Szyb naftowy – otwór wiertniczy (odwiert) wykonany w górotworze oraz zespół urządzeń zlokalizowanych w pobliżu otworu służących do wydobywania ropy naftowej otworem. W przeszłości szyby naftowe wykonywane były ręcznie.
Najstarszy na świecie istniejący szyb naftowy znajduje się w Polsce we wsi Siary pod Gorlicami. Został wykopany ręcznie w 1852 i dał początek wydobyciu ropy naftowej w kopalni założonej przez Stanisława Jabłonowskiego.
Pierwszy szyb naftowy wiercony, głębokości 21 m, wykonał w pobliżu Titusville w Pensylwanii (USA) Edwin L. Drake (1819-1880). Szyb rozpoczął wydobycie ropy 27 sierpnia 1859 r.[1]