dali się we znaki Francuzom, służby specjalne szybko aresztowały 85 członków i sympatyków lokalnej odmiany ETA, organizacji Iparretarrak. Dwudziestu z nich wkrótce znaleziono martwych w więzieniach[9]
działalność brytyjskich służb antyterrorystycznych w Irlandii Północnej. Traktowały one ją jako kraj bandycki i bezpośrednio likwidowały przeciwników z IRA, nawet poza terenem Irlandii Północnej. Jedną z akcji było zastrzelenie w Gibraltarze w 1988 roku, na oczach turystów, trzech nieuzbrojonych członków IRA (w tym kobiety) przez brytyjski SAS[14]
wysadzenie w powietrze w 1988 roku nad szkocką miejscowością Lockerbie samolotu amerykańskich linii lotniczych Pan-Am przez libijskich agentów (270 ofiar śmiertelnych)[15]
24 lutego 2022 r. – napaść Rosji na Ukrainę – dopuściła się nielegalnej wojny, używając przy tym broni i amunicji niezgodnych z prawem międzynarodowym, ataku na ludność cywilną Ukrainy oraz miejsc publicznych, np.: atak na dworzec kolejowy w Kramatorsku[17]. Przykładem działań terrorystycznych Rosji jest również noc z 28 na 29 lipca gdzie prorosyjscy separatyści uwięzili ukraińskich obrońców, w obozie w Ołeniwce, gdzie następnie zaminowali teren i podłożyli substancje łatwopalne[18]. Rosja dopuściła się też zastraszania Ukrainy i Unii Europejskiej w sprawie braku dostaw gazu oraz użycia broni jądrowej. Łotwa, jako pierwszy kraj, uznała Rosję za państwowego sponsora terroryzmu[19]
Przypisy
↑B.B.HołystB.B., Strach przed terroryzmem oraz jego psychologiczne i społeczne konsekwencje, „Prokuratura i Prawo”, nr 7-8, s. 10, 2002. Brak numerów stron w książce
↑K.K.KarolczakK.K., Encyklopedia terroryzmu, s. 13–15, 1995. Brak numerów stron w książce
↑B.B.HołystB.B., Kryminologia, s. 116, 1986. Brak numerów stron w książce
↑K.K.WiakK.K., Prawnokarne środki przeciwdziałania terroryzmowi, s. 31, 2009. Brak numerów stron w książce
↑Z.Z.CesarzZ.Z., E.E.StadtmüllerE.E., Problemy polityczne współczesnego świata, s. 365–366, 2009. Brak numerów stron w książce
↑Więcej o wojnie asymetrycznej w: „Komandos”, Więcej o wojnie asymetrycznej w: „Komandos” 2002, nr 3–6, 2002. Brak numerów stron w książce
↑Raport” 2001, „Raport” 2001, nr 10, 2001. Brak numerów stron w książce
