Sękowo (powiat nowotomyski)

Sękowo

wieś
Stare gospodarstwo olęderskie
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	nowotomyski
Gmina	Nowy Tomyśl
Liczba ludności (2021)	572[2]
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-300[3]
Tablice rejestracyjne	PNT
SIMC	0591188
Położenie na mapie gminy Nowy Tomyśl Sękowo
Położenie na mapie Polski Sękowo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Sękowo
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego Sękowo
52°18′14″N 16°05′21″E[1]

Sękowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Nowy Tomyśl.

Nazwa

Polska nazwa wsi zapisywana była dawniej w różnych formach. Po rozbiorach Polski jej nazwę w zaborze pruskim Prusacy zmienili na całkowicie niemiecką „Friedenwalde”^[4]

Historia

Sękowo jest najstarszą z osad olęderskich powstałych w okolicach Nowego Tomyśla. Wieś założono około 1692 na gruntach należących do właścicieli Trzciela. Zabudowa jest rozproszona i rozkłada się na dużej przestrzeni. Niektóre z gospodarstw należały do bardzo okazałych i majętnych, przypominając małe folwarki^[5].

Do czasu rozbiorów leżała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wskutek II rozbioru Polski w 1793, miejscowość przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Sękowskie Olendry należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)^[6]. Sękowskie Olendry należały do okręgu lutomyślskiego i stanowiły część rozległego majątku Tomyśl stary, którego właścicielem był wówczas Hangsdorf^[6]. W skład majątku Tomyśl stary wchodziło łącznie 13 wsi. Według spisu urzędowego z 1837 roku Sękowskie Olendry liczyły 497 mieszkańców i 59 dymów (domostw)^[6].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.

W 1997, przy szosie z Poznania do Zbąszynia otwarto terminal przeładunkowy niemieckiej firmy Moritz I.F. (12 400 m²). Od 1988 działa też duży zakład drukarski^[7].

Pomniki przyrody i wody

Na terenie wsi rośnie kilka pomnikowych drzew: lipa drobnolistna (obwód 320 cm), dąb szypułkowy Stary (obwód 650 cm, największe drzewo okolic Nowego Tomyśla, martwe) i grupa dębów, lip szeroko- i drobnolistnych na dawnym cmentarzu ewangelickim (zaniedbanym, ze szczątkami nagrobków). Najgrubsze tutejsze dęby mają obwód do 300 cm. Przy szosie nr 302 (północna strona) znajdują się dwa jeziorka o powierzchni 2,5 i 1,1 ha, stanowiące jedyne naturalne akweny gminy Nowy Tomyśl. Od 1973 planowana jest na Czarnej Wodzie zapora, która spowoduje wchłonięcie tych jeziorek przez zbiornik retencyjny Bobrówka^[7][8].

Galeria

• 
  Duże gospodarstwo
• 
  Mur pruski
• 
  Jedno z jezior

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121579
2. Wieś Sękowo (wielkopolskie) w liczbach » Przystępne dane statystyczne [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2024-04-26]  (pol.).
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1153 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Sękowo. Restauracja Heinricha Sommerfelda. ok. 1914 - Nowotomyska Galeria Internetowa [dostęp z dnia: 2015-07-02]
5. Paweł Anders, Nowy Tomyśl, WBP, Poznań, 1998, s.71, ISBN 83-85811-51-6
6. Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
7. Paweł Anders, Nowy Tomyśl, WBP, Poznań, 1998, s.71-72, ISBN 83-85811-51-6
8. Powiat Nowotomyski – mapa turystyczna, wyd. Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2005, ISBN 83-87157-13-9